میهن تجارت- دیروز شاخص کل بورس با مقاومت 3.5 میلیون واحدی مواجه شد و قبل از رسیدن به این حد، با ورود فروشندگان و پیشروی عرضه ها مجبور به عقب نشینی شد. ارزش 16 درصدی معاملات در کنار خروج بیش از 500 میلیارد تومانی پول از بورس، سناریوی آغاز روند اصلاحی را محتمل کرده است. در این صورت باید منتظر ماند که بازار تا چه زمانی در فاز استراحت خواهد بود. با ادامه رشد قیمت دلار، بازار سهام همچنان برای خریداران جذاب خواهد بود. با این حال، دیروز شاخص در بالاترین سطح تاریخی خود قرار داشت.
بورس تهران پس از فتح کانال های جدید در روزهای اخیر، روز گذشته به روند صعودی خود ادامه داد. هر چند در دقایق ابتدایی معاملات، شاخص کل با رشد بیش از 1.5 درصدی در آستانه ثبت رکوردهای جدید و قدرتمند قرار گرفت، اما افزایش فشار فروش باعث کاهش رشد شد و بازار نسبت به روز شنبه رفتار محتاطانه تری از خود نشان داد. بورس تهران با محرک رشد قیمت دلار و پیروی از بازارهای موازی مسیر صعودی را در پیش گرفته است. از آنجایی که سقف تاریخی بورس شکسته شد، شاخص کل با عبور از مرز 3.3 و 3.4 میلیون واحدی توانست به اوج تاریخی برسد. به طوری که برای چهارمین روز متوالی سقف های بالاتری را به ثبت رسانده است.
در صورتی که ریسک های جدیدی پیش روی بازار نباشد، سری رکوردشکنی های بورس ادامه خواهد داشت. اگرچه بورس روز شنبه را با موجی از هیجان و صف های خرید سنگین آغاز کرده بود، دیروز چهره آرام تری به خود گرفت. حضور پررنگ فروشندگان در ادامه کار نشان داد که تب معاملات فروکش کرده و بازار مسیر متعادل تری را در پیش گرفته است و این در حالی است که بازارهای موازی همچنان سقف های جدیدی را ثبت کردند. دلار آزاد روز شنبه معاملات خود را در سطح 122 هزار و 100 تومان به پایان رساند. شاخص ارز روز گذشته معاملات خود را در سطح 122 هزار و 800 تومان آغاز کرد و سپس وارد کانال 123 هزار تومان شد. پس از آن کانال دوباره 123 هزار تومان ضرر کرد. هر گرم طلای 18 عیار در بازار فیزیکی طلا و سکه به 12 میلیون و 500 هزار تومان رسید و سکه امامی نیز 132 میلیون تومان معامله شد.
پیشروی منابع و عقب نشینی شاخص ها
بورس در اوج تاریخی خود قرار دارد، اما دیروز به دلیل هجوم فروشندگان مجبور به عقب نشینی شد. اگرچه متغیرهای اقتصادی همگی در خدمت بورس هستند تا شاخص کل را به اهداف بالاتر نزدیک کنند، اما همچنان خطر اصلاح و استراحت موقت وجود دارد. از سوی دیگر، نوسانات ارزی بازار را دچار ابهام کرده است. بورس تهران طبق معمول همواره از ثبات نسبی متغیرها بهره مند بوده است. بنابراین با توجه به اینکه احتمال افزایش قیمت دلار توافقی وجود دارد، برای امسال هدف نهایی شاخص کل محدوده 3 میلیون و 600 هزار واحد خواهد بود. اما اگر بازار بخواهد سود سال آینده شرکت را تامین کند، باید بیش از 5 میلیون واحد را هدف قرار دهد. اما در کوتاه مدت شانس ورود بورس به فاز اصلاحی کم نیست. اگر بازار بخواهد استراحت کند، می تواند به اولین حمایت مقابل خود که محدوده 3.3 میلیون واحدی است واکنش نشان دهد. اما منفی های بازار با محرک رشد قیمت دلار خریداران خواهد داشت و بورس در صورتی که ریسک تنش بیشتر را در محاسبات خود لحاظ نکند به اهداف خود می رسد.
بیشتر بخوانید: بازار سهام با رشد دلار و طلا رشد کرد
حضور همزمان بازارها در سقف تاریخی خود حکایت از تشدید انتظارات تورمی این روزهای اقتصاد ایران دارد. شاخص کل بورس در اوج تاریخی خود قرار دارد و قیمت ها در بازار طلا و سکه همگام با صعود دلار و اونس طلا در بازارهای جهانی به روند صعودی خود ادامه می دهند. این نشان می دهد که سرمایه های خرد مایع و سرگردان جامعه برای نجات از کاهش ارزش ریال به دنبال پول هستند و در بازارهای مذکور سرمایه تخصیص می دهند. هر بازاری که چشم انداز رشد بیشتری در ماه های آینده داشته باشد، سهم بیشتری از جریان سرمایه واقعی خواهد داشت.
اتفاقی که در معاملات یکشنبه افتاد
در جریان معاملات روز یکشنبه شاهد عملکرد متعادل شاخص های سهام بودیم. معاملات دیروز بورس تهران با رشد جزئی 0.11 درصدی شاخص کل به پایان رسید. اما پشت پرده این افزایش، نشانه هایی از ضعف قدرت خریداران دیده می شد. شاخص کل در ساعات اولیه تا محدوده 3 میلیون و 483 هزار واحدی حرکت کرد، اما با تشدید عرضه در سراسر بازار، افزایش نیم روزه آن دوام نیاورد و بخش قابل توجهی از رشد خود را از دست داد. افت 33 هزار واحدی نسبت به پیک روزانه، شاخص را تا مرز منفی شدن پیش برد و فضای محتاطانه تری نسبت به روزهای گذشته ایجاد کرد. شاخص کل روز را در سطح 3.450 هزار واحد به پایان رساند. وضعیت مشابهی در سمت شاخص وزن برابر رخ داد. این شاخص اگرچه تنها 0.05 درصد رشد کرد و پرونده خود را در ارتفاع 974 هزار واحدی بسته بود، اما در ابتدای معاملات توانسته بود از سقف تاریخی 977 هزار واحد عبور کند. رکوردی که به دلیل فشار عرضه تداوم نیافته و با کاهشی همراه بود.
فرابورس نیز روز متعادلی داشت و شاخص کل این بازار 0.18 درصد تقویت شد. با این حال، جریان سرمایه خرد پیام روشن تری داشت. ارزش معاملات خرد به 16 هزار میلیارد تومان رسید، اما برداشت 557 میلیارد تومانی پول واقعی نشان داد که نگاه محتاطانه سرمایه گذاران کوتاه مدت هنوز تغییر نکرده است. در پایان معاملات 59 درصد از نمادها در محدوده منفی قرار گرفتند و تنها 41 درصد از بازار توانستند در مدار صعودی باقی بمانند. ترکیبی که هوای سردتر تقاضا را نسبت به ابتدای هفته نشان می دهد.
محرک های اساسی رشد اخیر
با وجود عملکرد مطلوب بورس، اظهارات مختلفی از سوی کارشناسان مطرح می شود. در همین رابطه محمدحسین علی بخشی، کارشناس بازار مالی درباره وضعیت بورس تهران گفت: بازار سرمایه در هفته های اخیر مسیر سریعی را طی کرده است و تحلیل الگوی حرکتی شاخص کل نشان می دهد که این نماگر در فاز پایانی یک چرخه صعودی پنج موجی قرار دارد. بر اساس اطلاعات فنی، موج اول از هشتم شهریورماه آغاز شد و پس از اصلاح کوتاه مدت در موج دوم، موج سوم به عنوان طولانی ترین موج تا اواسط آبان ادامه یافت. موج چهارم در 29 آبان ماه به پایان رسید و اکنون به نظر می رسد شاخص در میانه موج پنجم قرار دارد. مرحله ای که معمولاً منجر به اصلاح ABC می شود.
تحلیل عوامل بنیادی نیز نشان می دهد که مجموعه ای از متغیرها رشد اخیر بورس را تقویت کرده است. اولین متغیر افزایش نرخ ارز شرکت های بورسی است. تجربه جهش نرخ ارز به ویژه در شرکت های صادرات محور مانند شرکت های فولادی نقش مهمی در بهبود انتظارات سودآوری داشته است. ثبت نرخ های نزدیک به 90 تا 95 هزار تومان و حتی بالاتر در برخی عرضه ها سیگنال مثبتی را برای سهام این گروه ها ارسال کرد. به گفته این کارشناس، راننده دوم گزارش های ماهانه مطلوب در آبان ماه است. گزارش های منتشر شده حاکی از رشد محسوس سودآوری شرکت ها نسبت به دوره های قبل است. رشدی که ترکیبی از اثر افزایش نرخ و مزیت نرخ ارز بالاتر است.
بیشتر بخوانید: آیا روند صعودی بورس تهران ادامه دارد؟
وی افزود: افزایش نرخ ارز به محدوده 123 هزار تومان و رشد همزمان صندوق های طلا و طلای داخلی فضای تورمی بازارها را تقویت کرد. این موضوع معمولا باعث سرازیر شدن پول به بازار سهام می شود. به گفته این کارشناس، زمزمه کاهش نرخ سود اختصاصی در صنایع معدنی، بازنگری در فرمول خوراک پتروشیمی ها و بودجه نسبتاً انبساطی، انتظارات سهامداران بخش های مختلف را بهبود بخشیده است. این کارشناس با اشاره به تحولات بازارهای جهانی و بورس گفت: رشد قیمت برخی کالاهای اساسی مانند مس و همچنین فروش محصولات صنعتی در بورس کالا با نرخ های بالاتر نسبت به گذشته، درآمد شرکت های بزرگ را تحت تاثیر قرار داده است.
محمدحسین علیبخشی همچنین درباره وضعیت معاملات روز گذشته بازار گفت: نرخ سود نزدیک به 36 تا 37 درصد یکی از تهدیدهای جدی در برابر ثبات روند صعودی بازار است. اگرچه در حال حاضر انتظار نمی رود سیاست گذار نرخ سود را کاهش دهد، اما تثبیت آن در این سطوح می تواند از شوک های منفی احتمالی جلوگیری کند. با این حال، افزایش بیشتر نرخ سود بانکی می تواند بر بازار سهام فشار وارد کند.
وی افزود: با توجه به اینکه شاخص کل در محدوده مقاومتی 3 میلیون و 485 هزار تا 3 میلیون و 500 هزار واحد قرار دارد، افزایش عرضه ها طبیعی است. سایر بازارها از جمله دلار و صندوق طلا نیز وارد فاز اصلاحی شدند. از منظر سیاسی، بازار در شرایط متعادلی قرار دارد. نه یک سیگنال مثبت برجسته و نه یک ریسک سیاسی قابل توجه و این ثبات خبری خود محرکی برای آرامش بازار محسوب می شود. مجموعه متغیرهای بنیادی، از گزارش های ماهانه گرفته تا تصمیمات دولت و روند بازارهای جهانی، تصویری عمدتاً مثبت را برای بازار سهام ترسیم می کند. اصلاحات متناوب بخشی طبیعی از روند رو به رشد بازار است. در صورت تثبیت نرخ سود بانکی در محدوده فعلی و حرکت سیاست های اقتصادی دولت به سمت ارتقای مزیت صنایع صادرات محور، می توان انتظار داشت که بورس همچنان یکی از مقاصد اصلی جذب سرمایه های خرد در اقتصاد ایران باشد.
تغییر مسیر بورس؟
ابراهیم سماوی، کارشناس بازارهای مالی نیز درباره وضعیت بورس گفت: بازار روز یکشنبه بیش از هر چیز بازتاب درگیری ذهنی معامله گران بود. ترس از عقب افتادن در رشد در مقابل ترس از گیر افتادن در اصلاحات. این دو نیروی متضاد باعث شدند بازار در مرزی باریک بین بازگرداندن اعتماد و تداوم بی اعتمادی پنهان حرکت کند. نوسانات محدود شاخص، رفتار انتخابی تقاضا و نبود موج خرید در صنایع کوچک نشان می دهد که بازار مسیر توسعه را سبک و سنگین کرده و از فاز هیجان عمومی فاصله گرفته است. همچنین مجموعه ای از سوگیری های رفتاری در جریان معاملات دیروز به وضوح قابل مشاهده بود. تشکیل صفهای خرید بدون پشتوانه تحلیلی و تکرار آن در صفهای فروش نیمه دوم بازار، تصمیمگیری بر اساس عملکرد چند روز اخیر و با فرض تکرار روندهای کوتاهمدت و وابستگی ذهنی معاملهگران به قیمتهای گذشته و سطوح قدیمی شاخص، بدون توجه به تغییرات اساسی و شرایط جدید اقتصادی. مجموعه این رفتارها باعث شد که بازار نسبت به اخبار و رویدادهای اقتصادی واکنش های اغراق آمیز و کوتاه مدت نشان دهد.
به گفته ابراهیم سماوی، در سطح صنایع، فلزات اساسی با وجود اینکه بیشترین تحرک نقدینگی را داشتند، با خروج سرمایه واقعی مواجه شدند. زیرا بخش قابل توجهی از سرمایه گذاران پس از رشد قابل توجه هفته های اخیر سود کسب کردند. برعکس، جریان پول هوشمند همچنان به سمت دلار و صنایع صادرات محور متمایل است. صنایعی که به دلیل ثبات نرخ ارز و مزیت های نسبی در برابر ریسک های نظارتی چشم انداز بهتری دارند.
در گروه پتروشیمی نیز بازار به جدایی نمادها ادامه می دهد. پذیرش بیشتر شرکت هایی که کمتر به تغییرات دستوری نرخ خوراک وابسته هستند، نشانه نگاه میان مدت فعالان حرفه ای بازار است. بازار صنایع کوچک و ریالی نیز دیروز چهره کاملا انتخابی به خود گرفت. برخلاف هفتههای گذشته، خبری از رشد یکنواخت در این بخشها نبود و سرمایهها تنها در نمادهایی که چشمانداز عملیاتی قابل اعتمادی داشتند، جریان داشت.
منبع: دنیای اقتصاد
