به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، آلودگی هوا به عنوان یک تهدید نامرئی ذهن انسان را تحت تاثیر قرار می دهد و بر خلاف بیماری های مرئی، آلودگی هوا به صورت بی صدا و تدریجی عمل می کند و این ویژگی باعث می شود افراد احساس کنند با خطری روبرو هستند که نمی توانند آن را کنترل کنند. این احساس ناتوانی، اضطراب را تشدید می کند و به صورت نگرانی دائمی در مورد آینده سلامتی خود و خانواده خود را نشان می دهد. در شهرهای آلوده این اضطراب فردی به اضطراب جمعی تبدیل می شود و جامعه در مجموع در فضای نگرانی و بی اعتمادی نسبت به محیط زندگی غوطه ور می شود.
یکی از ابعاد کمتر مورد بررسی، اضطراب ناشی از پیشبینی بحران آلودگی است. وقتی مردم بدانند کیفیت هوا در روزهای آینده بدتر خواهد شد، حتی قبل از وقوع بحران، اضطراب آنها افزایش می یابد و این اضطراب پیش بینی کننده باعث می شود افراد برنامه های روزانه خود را تغییر دهند، از فعالیت های اجتماعی دوری کنند و حتی احساس کنند که زندگی آنها کاملا تحت کنترل شرایط محیطی است و این نوع اضطراب کیفیت زندگی را کاهش می دهد و افراد را در چرخه نگرانی های مداوم گرفتار می کند.
آلودگی هوا می تواند باعث اضطراب محیطی شود و برخی افراد ممکن است از حضور در فضاهای باز بترسند. بسیاری از شهروندان ترجیح می دهند در خانه بمانند تا کمتر در معرض آلودگی قرار بگیرند. این رفتار محافظتی در کوتاه مدت منطقی به نظر می رسد، اما در دراز مدت باعث کاهش تعاملات اجتماعی، محدود کردن فرصت های تفریحی و افزایش احساس انزوا می شود. خود انزوا یکی از عوامل تشدید کننده اضطراب است و در نهایت چرخه معیوبی شکل می گیرد که فرد را از جامعه و اضطراب اجتماعی جدا می کند. افزایش می یابد
دانش آموزان و دانشجویان نیز تحت تأثیر اضطراب ناشی از آلودگی قرار می گیرند و کاهش تمرکز، نگرانی در مورد سلامتی و محدودیت فعالیت های بیرونی کیفیت یادگیری را پایین می آورد. کودکان به دلیل حساسیت بیشتر سیستم عصبی آسیب پذیرتر هستند و اضطراب ناشی از آلودگی می تواند منجر به مشکلات رفتاری و کاهش انگیزه تحصیلی شود که نه تنها آینده فردی آنها را تهدید می کند، بلکه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده ای برای جامعه به همراه دارد.
ذرات ریز معلق و گازهای سمی منجر به تغییرات شیمیایی می شود که اضطراب را تشدید می کند / اضطراب ناشی از آلودگی هوا فقط به واکنش های بیولوژیکی محدود نمی شود.
سامیه طاهری، روانشناس و مشاور خانواده وی با بیان اینکه آلودگی هوا نه تنها یک تهدید فیزیکی است، بلکه به طور مستقیم بر روان انسان تأثیر می گذارد، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: یکی از مهم ترین پیامدهای روانی آن افزایش اضطراب در بین مردم ساکن در شهرهای آلوده است. ذرات معلق ریز و گازهای سمی مانند دی اکسید نیتروژن و ازن باعث ایجاد التهاب در بدن و مغز می شود و باعث ایجاد تغییرات شیمیایی می شود که اضطراب را تشدید می کند.
وی با بیان اینکه تحقیقات نشان داده قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا باعث افزایش سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول می شود، می افزاید: این افزایش هورمونی سیستم عصبی را در حالت آماده باش دائمی قرار می دهد و فرد دچار نگرانی، بی قراری و تحریک پذیری بیشتری می شود و به همین دلیل زندگی در کلانشهرهای آلوده می تواند اضطراب مزمن را به یک بیماری رایج تبدیل کند.
این روانشناس و مشاور خانواده تصریح می کند: اضطراب ناشی از آلودگی هوا تنها به واکنش های بیولوژیکی محدود نمی شود، بلکه بر تجربه ذهنی و اجتماعی افراد نیز تأثیر می گذارد. زمانی که افراد هر روز با هشدارهای خاکستری هوا و آلودگی مواجه می شوند، احساس ناامنی و درماندگی در مقابل محیط شکل می گیرد و این احساس می تواند اضطراب را تشدید کند و حتی منجر به کاهش کیفیت خواب و تمرکز شود.
قرار گرفتن در معرض آلودگی می تواند اضطراب اجتماعی و مشکلات رفتاری را افزایش دهد / سلامت روحی و جسمی در جریان آلودگی هوا با هم مرتبط هستند.
طاهری با بیان اینکه کودکان و نوجوانان به ویژه در برابر این عوارض آسیب پذیر هستند، ادامه می دهد: سیستم عصبی در حال رشد آنها نسبت به تغییرات محیطی حساس تر است و قرار گرفتن در معرض آلودگی می تواند اضطراب اجتماعی و مشکلات رفتاری را افزایش دهد. این موضوع نه تنها سلامت روانی افراد را تهدید می کند، بلکه پیامدهای بلندمدتی برای جامعه دارد.
وی با اشاره به اینکه اضطراب ناشی از آلودگی هوا می تواند در قالب نگرانی های جمعی و احساس بی اعتمادی ظاهر شود، می گوید: وقتی مردم می بینند که بحران آلودگی به طور موثر مدیریت نمی شود، اضطراب آنها از سطح فردی فراتر رفته و به اضطراب اجتماعی و حتی خشم جمعی تبدیل می شود.
این روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه راهکارهای مقابله با این وضعیت تنها محدود به کاهش آلودگی نیست، بلکه تقویت تاب آوری روانی افراد نیز می باشد، افزود: آموزش همگانی در خصوص اثرات روانی آلودگی، ایجاد فضای سبز شهری و برنامه های حمایتی از اقشار آسیب پذیر می تواند اضطراب ناشی از آلودگی را کاهش دهد و در نهایت سلامت روانی و جسمی را به طور متناوب با این بحران مرتبط می کند.
آلودگی هوا به عنوان یک محرک محیطی می تواند احساس تهدید دائمی را در ذهن افراد ایجاد کند/ واکنش بیش از حد به محرک های کوچک با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا
ریحانه صادقی، روانشناس و مشاور خانواده و عضو سازمان نظام روانشناسی کشور وی با بیان اینکه آلودگی هوا به عنوان محرک زیست محیطی می تواند احساس تهدید دائمی را در ذهن افراد ایجاد کند، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: این تهدید نامرئی اضطراب را در قالب نگرانی دائمی برای سلامت خود و خانواده تقویت می کند. بسیاری از شهروندان در کلانشهرهای آلوده گزارش می دهند که حتی بدون علائم فیزیکی، احساس ترس و ناراحتی در زندگی روزمره آنها افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه یکی از مکانیسم های مهم در این زمینه تاثیر آلودگی بر عملکرد مغز است، می افزاید: ذرات آلاینده با عبور از سد خونی مغزی می توانند بر فعالیت نواحی مرتبط با تنظیم هیجانی مانند آمیگدال اختلال این اختلال باعث می شود که واکنش های اضطرابی شدیدتر و طولانی تر شود و فرد به محرک های کوچک بیش از حد واکنش نشان دهد.
یک روانشناس و مشاور خانواده و یکی از اعضای سازمان نظام روانشناسی کشور با بیان اینکه اضطراب ناشی از آلودگی هوا اغلب با علائم جسمانی همراه است، می گوید: از جمله این علائم می توان به تپش قلب، سردرد و مشکلات تنفسی اشاره کرد که این علائم جسمی به عنوان محرک های ثانویه باعث تشدید کنش و اضطراب می شود و به عبارتی فرد در هر یک از علائم جسمی گرفتار یک سیکل مجدد می شود. دیگر
اضطراب ناشی از آلودگی هوا باعث تغییر سبک زندگی می شود / راهکارهایی برای بازگرداندن احساس امنیت روانی در جامعه
صادقی با بیان اینکه این اضطراب در محیط های کاری نیز خود را نشان می دهد، ادامه می دهد: شاغلان در شهرهای آلوده بیشتر از خستگی روحی، کاهش تمرکز و نگرانی دائمی نسبت به آینده سلامت خود شکایت دارند که نه تنها بهره وری فردی را کاهش می دهد، بلکه می تواند منجر به فرسودگی شغلی و مشکلات روابط کاری شود.
وی با اشاره به اینکه از منظر فرهنگی، اضطراب ناشی از آلودگی هوا می تواند منجر به تغییر سبک زندگی شود، می گوید: بسیاری از خانواده ها به دلیل نگرانی از کیفیت هوا، فعالیت در فضای باز را محدود می کنند. این محدودیت ها فرصت های اجتماعی و تفریحی را کاهش می دهد و احساس انزوا و اضطراب اجتماعی را افزایش می دهد.
روانشناس و مشاور خانواده و عضو سازمان نظام روانشناسی کشور با بیان اینکه تنها راهکارهای محیطی برای مقابله با این بحران کافی نیست، می افزاید: در این راستا باید برنامه های روانشناختی و اجتماعی نیز طراحی شود و برنامه هایی مانند مشاوره گروهی، کمپین های آگاهی بخشی و ایجاد فضای امن برای فعالیت های اجتماعی می تواند مفید باشد و این گونه اقدامات می تواند به کاهش اضطراب و احساس امنیت روانی ناشی از آلودگی روانی جامعه کمک کند.
آلودگی هوا حتی روابط خانوادگی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و والدین به دلیل نگرانی در مورد سلامت فرزندانشان فعالیت در فضای باز را محدود می کنند. این محدودیت ها گاهی منجر به تنش های خانوادگی می شود، زیرا کودکان به بازی و تعامل اجتماعی نیاز دارند. اضطراب والدین در این زمینه می تواند به فرزندان نیز منتقل شود و چرخه ای از نگرانی مشترک ایجاد کند و در نتیجه خانواده به جای اینکه مایه آرامش باشد به محیطی پر از اضطراب و نگرانی تبدیل می شود.
اضطراب ناشی از آلودگی هوا تنها محدود به سطح ذهنی نیست، بلکه پیامدهای اقتصادی نیز دارد. برای کاهش اضطراب، افراد ممکن است به خرید تصفیه کننده هوا، ماسک های پیشرفته یا آرام بخش ها روی بیاورند که فشار بیشتری بر خانواده ها وارد می کند و منبع جدیدی از اضطراب می شود.
در سطح شهر، اضطراب ناشی از آلودگی هوا می تواند اعتماد عمومی را کاهش دهد و این وضعیت می تواند مشارکت اجتماعی را تضعیف کند و احساس تعلق به جامعه را کاهش دهد و در نهایت اضطراب ناشی از آلودگی هوا نه تنها سلامت فرد را تهدید می کند، بلکه انسجام اجتماعی را نیز بی ثبات می کند.
راهکارهای جدید برای کاهش اضطراب ناشی از آلودگی هوا باید چند لایه باشد و سیاستهای زیستمحیطی مانند کاهش ترافیک و توسعه انرژیهای پاک ضروری است، اما کافی نیست و برنامههای روانشناختی و اجتماعی مانند مشاوره گروهی، کمپینهای آگاهیبخشی و ایجاد فضای سبز شهری نیز باید طراحی شود، زیرا این اقدامات تنها میتواند احساس امنیت روانی را بازگرداند و به افراد کمک کند تا با رفتارهای اجتماعی بهتر با محیط زیست مقابله کنند. سیاست ها می تواند بحران را حل کند. به طور موثر مدیریت می شود.
منبع : به گزارش میهن تجارت
