شاخص کل بورس تهران به ارقام بی‌سابقه رسید

میهن تجارت- بورس تهران زمستان را با روندی صعودی آغاز کرد و همچنان به ثبت ارقام جدید تاریخی ادامه می دهد. شاخص کل دیروز با افزایش 0.68 درصدی تا محدوده 3 میلیون و 935 هزار واحد پیش رفت و در هجدهمین روز صعودی متوالی به کانال 4 میلیونی نزدیک شد. این سبز شدن از نهم آذر آغاز شد و دیروز شاخص کل با رشد 20 درصدی در کانال 3.9 میلیون واحد تثبیت شد. آخرین بار، شاخص کل در یک دوره 21 روزه متوالی صعودی از 19 آوریل تا 16 می 2019 به بازدهی 72 درصدی دست یافت.

بورس پس از ثبت بازدهی چشمگیر 53 درصدی در فصل پاییز، زمستان را با طوفانی آغاز کرده و به روند صعودی و رکوردشکنی شاخص های سهام ادامه می دهد. در هفته‌های اخیر بورس دوش به دوش بازارهای موازی حرکت کرده و برتری تقاضا بر عرضه در جریان معاملات به وضوح مشهود است. این نشان می دهد که بازار سهام همچنان مورد توجه سرمایه گذاران است.

با توجه به اینکه رشد بورس متاثر از رشد دسته جمعی بازارهای موازی بوده است، این موضوع نشان دهنده رقابت شدید بین بازارها و نقش برجسته انتظارات تورمی است. با توجه به اتفاقاتی که در صحنه معاملات بازارها می گذرد، به نظر می رسد سرمایه گذاران برای ورود به بورس یا طلا تردید دارند. دوگانگی سرمایه گذاری در بازار طلا یا بورس برای بسیاری از فعالان اقتصادی بیش از پیش برجسته شده است. از یک سو طلا به عنوان پناهگاه سنتی در مواجهه با تورم و بلاتکلیفی اقتصادی همچنان جذابیت خود را حفظ کرده و از سوی دیگر بازار سهام متاثر از رشد سودآوری اسمی شرکت ها، انتظارات تورمی و بهبود نسبی سیاست های حمایتی، گزینه ای با پتانسیل بازدهی بالاتر، اما با ریسک بیشتر تلقی می شود. این تردید بیش از آن که ناشی از ناتوانی یکی از بازارها باشد، بازتاب فضای نامشخص وضعیت اقتصادی و نقش تعیین کننده انتظارات در تصمیم گیری سرمایه گذاران در فصل زمستان است.

اتفاقی که روز سه شنبه در بازار افتاد

معاملات دیروز در بورس تهران با رکوردشکنی های متوالی شاخص سهام همراه بود. شاخص کل با رشد 0.68 درصدی به سطح 3.935 هزار واحد رسید. با رشد روز گذشته شاخص کل، این نماگر برای هجدهمین روز متوالی در یک مسیر صعودی حرکت کرد و نشان داد که برای فتح ابر کانال 4 میلیون واحدی مانع جدی در مقابل آن وجود ندارد. شاخص هم وزن نیز با 1.01 درصد افزایش به محدوده 1.1 میلیون و 100.000 واحد رسید. بررسی ها از روند معاملات بورس نشان می دهد در روزهای اخیر تمرکز تقاضا بیشتر بر روی نمادهای بزرگ و شاخص ساز بوده است، در حالی که در دو روز اخیر ورق بازار تا حدودی بازگشته و استقبال سرمایه گذاران از نمادهای کوچکتر نمایان شده است. بنابراین شاخص متوازن عملکرد بهتری از خود نشان داده است. به ویژه اینکه در روزهای اخیر شاخص کل درگیر عبور از مرز روانی و مهم 4 میلیون واحدی بوده و همین عامل فشار عرضه را در نمادهای عمده بازار افزایش داده است. در بازار فرابورس نیز شاخص کل با رشد بیش از یک درصدی در کانال 33 هزار واحدی به حرکت خود ادامه داد. در جریان معاملات روز سه شنبه نیز شاهد ورود پول واقعی قدرتمند بودیم و مبلغ 137 میلیارد تومان پول واقعی وارد معاملات سهام و حق تقدم شد. همچنین در این روز ارزش معاملات خرد به سطح 15 هزار و 735 میلیارد تومان رسید. اما بازارهای موازی همچنان با رقابت قیمتی روبرو هستند.

بیشتر بخوانید: تحول شگفت انگیز در بورس تهران; اولین علائم حذف حجم پایه چیست؟

از سوی دیگر معاملات دیروز در بازار ارز به روند افزایشی خود ادامه داد و قبض آمریکا وارد کانال 133 هزار تومان شد. در عین حال قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی با نزدیک شدن به محدوده 4500 دلار سیگنال افزایشی جدیدی را به بازارهای داخلی ارسال کرد. در پی این تحولات، بازار فیزیکی طلا و سکه با رشد قیمت همراه شد. هر گرم طلا برای اولین بار در تاریخ وارد کانال 14 میلیون تومان شد و به حدود 14 میلیون و 200 هزار تومان رسید. سکه امامی نیز در کانال 146 میلیون تومان معامله شد. ثبت سقف های جدید در بازار جهانی طلا و ارز نیز زمینه تقویت تقاضا در صندوق های طلا را فراهم کرد و این ابزارها نیز با افزایش قابل توجه قیمت مواجه شدند.

شاخص بورس با رشد 60 درصدی از انتهای شهریور، نمایش قدرتمندی را تا مرز 4 میلیون واحد انجام داده است. به نظر می رسد تعیین تکلیف این مرز روانی مهم می تواند سرنوشت بازار را رقم بزند. با رشد قیمت دلار در مجمع دوم توافق و عبور نرخ آن از مرز 114 هزار تومان، اختلاف قیمت ارز بر شرکت ها و بازار آزاد به کمتر از 16 درصد رسیده است. هرچند شاخص بورس به دلیل پیشروی این قیمت ها در صورت های مالی شرکت ها به رقم 4 میلیون واحد رسیده است، اما به نظر می رسد رکوردشکنی در بازار دلار همچنان تاثیرات خود را بر نوسانات بورس تهران خواهد داشت. این در حالی است که p/e بازار سهام در سطوحی نزدیک به میانگین تاریخی آن قرار دارد. علاوه بر این، ارزش دلاری بازار همچنان در کف 100 میلیارد دلاری است. از این رو می توان انتظار داشت که با فرض تثبیت خوش بینی، شاخص با عبور از سطح روانی 4 میلیون واحدی وارد مرحله جدیدی از شکوفایی شود. از سوی دیگر شاخص ممکن است در عبور از این مرز حساس تاخیر نشان دهد.

فرار از اصلاح

در جریان معاملات دوشنبه اول دی ماه، پیشروی عرضه ها و ریزش شاخص ها از پیک روزانه سناریوی عقب نشینی بازار را در ذهن بسیاری از معامله گران تقویت کرده بود، اما معاملات دیروز خلاف این سناریو را ثابت کرد. به این ترتیب بازار سهام بار دیگر مسیر صعودی خود را متاثر از تقاضای فعال حفظ کرد و شاخص های سهام به روند صعودی خود ادامه دادند. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند بورس در آستانه ورود به فاز استراحت است. با این حال، برخی دیگر از تحلیلگران نیز می گویند که شاخص کل می تواند تا مرز 4 میلیون واحد به روند صعودی خود ادامه دهد. در روزهای اخیر عملکرد شاخص متوازن به مراتب بهتر از شاخص کل بوده است. این واکنش نشان داد که جریان پول در بازار همچنان ظرفیت کافی برای هضم فشار فروش را دارد و فراز و نشیب های کوتاه مدت خللی در جریان تقاضا ایجاد نکرده است. بررسی روند معاملات از ابتدای هفته نشان می دهد که تمرکز تقاضا بیشتر به سمت سهام با ارزش بازار متوسط ​​و کوچک است تا نمادهای بزرگ. روندی که می تواند نشانه ای از تعمیق تدریجی رونق در لایه های مختلف بورس باشد.

بحث «دنیای اقتصاد» با کارشناسان بازار سرمایه حاکی از آن است که تقاضای مؤثر سهام در کل بازار معمولاً در مراحل باثبات تر حرکت های صعودی شکل می گیرد. در چنین شرایطی رشد بازار صرفاً متکی به چند سهم بزرگ نیست و توزیع متعادل‌تر سرمایه‌های کوچک در بین صنایع و اندازه‌های مختلف شرکت‌ها حکایت از افزایش عمق معاملات و کاهش شکنندگی روند صعودی دارد. این الگو اغلب نشان می دهد که انتظارات مثبت سرمایه گذاران در حال گسترش است و بازار در حال ورود به مرحله ای است که اصلاحات موقت بیشتر نقش تعدیل کننده دارند تا عاملی در تغییر جهت کلی. هاتف شاملو، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص گفت:

بیشتر بخوانید: بورس تهران سبز شد; 96% از نمادها در مدار صعودی

معاملات در بورس تهران در دومین روز دی ماه بار دیگر با نوسانات رفت و برگشتی اما با نتیجه مثبت همراه شد. اگرچه فشار عرضه در مقاطع مختلف در جریان معاملات افزایش یافت، اما قدرت خریداران به ویژه در نمادهای کوچک به حدی بود که اجازه شکل گیری اصلاح معناداری را نمی داد. این الگو که در هفته های اخیر بارها تکرار شده است، نشان می دهد که بازار در اکثر مواقع در دست تقاضای شدید است و هرگونه موج عرضه با واکنش سریع خریداران خنثی می شود.

به گفته این کارشناس، یکی از مهم ترین دلایل این رفتار بازار را باید در تغییر نگاه سیاست گذار به نقش بازار سرمایه جست. به نظر می رسد دولت به این نتیجه رسیده است که بورس به عنوان یکی از اصلی ترین ابزارهای تامین مالی در شرایط تحریم و محدودیت های ارزی می تواند نقش کلیدی ایفا کند. در این راستا مجموعه ای از تصمیمات حمایتی از صنایع صادرات محور و دلاری در دستور کار قرار گرفته است. از جمله بازنگری در حقوق دولتی معادن، امکان تعدیل نرخ خوراک گاز پتروشیمی ها، کاهش زمان قطع انرژی صنایع بزرگ و از همه مهمتر ارتقای مکانیزم های ارزی از طریق تقویت دلار توافقی و تشکیل تالارهای جدید با نرخ های نزدیک به بازار آزاد.

وی با بیان اینکه این سلسله اقدامات به ویژه در سه ماه اخیر چشم انداز سودآوری شرکت ها را به میزان قابل توجهی بهبود بخشیده است، گفت: این امر باعث شده تا بازار سرمایه در فصل پاییز از بازارهای موازی عقب نماند. برخلاف پنج سال گذشته که بورس اغلب بازدهی کمتری نسبت به رقبای خود ثبت می کرد، این بار شاخص کل با ثبت بازدهی قابل توجه گل سرسبد بازارها شد. بر اساس آمارها، شاخص کل در فصل پاییز بازدهی بالاتری نسبت به طلا، سکه و دلار داشت و نشان داد در صورت اصلاح سیاست ها و کاهش موانع، ظرفیت پیشرو را دارد.

شاملو با اشاره به ارزش دلاری بازار گفت: ارزیابی بازار از نظر دلار نشان می دهد که بورس همچنان در سطوح محسوسی قرار دارد. ارزش دلاری بازار سرمایه چه با دلار توافقی و چه با نرخ بازار آزاد تغییر محسوسی نداشته است و بخش عمده رشد اخیر جبران عقب ماندگی گذشته بوده است. به عبارت دیگر رشد اسمی شاخص ها لزوماً به معنای گران شدن بازار نیست و در شرایط تورمی فعلی، بورس همچنان با ارزش ذاتی خود فاصله قابل توجهی دارد. در کنار عوامل حمایتی، برخی از خطرات نیز باقی می مانند. از جمله سطح بالای نرخ بهره، سیاست های انقباضی بانک مرکزی، فروش احتمالی اوراق قرضه دولتی و ریسک های سیستماتیک مانند تنش های ژئوپلیتیکی. اما در صورت کاهش ریسک های کلان و تعدیل نرخ سود، بازار سرمایه می تواند وارد فاز جدیدی از رشد شود. در واقع مشابه آنچه در دوره های رونق گذشته تجربه شده است.

این کارشناس گفت: رفتار بازار نشان می دهد که روند صعودی فعلی پشتوانه تحلیلی و بنیادی دارد. توصیه اصلی به فعالان بازار پرهیز از رفتار هیجانی و حرکت بر اساس تحلیل، مدیریت ریسک و نگاه میان مدت است. اگرچه اصلاحات موقت اجتناب ناپذیر است، اما در شرایط فعلی بازار همچنان مورد حمایت خریداران قوی است.

منبع: دنیای اقتصاد