واشنگتن پست نوشت: در میان دومین دوره ریاست جمهوری خود ، ترامپ در تلاش بود تا روابط با ایران را ترمیم کند ، اما اهداف ترامپ محدود بود ، اما ترامپ نشان داده است که وی مشتاق است تا با ایران به توافق جدید برسد.
هفت سال پیش ، رئیس جمهور آن زمان دونالد ترامپ از توافق هسته ای با ایران عقب نشینی کرد. توافق نامه ای که در طول سالهای دیپلماسی و فشار سیاسی با تلاش رئیس جمهور پیشین باراک اوباما و همراه با برخی دیگر از کشورهای جهان از جمله شرکای اروپایی ، روسی و چین به دست آمده است. اما ترامپ این معامله را “یکی از بدترین و یک جانبه ترین معاملات در تاریخ ایالات متحده” توصیف کرد و تحریم های یک جانبه برداشته شده برای محدود کردن غنی سازی اورانیوم ایران و اجرای نظارت شدید بین المللی از تأسیسات هسته ای آن.
در بسیاری از تحلیلگران ، این توافق نامه توانسته است برنامه هسته ای ایران را کنترل کند. اما ترامپ معتقد بود که این توافق نامه به ایران امتیازات زیادی داده است و ناکافی بوده است که شامل فعالیت های گسترده آن ، از جمله حمایت طولانی مدت آن از گروه های شبه نظامی در سراسر خاورمیانه باشد. “اگر کاری نکنیم ، دقیقاً می دانیم چه اتفاقی خواهد افتاد.”
اما واقعیت این است که ایران اکنون از لحاظ تئوریکی بسیار نزدیک به ساخت سلاح های هسته ای نزدیکتر از قبل از فروپاشی کارگزاری است. آثار کمپین “حداکثر فشار” ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود نیز در دوره ریاست جمهوری بایدن ادامه یافت ، دوره ای که در آن تلاش های محدود برای احیای دیپلماسی با ایران خیلی مثمر ثمر نبود. در این مدت ، ایران سرعت غنی سازی اورانیوم را افزایش داد و تأثیر منطقه ای به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار گرفت.
اما ترامپ در تلاش است تا در دور دوم دور دوم ریاست جمهوری خود روابط را ترمیم کند. استیو ویتاکاف روز شنبه با مقامات ایرانی در پایتخت عمان مسقط دیدار کرد. اهداف این جلسه محدود بود ، اما ترامپ نشان داده است که مشتاق جلوگیری از تشدید نظامی و دستیابی به توافق جدید با ایران است.
اکنون ، آب و هوای این دوره برای اولین دور ریاست جمهوری ترامپ آشکار است ، هنگامی که وی بارها و بارها تهدید نظامی علیه تهران را با حمایت از کابینه خود مطرح کرد و اجازه قتل سردار قسیم سلیمانی ، فرمانده ارشد ایرانی را داد.
مقامات ایرانی نیز لحن خود را تغییر داده اند. روز سه شنبه ، وزیر امور خارجه ایران ، سید عباس اراكچی مقاله ای را در روزنامه واشنگتن پست منتشر كرد كه به وضوح به ترامپ خطاب شده بود: در آن مقاله ، عراق عدم موفقیت دور قبلی مذاکرات را به “کمبود اراده واقعی” توسط بایدن و همچنین “یک میلیارد فرصت برای شرکت های آمریکایی” نسبت داد.
احتمالاً احساس فوری در کاخ سفید وجود دارد. مکانیسم “بازگشت سریع تحریم های سازمان ملل” علیه ایران امسال منقضی می شود. در همین حال ، اگرچه ترامپ گهگاه ایران را با حملات نظامی تهدید می کند ، اما به نظر می رسد او مایل است قبل از سفر برنامه ریزی شده خود به خاورمیانه ماه آینده ، روند واقعی دیپلماسی را با تهران آغاز کند.
استیو ویتكاف در گفتگو با تاكر كارلسون ، مجری رسانه مناسب ، گفت: “من فکر می کنم او می خواهد با احترام با ایران برخورد کند.” او می خواهد در صورت امکان اعتماد ایجاد کند. “این دستور او به دولت خود است ، و ما امیدواریم که ایران نیز پاسخ مثبتی داشته باشد.”
ترامپ هنوز دقیقاً آنچه را که از توافق نامه جدید با ایران می خواهد تعیین نکرده باشد. بازگشت به محدودیت های سخت بعید به نظر می رسد ، هم به دلیل پیشرفت ایران در برنامه هسته ای وی و هم به دلیل غرور شخصی ترامپ. دستیابی به یک توافق گسترده تر ، که شامل جنبه های دیگر سیاست خارجی و برنامه های دفاعی ایران است ، حتی بیشتر از ذهن خارج می شود. با این حال ، برخی از هاردینرها در واشنگتن ، از جمله مایکل والتز ، مشاور امنیت ملی ترامپ ، “از بین بردن کامل برنامه هسته ای ایران” را مطرح کرده اند.
با این حال ، مسئله اصلی در جزئیات فنی نهفته است ، و تیم ترامپ فاقد متخصصان تخصصی است. کریم ساجدپور ، یک تحلیلگر ایرانی در موسسه کارنگی گفت: “شما از قیمت نهایی یا یک معامله بزرگ چانه زنی نمی کنید ، اما شما درگیر مسائل کاملاً فنی مانند غنی سازی اورانیوم ، سانتریفیوژ و رژیم های بازرسی هستید.” بین این گفته که ایران نباید سلاح هسته ای داشته باشد و برنامه هسته ای آن باید از بین برود ، فاصله زیادی وجود دارد. “این خطر وجود دارد که طرف آمریکایی ، که در حال حاضر فاقد تخصص و استراتژی نهایی است ، به تیم ایرانی که هم تخصصی و هم هدف دارد ، از دست بدهد.”
علی واعظ از گروه بین المللی بحران همچنین خاطرنشان می کند که “اگر دو طرف بتوانند اندازه قابل قبول برنامه هسته ای ایران را درک کنند و دامنه مذاکرات آینده ، ممکن است مذاکرات فنی ، ساختاری و مستقیم برگزار شود.”
اگر این روند برداشته شود و تحریم های بیشتری بر ایران اعمال شود ، ممکن است سناریویی را ببینیم که در آن ایران از پیمان سلاح های هسته ای سازمان ملل خارج شود ، در این صورت هرگونه نظارت خارجی بر فعالیت های هسته ای ایران از بین می رود.
منبع: ایرنا
