به گزارش اختاز نیوز به نقل از دنیای اقتصاد، در شرایطی که خودروسازان توانسته اند تیراژ ماهانه خود را افزایش دهند، تولید تجمعی سالانه خودروهای سواری در کشور نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. و پارس خودرو) در 9 ماهه امسال و نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت 6.5 درصدی تولید محصولات سواری مواجه شدند. این در حالی است که تولید ماهانه آنها – آذر تا آبان – حدود 14 درصد افزایش یافته است. این آمار بر اساس گزارش ارسالی خودروسازان به سامانه کدال بورس به دست آمده و هنوز از آمار تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت خبری نیست. از ابتدای سال جاری و پس از چند ماه که انتشار آمار تولید خودرو در کشور را از سر گرفته بود، این وزارتخانه بار دیگر آمار مورد نظر را بست.
در حال حاضر تنها منبع دسترسی به آمار تولید خودروسازان، گزارش هایی است که به سامانه کدال بورس ارسال می کنند. بر اساس گزارشهایی که سه خودروساز بزرگ به سامانه کدال صرافی ارسال کردهاند، تولید تجمعی سالانه آنها دوباره کاهش یافته، اما تیراژ ماهانه آنها افزایش یافته است. در سال جاری معمولاً تولید خودروهای سواری در بخش دولتی نسبت به سال گذشته منفی بوده است، اما ماه به ماه تولید به شدت کاهش یافته است به طوری که گاهی زیاد و گاهی کاهش یافته است. اما در مجموع امسال وضعیت تولید خودروسازان وابسته به دولت خوب نیست، چه اینکه تیراژ کمتری نسبت به سال گذشته به ثبت رسیده است.
افت تولید در سال جاری دلایل مختلفی دارد که از مهمترین آنها می توان به کمبود ارز، ضعف نقدینگی و چالش انرژی اشاره کرد. خودروسازان در ماه های ابتدایی سال و پیش از فرا رسیدن روزهای گرم و آغاز قطعی های گاه و بیگاه برق با کمبود ارز و ریال مواجه بودند. با فرا رسیدن روزهای گرم چالش کمبود برق نیز به مشکلات قبلی اضافه شد تا فشار بیشتری بر تولید وارد شود.
خودروسازان نیمه اول سال 1403 را با افت تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل به پایان رساندند. کارشناسان و فعالان صنعت خودرو پیش بینی کردند در نیمه دوم سال روند تولید تغییر کند و تیراژ افزایش یابد. اما تداوم مشکلات مربوط به کمبود ارز و نقدینگی اجازه تحقق این هدف را نداد. علاوه بر این دو چالش، مشکل کمبود برق و گاز ناشی از سردی هوا نیز اضافه شد به طوری که خودروسازان مجبور به کاهش شیفت تولید خود در ماه گذشته شدند و احتمالاً این وضعیت کم و بیش در طول این ماه و ماه بعد خواهد داشت
در این میان اتفاق مثبت خودروسازان کاهش 30 درصدی قیمت کارخانه ای محصولاتشان در اوایل آذر بود. با توجه به اینکه یکی از دلایل اصلی کاهش تولید خودروسازان در سال جاری کمبود نقدینگی ناشی از انجماد قیمت ها بوده است، متوسط اصلاح قیمت 30 درصدی کمک زیادی به رفع این چالش کرد. به نظر می رسد یکی از دلایل اصلی رشد تولید خودروسازان در آذرماه نسبت به آبان همین اصلاح قیمت باشد، البته به این دلیل که گفته می شود خودروسازان عمدا بخشی از ظرفیت تولید خود را خاموش کردند تا پس از اصلاح قیمت، آنها از آن استفاده می کنند. برای استفاده از این رو به نظر می رسد خودروسازان در آذرماه پس از افزودن میانگین 30 درصدی به قیمت محصولات خود از تمام ظرفیت تولید خود تا حد امکان استفاده کرده اند و نتیجه آن افزایش 14 درصدی تیراژ نسبت به آبان ماه است. . از سوی دیگر تاثیر اصلاح قیمت بر بهبود نقدینگی خودروسازان نیز به تدریج خود را نشان خواهد داد و این موضوع می تواند شوک مثبت دیگری به تولید آنها در سه ماه پایانی سال وارد کند. البته حذف سامانه نیما و تشکیل ارز تجاری باعث افزایش هزینه تولید خودروسازان می شود، به ویژه اینکه دلار نیز این روزها روند افزایشی به خود گرفته است و طبیعتا با افزایش نرخ آن، قیمت تمام شده تولید در صنعت خودرو نیز رشد خواهد کرد. در این شرایط باید منتظر ماند و دید آیا به زودی سیاستگذار تعدیل قیمت دیگری را برای خودروسازان در نظر خواهد گرفت یا شاهد توقف طولانی مدت قیمت ها خواهیم بود. چند ماه مانده به پایان سال و افزایش هزینه های تولید (به دلیل ظهور ارز تجاری)، خودروسازان ممکن است راه سختی برای رسیدن به رشد تولید و حتی خروج از تولید منفی از سال گذشته داشته باشند. بر اساس اهداف تعیین شده از سوی وزارت امنیت، قرار بود تولید خودروهای سواری توسط خودروسازان وابسته به دولت امسال نسبت به سال گذشته 15 درصد رشد داشته باشد و به بیش از یک میلیون دستگاه برسد. این در حالی است که خودروسازان در 9 ماه سال جاری پیشرفتی نداشته اند تا نشان دهند که به این هدف خواهند رسید. مجموع تولید محصولات سواری خودروسازان در 9 ماهه امسال 647 هزار و 254 دستگاه بوده است. بنابراین در حالی که تنها یک فصل تا پایان سال باقی مانده است، 64 درصد از برنامه مدنظر وزارت حراست در تولید خودروهای سواری توسط شرکت های وابسته به دولت محقق شده است. اگر قرار بود خودروسازان طبق برنامه پیش بروند، باید تا پایان آذرماه 750 هزار دستگاه خودرو تولید می کردند. در حال حاضر اگر قرار است این طرح محقق شود باید در 3 ماهه آخر سال بیش از 350 هزار دستگاه محصول تولید کنند که بعید است این اتفاق بیفتد.
میانگین تولید ماهانه مورد نیاز برای دستیابی به تیراژ بیش از یک میلیون خودروی سواری حدود 84000 خودرو است، در حالی که خودروسازان معمولاً در سال جاری بسیار کمتر از این رقم در ماه تولید کردهاند. 881000 واحد – باید 234000 واحد از محصول را در سه ماه گذشته تولید کنند یعنی به طور متوسط 78000 واحد در ماه.
جزئیات تولید 9 ماه
بر اساس آمار منتشر شده در سایت کدال، ایران خودرو در 9 ماهه امسال 370 هزار و 486 دستگاه انواع خودروی سواری تولید کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 6 درصد کاهش نشان می دهد. تولید ماهانه این شرکت با افزایش بیش از 17 درصدی به 43441 دستگاه رسید. ایران خودرو همانند گذشته بیشتر تولیدات خود را به مدل های پژو اختصاص داده است. این در حالی است که ایران خودرو در حال حاضر تنها پژو 207 از این خانواده تولید می کند. این شرکت در دوره مورد بررسی 122 هزار و 569 دستگاه خودرو پژو تولید کرده است. با توجه به تولید خانواده پژو در 9 ماهه سال گذشته، خودروهای ایرانی حدود 42 درصد افت تولید اعضای این خانواده داشته اند.
در میان سایر محصولات ایران خودرو، گروه سورن در 9 ماهه امسال 87 هزار و 480 دستگاه فروخته است. با توجه به تیراژ این گروه خودرویی در 9 ماهه سال گذشته، خودروسازی ایران توانسته تولید در این گروه را 111 درصد افزایش دهد. بر اساس آمار منتشر شده در سایت کدال، دنا در نهمین ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته تیراژ بیشتری داشته است. ایران خودرو اعلام کرده است که در 9 ماه سال جاری 64 هزار و 761 دستگاه خودرو دانا تولید کرده است. بنابراین تولید دانا به بیش از 2000 دستگاه افزایش یافته است.
اما یکی دیگر از محصولات ایران خودرو با نام رانا 9 ماه از سال جاری را با افت پشت سر گذاشت. بر اساس اطلاعات منتشر شده در کدال تا پایان آذرماه سال جاری 12 هزار و 934 دستگاه رانا در این شرکت تولید شده است. بنابراین تولید رانا حدود 26 درصد افت خواهد داشت.
خودروهای ایران نیز در 9 ماهه امسال 10 هزار و 750 دستگاه هایما را مونتاژ کرده است در حالی که در 9 ماهه مشابه سال گذشته تیراژ این مجموعه چینی 15 هزار و 455 دستگاه بوده است. بنابراین، مجمع هایما بیش از 30 درصد کاهش یافته است.
بر اساس آمار منتشر شده در کدال، ایران خودرو در 9 ماه امسال 49 هزار و 437 دستگاه خودرو تولید کرده است. تولید تارا نسبت به مدت مشابه سال قبل 46 درصد افزایش داشته است. از ایران خودرو بگذریم و به گروه سایپا برویم. دومین خودروساز بزرگ کشور، بیشترین حجم سبد محصولات خود را در 9 ماهه امسال نیز به خانواده X200 (تیبا، کوئیک و ساینا) اختصاص داد. بر اساس آمار منتشر شده در کدال، سایپا 200 هزار و 162 دستگاه تولید کرده که نسبت به 9 ماه گذشته 8 درصد کاهش داشته است. نشان می دهد تولید ماهانه این شرکت نیز بیش از 13 درصد افزایش داشته است.
سایپا در 9 ماهه امسال 153 هزار و 623 دستگاه X200 تولید کرده است. با توجه به رقم تولید این گروه خودرویی در 9 ماهه سال گذشته، تیراژ خانواده X200 حدود 14 درصد افت را نشان می دهد. البته تیبا دیگر در این گروه خودرویی تولید نمی شود. سایپا در دوره مورد بررسی نیز موفق به تولید 35 هزار و 984 دستگاه شاهین شده است. با این حساب تولید شاهین نسبت به 9 ماه سال گذشته 4.4 درصد کاهش داشته است.
دومین خودروساز ایران اما در بازه زمانی مورد بررسی 17 دستگاه آریا اتوماتیک تولید کرده است. سایپا در آمار تولید خود گزینه ای به نام «سایر» نیز دارد که تیراژ 10 هزار و 538 دستگاهی دارد.
از سایپا به سمت پارس خودرو برویم. سومین خودروساز بزرگ کشور که دنده معمولی، ساینا اس، سهند و گروه Q200 را در 9 ماه سال جاری تولید کرده است. بر اساس گزارش ارسالی به بورس، گروه Q200 پارس خودرو در 9 ماهه امسال حدود 49 هزار دستگاه تولید کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت حدود 15 درصدی را نشان می دهد.
پارس خودرو همچنین در نهمین ماه سال جاری 1234 دستگاه دنده معمولی کویک تولید کرده است که در مدت مشابه سال گذشته حدود 22 هزار دستگاه از این خودرو را تولید کرده بود. این محصول در آذر امسال هیچ گونه تولیدی نداشته است.
سومین خودروساز ایران نیز در 9 ماه امسال حدود 12 هزار دستگاه خودرو سهند تولید کرده است. سهند محصول جدید پارس خودرو است که در 9 ماه سال گذشته تنها 32 دستگاه از آن تولید شده است. پارس خودرو اما در بازه زمانی مورد بررسی 14704 دستگاه ساینا اس نیز تولید کرده است، خودرویی که در مدت مشابه سال گذشته در این شرکت تولید نشده بود.