اقتصاد فردا-عدم تعادل انرژی در زنجیره تولید فولاد رو به افزایش است و تنها به کمبود برق در تابستان و محدودیت گاز طبیعی در زمستان محدود نمی شود تا جایی که به نظر می رسد سهمیه بندی برق در زمستان امسال نیز ادامه داشته باشد.
این تداوم نه تنها به دلیل ایجاد مشکل در زنجیره تولید فولاد در ماه های آینده بلکه به دلیل افزایش ناهماهنگی ها و نیاز به راهکارهای دولت ها و تولیدکنندگان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
زیرا این نارضایتی فزاینده نه تنها بر وضعیت اقتصادی صنعت فولاد تأثیر می گذارد، بلکه امنیت سرمایه گذاری در این بخش را نیز تهدید می کند. همچنین هدف گذاری 55 میلیون تنی تولید فولاد در سند چشم انداز 1404 کشور را در هاله ای از بلاتکلیفی قرار می دهد.
نگاهی به آمار تولید فولاد منتشر شده در گزارش 5 ماهه سال جاری انجمن فولادسازان ایران نیز حکایت از کاهش 5.4 درصدی تولید فولاد دارد و در واقع نشان می دهد که تولیدکنندگان به دلیل عدم تعادل انرژی متضرر شده اند.
هیچ فایده ای نداره که سر و کله بزنیم
عدم توازن فزاینده انرژی نشان می دهد که دیگر بازی در این زمینه فایده ای ندارد و بازیگران صنعت فولاد به ویژه سیاست گذاران و سازندگان بزرگ باید به دنبال اتخاذ استراتژی مناسب برای تامین انرژی باشند.
بهینه سازی مصرف، مسئولیت اجتماعی
بکارگیری فناوری های روز و بهینه سازی فرآیندهای تولید برای کاهش مصرف انرژی در مراحل مختلف تولید فولاد می تواند تاثیر زیادی در جبران عدم تعادل داشته باشد و در شرایط فعلی به عنوان یک مسئولیت اجتماعی تلقی شود.
به ویژه راهکارهای کاربردی برای بهینه سازی مصرف و استفاده از فناوری های روز وجود دارد که شرکت های دانش بنیان کشورمان در معرفی این فناوری ها پیشگام هستند.
سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر یک راه حل منطقی است
سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، باد و زیست توده می تواند منبعی پایدار و موثر برای تامین بخشی از انرژی مورد نیاز در فرآیند تولید فولاد بوده و راه حلی منطقی باشد.
در این راستا فولاد نی ریز «غدیر» اخیرا با بهره برداری از نیروگاه خورشیدی 10 مگاواتی خود پیشتاز این حوزه شد و از دیگر صنایع بزرگ فولادی نیز همین رویکرد انتظار می رود.
ایجاد تنوع در منابع انرژی
استفاده از انواع مختلف سوخت و منابع انرژی از جمله گاز طبیعی، زغال سنگ و بیوگاز می تواند به کاهش وابستگی به یک منبع انرژی کمک کند.
بیوگاز نوعی سوخت تجدیدپذیر است که از تجزیه بی هوازی مواد آلی مانند فضولات حیوانی، ضایعات کشاورزی، بقایای مواد غذایی و سایر مواد بیولوژیکی تولید می شود و این فرآیند معمولاً در محیطی بدون اکسیژن توسط میکروارگانیسم ها انجام می شود.
به عنوان مثال، «متان» یکی از اصلی ترین و مهم ترین اجزای بیوگاز است که می تواند به عنوان منبع انرژی برای تولید برق مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین بهبود راندمان فرآیندهای تولید و کاهش اتلاف انرژی از جمله استفاده بهینه از گرمای تولید شده در فرآیندها می تواند به جبران عدم تعادل انرژی کمک کند.
ضمن توجه به اینکه در برخی از واحدهای تولیدی کشورمان با وجود مصرف انرژی از خطوط تولید مستهلک کشورهای دیگر استفاده شده است.
علاوه بر این، سرمایه گذاری در تجهیزات و فناوری های کم مصرف جدید نیز می تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش عدم تعادل انرژی داشته باشد.
نقش محوری دولت در کنترل عدم تعادل انرژی
وضع قوانین و سیاست های حمایتی دولت نیز در کاهش عدم تعادل انرژی و تشویق تولیدکنندگان به استفاده بهینه از انرژی و سرمایه گذاری در فناوری های جدید بسیار موثر است. این نقش آنقدر برجسته است که راه حل های دیگر را تحت تأثیر قرار می دهد.
به عنوان مثال انتظار می رود تسهیلات ویژه ای در اختیار واحدهای تولیدی بزرگ و پرمصرف قرار گیرد تا علاوه بر توسعه پایدار این واحدها، باری از دوش شبکه های انرژی برداشته شود.
همچنین دولتمردان می توانند انرژی مصرفی برخی دیگر از صنایع به ویژه صنایع زیان ده را به طور موقت به صنعت مادر فولاد اختصاص دهند.
