به گزارش اختاز نیوز به نقل از دنیای اختاز: بر اساس آمار اعلام شده چندی پیش بیش از 3 میلیون نفر در طرح فروش ایران خودرو شرکت کردند تا شاید یکی از 115 هزار برنده خوش شانس باشند. این قرعه کشی خوش شانس است زیرا بین قیمت کارخانه و بازار خودرو تفاوت زیادی وجود دارد و دسترسی به خودرو با قیمت اصلی می تواند با فروش آن در بازار آزاد یک شبه سود کلانی به برنده قرعه کشی بدهد.
با توجه به ثبت تقاضای بیش از 3 میلیون نفر در فروش اخیر، مشخص شد که بیشتر این تقاضا کاذب و غیرقابل مصرف است. اما علاوه بر این، نشانه های دیگری نیز وجود دارد که وجود تقاضای کاذب عظیم در بازار خودرو را تایید می کند. یکی از نشانه ها انتخاب روش فروش عالی توسط تعداد زیادی از ثبت نام کنندگان است. ایران خودرو تحت فشار نهادهای نظارتی اعلام کرد که ثبت نام کنندگان باید بین روش های فوق فروش و پیش فروش یکی را انتخاب کنند. در نهایت مشخص شد از 3 میلیون متقاضی، حدود 2 میلیون و 246 هزار نفر روش فروش فوق العاده را انتخاب کردند که معادل حدود 74 درصد تقاضای ثبت شده است.
در روش فروش فوق العاده، متقاضیان برای دریافت خودروی خود در مدت 90 روز کاری باید کل مبلغ خودرو را پرداخت کنند. نکته داستان دقیقا همین جاست. به نظر می رسد متقاضیان (غیر مصرف کننده) مدل فروش فوق العاده به دنبال این هستند که خودروی خود را در کمترین زمان ممکن از کارخانه تهیه کرده و در بازار آزاد به فروش برسانند. البته اینکه قیمت خودرو در روش فروش فوق العاده قطعی است و شامل افزایش احتمالی قیمت کارخانه در زمان تحویل نمی شود، بی تاثیر نبوده است.
نکته دیگری که می توان آن را نشانه عدم مصرف اکثریت تقاضای ثبت شده در فروش اخیر خودرو دانست، استقبال کم از طرح فروش کارکرده است. به نظر می رسد اکثر کسانی که در طرح خودروهای فرسوده شرکت کرده اند، مصرف کننده واقعی هستند و تقاضای کاذب چندانی در این بخش ثبت نشده است. البته شرکت در طرح خودروهای فرسوده مشکلات خاص خود را دارد و همین امر در تقاضای کم این بخش نیز تاثیر داشته است. در نهایت استقبال کم از خودروهای برقی نسبت به سایر بخش ها می تواند نشانه دیگری از وجود تقاضای کاذب عظیم در بازار خودرو باشد. خودروهای برقی برای بسیاری از شهروندان ایرانی ناشناخته هستند و آینده بازار آنها چندان روشن نیست. از سوی دیگر به نظر می رسد فروش خودروهای برقی در بازار آزاد – با توجه به ناشناخته بودن آنها و زیرساخت های ضعیف استفاده از این خودروها – کار ساده ای نیست. بنابراین سرمایه گذاری روی این خودروها نوعی ریسک است و حداقل منفعت آن (منفعت ناشی از تفاوت قیمت کارخانه و بازار) چندان زیاد و آسان به دست نمی آید.
با این حال بدون شک بیشتر تقاضای ثبت شده برای خرید خودرو از کارخانه غیرمصرفی است که ریشه در تفاوت قیمت کارخانه و بازار دارد. این موضوع در این سال ها بارها ثابت شده است، اما هنوز سیاست گذار تمایلی به حذف عامل ایجاد این رانت – قیمت گذاری دستوری نشان نمی دهد. این در حالی است که تا زمانی که این رانت برقرار است، فروش خودروسازان همواره با استقبال زیاد و تقاضای کاذب همراه خواهد بود و باید منتظر ماند و دید که سیاستمدار بالاخره چه زمانی از این همه تجربه درس خواهد گرفت.
