به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، سید عباس عراقچی امروز – دوشنبه 17 آذرماه – در بخشی از سخنان خود در مراسم افتتاحیه همایش بین المللی «سپهبد حاج قاسم سلیمانی؛ «دیپلماسی و مقاومت» اظهار کرد: من تفکر حاج قاسم را که تجلی آرمان های انقلاب اسلامی و مبانی نظام جمهوری اسلامی است برگرفته از مبانی نظام جمهوری اسلامی می دانم. و مبنای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که باید آن را «دیپلماسی مقاومت محور» نامید.
متن کامل سخنان وزیر امور خارجه به شرح زیر است زیر است:
مخاطبان گرامی، اندیشمندان و مهمانان گرامی؛
در سالگرد شهادت سردار بزرگ قاسم سلیمانی، نه از او، بلکه از «میراث» او برای سیاست خارجی صحبت کنم. حاج قاسم معمار «محور مقاومت» در منطقه بود، اما آثار این معماری بسیار فراتر از سیاست ها و رویکردهای اجرایی کنونی در سیاست خارجی خود را نشان داده است.
من معتقدم تفکر حاج قاسم که مظهر آرمان های انقلاب اسلامی و اصول حاکم بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است، برخاسته از مبانی نظری و مبنای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است که باید آن را «دیپلماسی مقاومت محور» نامید.
دیپلماسی موفق و مؤثر، ترکیب درستی از شجاعت و درایت در تعامل با دیگران است. بدون استفاده از تکنیک دیپلماسی نه ارتباطات سازماندهی می شود و نه تلاش برای افزایش قدرت در ابعاد مختلف موفقیت آمیز خواهد بود. مذاکره هنر دیپلماسی است و تقویت دیپلماسی به معنای کاهش هزینه ها، نهادینه کردن دستاوردها و پیروزی در صلح و جنگ است. اما دیپلماسی به تنهایی راه به جایی نمی برد.
آنچه در دیپلماسی تعیین کننده است «مولفه های قدرت ملی» است. قدرت ملی یک واحد سیاسی تعیین کننده جایگاه آن در نظام جهانی و دامنه رفتار آن است. بازیگری که توانایی هایش در سطح منطقه ای و جهانی نباشد نمی تواند در مسیر دیپلماسی به اهداف خود برسد. دیپلماسی نمی تواند از «هیچ» برای کشور منفعت ایجاد کند، بلکه این توانمندی های ملی است که تولید، بازتولید و حفظ منافع ملی می کند.
دیپلماسی موفق و مؤثر، ترکیب درستی از شجاعت و درایت در تعامل با دیگران است. بدون استفاده از تکنیک دیپلماسی نه ارتباطات سازماندهی می شود و نه تلاش برای افزایش قدرت در ابعاد مختلف موفقیت آمیز خواهد بود. مذاکره هنر دیپلماسی است و تقویت دیپلماسی به معنای کاهش هزینه ها، نهادینه کردن دستاوردها و پیروزی در صلح و جنگ است. اما دیپلماسی به تنهایی راه به جایی نمی برد.
در نظام پر هرج و مرج کنونی که بازیگران به طرق مختلف در تلاش برای کسب، حفظ، افزایش و نمایش قدرت هستند، نمی توان دید تک بعدی به قدرت و اجزای آن داشت. قدرت ملی به اشکال مختلف ظهور می کند، اما یک وجه از قدرت وجود دارد که کمتر به آن پرداخته شده است: «قدرت معنایی» که مهم ترین مؤلفه آن توانایی گفتمان سازی است.
گفتمان مجموعه ای منسجم و سازمان یافته از افکار است که بر اساس ارزش ها، ادراکات، فرهنگ و باورهای یک جامعه ارائه می شود و آن را وارد ادبیات رایج جامعه و زندگی مردم می کند. گفتمان مسلط در هر جامعه ای با هدایت سیستم های فکری و مدیریتی بر سرنوشت مردم و کشور تأثیر می گذارد. کشورهایی که گفتمان های مناسب در راستای اهداف خود می سازند، سریعتر به اهداف خود می رسند.
برخی کشورها قادر به گفتمان سازی در سطح منطقه ای یا حتی بین المللی و جهانی هستند و در یک فرآیند اقناع منطقه ای یا بین المللی، گفتمان مورد نظر خود را به گفتمان مسلط تبدیل کرده و اهداف خود را در سطح فراملی پیش می برند. «گفتمان انقلاب اسلامی» و «گفتمان مقاومت» از مهمترین گفتمان های جمهوری اسلامی ایران در سطح ملی، منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است.
مخاطبان گرامی
«دیپلماسی مقاومت محور» اساس سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد و «مقاومت محوری» یکی از ابعاد آن است. سردار سلیمانی مظهر عینی و عملیاتی مقاومت بود و حضور مستحکم و حکیمانه او در جبهههای دفاعی ایران و امت به تنهایی سنگر محکمی در برابر امواج خروشان تهدید و توطئه ایجاد کرد.
او با بینشی عمیق دریافت که امنیت واقعی و پایدار تنها در پناه دیوارهای بلند و زرادخانههای اسلحه به دست نمیآید، بلکه ریشه در ارادههای محکمی دارد که در سایه ایمان و فداکاری، میتوانند در برابر هر تهدید و توطئهای مقاومت کنند. اراده و ایمان و ایمان به حقیقت و عدالت است که افراد و ملت ها را مقاوم می کند و به آنها قدرت می دهد در مقابل هر زورگویی و نقشه شیطانی بایستند.
از این منظر، میراث گرانبهای سردار سلیمانی به برنامه ریزی دقیق عملیاتی و پیروزی های میدانی محدود نشد. او با نگاهی راهبردی و فراملی، گفتمان مقاومت را از حصار مفاهیم نظری و بلاغی بیرون آورد و آن را به قدرتی ملموس، مؤثر و دگرگون کننده در جغرافیای حساس و ملتهب خاورمیانه و غرب آسیا تبدیل کرد. او ثابت کرد که مقاومت یک “انتخاب” استراتژیک و تنها راه ممکن برای ملت هایی است که عزت خود را بر هر چیز دیگری ترجیح می دهند.
دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان دیپلماسی مقاومت محور، همواره تلاش کرده است پیام عدالت خواهی، استکبار ستیزی، دفاع از حقوق ملت های محروم و مستضعف را که اساس و جوهره گفتمان مقاومت است، با زبانی دقیق، مستدل، قانع کننده و در چارچوب قوانین بین المللی منتقل کند.
امروز در برههای حساس از تاریخ جهان که نظم بینالمللی «قانونمحور» به نظم بینالمللی «زورمحور» تبدیل شده و تفکر «صلح از طریق زور» بر «صلح از طریق دیپلماسی» غلبه میکند و در یک کلام، «قانون جنگل» دوباره بر نظام بینالملل حاکم است. ندای حق طلبی را زنده نگه داشته است.
«دیپلماسی مقاومت محور» اساس سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد و «مقاومت محوری» یکی از ابعاد آن است. سردار سلیمانی مظهر عینی و عملیاتی مقاومت بود و حضور مستحکم و حکیمانه او در جبهههای دفاعی ایران و امت به تنهایی سنگر محکمی در برابر امواج خروشان تهدید و توطئه ایجاد کرد. راز بقا، نفوذ و موفقیت در این مسیر پرچالش و مانع در یک مفهوم کلیدی و حیاتی نهفته است: مقاومت و تاب آوری. بدون استقامت، هیچ آرمان والای عدالت خواهی به سرمنزل مقصود نمی رسد و هیچ حرکتی در برابر سلطه قدرت های ستمگر دوام نمی آورد.
به جرات می توان گفت که امروز مهمترین مسئله در سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران حفظ، تقویت و تعمیق این تاب آوری و استقامت همه جانبه است. اما مهم این است که مفهوم مقاومت را نباید و نمیتوان تنها در بعد نظامی دید، بلکه جلوههای متفاوت و متنوع آن را در عرصههایی مانند اقتصاد مقاومتی، دیپلماسی فعال و هوشمند، پایداری فرهنگی و هنری، پیشرفتهای علمی و فناوری، رسانهها و قدرت نرم و سایر عرصهها با رویکردهای خلاقانه و مناسب مورد توجه قرار داد.
مقاومت اقتصادی به معنای کاهش وابستگی، تقویت تولید داخلی، توسعه روابط اقتصادی، تنوع بخشی به منابع و گذار از اقتصاد تک محصولی است. مقاومت فرهنگی یعنی پاسداری از هویت، مقابله با تهاجم نرم و تولید علم و اندیشه بومی. مقاومت در عرصه دیپلماسی یعنی عدم عدول از منافع و اهداف ملی با وجود همه فشارها و مشکلات و هوشمندی در تعامل، تلاش برای شکستن انحصار ارتباطی و ارائه روایتی قانع کننده و مستند از مواضع حق مدارانه خود به جهانیان.
این دیدگاه کل نگر مقاومت را از یک استراتژی صرفاً تدافعی به یک مدل مترقی و سازنده برای توسعه ملی و نفوذ منطقه ای ارتقا می دهد. قلب تپنده، مرکز اصلی و محور اخلاقی کل جریان مقاومت، بیتردید مقاومت در برابر اشغال تاریخی، توسعهگرایانه و نژادپرستانه رژیم صهیونیستی است. این مقاومت پاسخی مشروع، قانونی و انسانی به چندین دهه اشغال زمین، آوارگی ملت، نقض سیستماتیک و فاحش حقوق بشر، کشتار کودکان، تخریب خانهها و اجرای سیاستهای آپارتاید آشکار است. تجربه تاریخ معاصر به خوبی نشان داده است که هیچ ابتکار یا گزینه ای بدون وجود قدرت بازدارندگی عمومی و میدانی راه به جایی نبرده و نخواهد داشت.
امروز مقاومت فلسطین به ویژه با تکیه بر توان خود از یک اقدام محلی و فردی فراتر رفته و به بازیگری تعیین کننده، تأثیرگذار و متغیر در معادلات امنیتی و سیاسی کل منطقه تبدیل شده و توهم شکست ناپذیری رژیم صهیونیستی را برای همیشه باطل کرده است.
جمهوری اسلامی ایران به حمایت اخلاقی، سیاسی و حقوقی خود از گفتمان مقاومت ادامه خواهد داد. برخلاف تصورات بسیاری که آینده منطقه را با تسلط بی چون و چرای رژیم صهیونیستی ترسیم می کند، واقعیت های منطقه و جهان نشان می دهد که مقاومت به یک واقعیت غیرقابل انکار ژئوپلیتیک و یکی از بازیگران اصلی و موثر در شکل دادن به نظم آینده خاورمیانه تبدیل شده است. نظمی که باید مبتنی بر اراده آزاد مردم منطقه، احترام به حاکمیت ملی کشورها، عدالت و همکاری های دوجانبه و چندجانبه باشد نه تحمیل، زورگویی و طراحی قدرت های فرامنطقه ای.
در این راه طولانی و پر افتخار، راه شهید سلیمانی، راه عقلانیت، فداکاری، تدبیر و مقاومت فعال و هوشمندانه، چراغ راه و نقشه راه ماست. ما با توکل به خدا و با تکیه بر توان مردم راه خود را با پیروی از این مشکلات ادامه خواهیم داد. یاد و نام سردار سلیمانی پاینده است.
همایش بین المللی «سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی؛ دیپلماسی و مقاومت» به مناسبت ششمین سالگرد ارتحال سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی به همت مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه و با همکاری بنیاد حفظ آثار و نشر آثار عمومی و انقلاب اسلامی برگزار شد. سلیمانی (مدرسه حاج قاسم) روز دوشنبه 17 دی 1404 در تهران در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی.
این همایش با تمرکز بر پیوند راهبردی دیپلماسی و مقاومت، به بررسی نقش و جایگاه شهید سلیمانی در بازآفرینی نظم منطقهای و تحولات جدید در غرب آسیا میپردازد.
در این همایش بین المللی سلسله نشست های تخصصی برگزار می شود که به موضوعاتی همچون نقش سردار سلیمانی در بازآفرینی نظم منطقه ای، پویایی های نوین مقاومت می پردازد. روندها، مخاطرات و حفاظت از مقاومت به عنوان میراث راهبردی شهید حاج قاسم سلیمانی محفوظ است.
همایش مذکور با حضور اندیشمندان، محققان و صاحب نظران داخلی و بین المللی برگزار می شود و هدف آن تبیین ابعاد فکری، راهبردی و منطقه ای مکتب شهید سلیمانی در تحولات کنونی منطقه و نظام بین الملل است.
منبع: ایرنا
منبع : به گزارش میهن تجارت
