زندگی مشترک در کنار شیرینی هایش گاهی با چالش هایی همراه است که به دلایل مختلف رخ می دهد که از جمله این چالش ها می توان به مواردی مانند انتظارات غیرواقعی از یکدیگر، مواضع سازش ناپذیر، عدم درگیری، عدم تمایل به سازش، اعتیاد، پیش بینی های منفی، عدم وجود آن اشاره کرد. عشق و قدردانی
به گزارش ایرنا، مسائل اقتصادی، سیاسی، مذهبی نیز به این دلایل اضافه می شود تا گاهی عدم همراهی به بن بست می انجامد و دعوا و جدایی پیش می آید. اگر بخواهیم منصف باشیم، هر کدام از این مسائل زیرمجموعه های خاص خود را دارد که می تواند سوژه یک فیلم سینمایی باشد. یا حتی می توان آنها را در قالب یک سریال چند قسمتی نمایش داد.
در سینمای ایران موضوع طلاق همواره مورد توجه سینماگران بوده و آثار مختلفی در قالب طنز و کمدی و همچنین در قالب جدی ساخته و روانه اکران شده است، اما در این میان آثار کم بوده است. فیلم هایی که پس از بررسی و تحقیق به صورت آسیب زا به سراغ این موضوع رفته و به صورت ریشه ای این مشکل را بررسی کرده و کاملاً برهنه به مخاطب ارائه کرده و یا حتی عواقب این جدایی را بر روی بچه ها نشان داده است.
این روزها فیلم «در آغوش درخت» ساخته بابک خواجه پاشا روی اکران سینما رفته است. این فیلم داستان زندگی کیمیا و فرید با بازی مارال بنیادم و جواد قامتی را روایت می‌کند که به دلیل اختلاف بین آنها تصمیم به جدایی می‌گیرند، اما در میانه این جدایی، دو فرزندشان درگیر ماجرایی می‌شوند که به چالش می‌کشد. خانواده در واقع خواجه پاشا سعی کرده است عواقب این جدایی و اهمیت خانواده بودن و با هم بودن را به تصویر بکشد.
به همین منظور نگاهی داریم به مهم ترین فیلم های سینمای ایران که با محوریت خانواده و طلاق ساخته شده اند. «هامون» ساخته داریوش مهرجویی در سال 1368 ساخته شد. این فیلم داستان یک عشق دیوانه را روایت می کند که در آن هر دو طرف به شیوه خود شیفته و دیوانه هستند و روند جدایی آنها بسیار دیوانه کننده است. فیلمی که خسرو شکیبایی و بیتا فرهی این عشق دیوانه را به زیبایی به تصویر کشیده اند.
جای اشتباه برای جدایی
در دهه 70 که زنان بیشتری وارد عرصه اجتماعی شدند، مهدی فخیم زاده فیلم «همسر» را کارگردانی کرد. او داستان یک زن و مرد را برای فیلمش انتخاب کرد که هر دو آرزوی ریاست جمهوری را داشتند. در نهایت زن رهبر شد و کل به اوج رسید. مهدی هاشمی و فاطمه معتمدآریا در این فیلم بازی کردند. اگرچه زبان فیلم کمدی است اما حرف های جدی در آن گفته شد که با استقبال تماشاگران و منتقدان مواجه شد.
«قرمز» فریدون جیرانی اما بعد دیگری از مسائل این زوج را به تصویر کشید. او در واقع به خشونت بین زوج ها می پردازد، فیلم درباره زنی به نام هستی است که از همسر متوفی خود یک دختر به نام طلا دارد و با جوانی ثروتمند به نام ناصر ملک ازدواج کرده است. همسر جدیدش اختلال شخصیت پارانوئید دارد و مدام او را کتک می‌زند. هستی پس از ملاقات با عمویش به درخواست قاضی دادگاه و برای ایجاد آرامش در محیط خانه تصمیم می گیرد از شغل مورد علاقه خود (پرستاری) دست بکشد. اما همچنان مشکلات آنها حل نشده است… زوج هدا تهرانی و محمدرضا فروتن در فیلم حضور درخشانی دارند.
اما کیومرث پوراحمد در فیلم «خهران قریب» داستان متفاوتی از جدایی زوج ها را به تصویر کشید و این بار بچه ها را به وسط ماجرا آورد. نرگس و نسرین دو دختر دبستانی در جشن مدرسه با یکدیگر آشنا می شوند و متوجه می شوند که خواهران دوقلو هستند و پدر آهنگسازشان در گذشته از مادرشان که خیاط است جدا شده است اما هرگز به آنها نگفته بودند. در مورد این یکی از آنها با مادر و دیگری با پدرشان زندگی می کردند. آنها تصمیم می گیرند جای خود را عوض کنند و به دلیل شباهت این دو خواهر دوقلو، پدر و مادرشان متوجه موضوع نمی شوند و… افشانا بایگان و خسرو شکیبایی در این فیلم به ایفای نقش پرداختند.
«آتش بس» نوشته تهمینه میلانی با نگاهی زنانه و طنز به موضوع جدایی می پردازد. سایه مهندس معمار برای طلاق از همسرش یوسف که مهندس راه و ساختمان است به وکیل مراجعه می کند اما به طور اتفاقی گزارش به مطب روانشناس می افتد و بنا به پیشنهاد روانشناس به دکتر می گوید. نحوه آشنایی و مسائل مربوط به زندگی مشترکش با یوسف. دکتر پس از آشنایی با یوسف به این زوج پیشنهاد می کند که … مهناز افشار و محمدرضا گلزار در این فیلم به ایفای نقش پرداخته اند.
اما «جدایی نادر از سیمین» ساخته اصغر فرهادی معروف ترین فیلم سینمای ایران در زمینه جدایی است که آوازه اش جهانی شده است. داستان نادر و سیمین با بازی درخشان لیلا حاتمی و پیمان معادی، داستان تمام دغدغه های معاصر طبقه متوسط جامعه ایران است. سیمین با همسرش نادر و دخترش ترمه می خواهد ایران را ترک کند و همه مقدمات را برای این کار آماده کرده است. اما نادر نمی خواهد پدرش را که از بیماری آلزایمر رنج می برد تنها بگذارد. این اختلافات باعث می شود سیمین از دادگاه تقاضای طلاق کند اما دادگاه درخواست او را در مورد حضانت فرزندش رد می کند و او مجبور می شود به خانه پدری خود بازگردد…
نگاه یک زن به آسیب های طلاق
«ناهید» ساخته آیدا پهننده دیگر فیلم ایرانی است که با نگاه زنانه به آسیب طلاق ساخته شده است. «ناهید» با بازی ساره بیات هم مادری دلسوز و زنی قوی و هم دختری شیطان صفت است، در حالی که از همسر اولش با بازی نوید محمدزاده طلاق گرفته و به دنبال زندگی بهتری برای ایجاد زندگی بیشتر است. آینده ای مطمئن برای پسرش و «یک مرد واقعی» و نه موجودی شبیه پدرش، با مردی مدرن و انسانی اصیل با بازی پژمان بازغی آشنا می شود و در دوگانگی زندگی قبلی و آینده اش گم می شود.
«رژیم غذایی طلایی» به کارگردانی رضا سبحانی با بازی مهدی هاشمی و مریلا زارعی با نگاهی طنز به موضوع مهریه می پردازد. موضوعی مهم در امر جدایی که آثار اجتماعی و کمدی زیادی در سینما دارد. با توجه به مهریه ثبت شده در عروسی، شوهر باید به اندازه وزن خود و همسرش طلا بپردازد. حال در شرایطی که مرد بسیار چاق شده است، زن مهریه خود را اجرا می کند. از این به بعد هرکدام برای کم نکردن شروع به تغییر وزن خود می کنند. یک مرد مدام وزن کم می کند و یک زن تا جایی که می تواند غذا می خورد.
« چهارشنبه سوری » به کارگردانی اصغر فرهادی این بار به موضوع طلاق عاطفی می پردازد. داستان درباره زنی است که احساس می کرد شوهرش به او خیانت می کند و این باعث دوری آنها از یکدیگر و نوعی طلاق عاطفی می شود. اما مرد سعی می کند این رابطه را پنهان کند، به خصوص که اطرافیانش بیشتر حقیقت را به مرتضی می دهند و حرف مژده را شبهه های بی دلیل می دانند. هدیه تهرانی، حمید فرخ نژاد و تنه علیدوستی بازیگران این فیلم هستند.
یاسی لیلا حاتمی که در زندگی با محسن حامد بهداد دچار شک و تردید شده است تصمیم می گیرد جشن تولد بگیرد و خاطراتی را به یاد بیاورد. او همه چیز را از قبل برای بهتر شدن مهمانی پیش بینی می کند، غافل از اینکه اوضاع مطابق میل او پیش نمی رود.
موضوع خیانت و جدایی
«برف روی کاج ها» اولین تجربه کارگردانی پیمان معادی در سینماست. این فیلم بار دیگر به موضوع خیانت و جدایی می پردازد. زن پیانیست متوجه می شود که شوهرش با یکی از شاگردانش رابطه پنهانی دارد! او در حالی که به شدت احساس تنهایی می کند، دعوت برای رفتن به کنسرت پسر جوان همسایه را می پذیرد. این فیلم به خوبی توضیح می دهد که یک زن چقدر معصومانه و ناخواسته می تواند با دیروز خود در شرایط طلاق عاطفی متفاوت شود. مهناز افشار، حسین پاکدل و صابر ابر بازیگران این فیلم هستند.
«سادات آباد» به کارگردانی مازیار میری نیز به موضوع طلاق عاطفی زوجین می پردازد. یاسی لیلا حاتمی که در زندگی با محسن حامد بهداد دچار شک و تردید شده است تصمیم می گیرد جشن تولد بگیرد و خاطراتی را به یاد بیاورد. او همه چیز را از قبل برای بهتر شدن مهمانی پیش بینی می کند، غافل از اینکه اوضاع مطابق میل او پیش نمی رود. در سکانس آخر فیلم به خیانت در ازدواج می پردازد. در این فیلم با سه زوج در سنین مختلف و فرهنگ های مختلف روبرو هستیم که همگی در زندگی مشترک ناموفق هستند. یکی به دلیل خیانت، دیگری مخفیانه و زوج دیگری ممکن است به دلیل ازدواج بدون عشق دچار طلاق عاطفی شده باشند. مهناز افشار، هنگامه قاضیانی، امیر آقایی، حسین یاری دیگر بازیگران این فیلم هستند.
«زیر سقف دودی» پوران درخشنده نگاهی متفاوت به زندگی مشترک دارد. شیرین که کم کم در زندگی خانوادگی خود با فرزند و همسرش دچار مشکل می شود، به دنبال راهی برای برقراری رابطه با آنهاست اما موفق نمی شود و به بحران می رسد. تلاش مجدد او برای خروج از این بحران او را با چالش جدیدی روبرو می کند. خیانت همسرش باعث رنجش این زن شد… در این فیلم کارگردانی که در آثارش همیشه دغدغه کودکان را دارد به تاثیرات منفی طلاق عاطفی بر کودکان نیز پرداخته است. فرهاد اصلانی و مریلا زارعی بازیگران این فیلم هستند.
قطعا این آثار تنها آثار سینمای ایران نیستند که به موضوع جدایی و آسیب های آن بر زندگی زوج ها می پردازند. در میان آنها آثار درخشان زیادی وجود دارد، اما کافی نیست. امید است فیلمسازان بیشتر به این موضوع مهم اجتماعی بپردازند و مصائب و مشکلات آن را بیشتر به تصویر بکشند.
