اگرچه حدود سه قرن از درگذشت مختومقلی می گذرد، اما آنچه از وی بر جای مانده، هویت و فرهنگ مردم اصیل و اصیل ترکمن را حفظ کرده است و امروزه نه تنها ترکمن های ایران، بلکه در کشورهای مختلف، مختومقلی و اشعار او را بخشی از فرهنگ می دانند. و آنها زندگی خود را می دانند.
به گزارش ایسنا، رئیس جمهور ایران، دکترای پزشکی، پنجشنبه هفته گذشته 28 مهرماه به مناسبت سیصدمین سالگرد شاعر بزرگ مختوم مقلی فراغی وارد عشق آباد پایتخت ترکمنستان می شود. زبان فارسی مرز ندارد و اشتراکات فرهنگی پیوند ایران را با منطقه آسیای میانه مستحکم کرده است و فارسی زبانان باید از مسیر فرهنگ، زبان، دوستی و همسایگی بیاموزند.
مختومقلی فراغی شاعر و عارف ترکمن در سال 1733 میلادی برابر با 1112 میلادی در روستای حاجی قوشان از توابع شهرستان گنبدکاووس به دنیا آمد و پس از 57 سال زندگی در کنار چشمه عباسری در دامنه کوه سونگی داغی درگذشت. محدوده بین ایران و ترکمنستان
پیکر این شاعر برای تدفین به روستای آق تقایی در 40 کیلومتری غرب شهرستان مراوه تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان منتقل و در جوار آرامگاه پدرش دولت محمد آزادی که او نیز یکی از آنان بود، به خاک سپرده شد. عارفان و علمای زمان.
ایران اسلامی و استان گلستان از دیرباز مهد ملت ها و فرهنگ ها و مهد تمدن و پرورش مفاخر و مشاهیر و بزرگان و نام آوران تاریخ و جهان بوده است و امروزه نام مختومقلی دور از ذهن نیست. فقط در ایران، اما در بسیاری از نقاط جهان و در بسیاری از کشورهای جهان و همه بشریت می درخشد و هر چه می گذرد این نام جاودانه تر می شود.
مختومقلی فراغی یک شخصیت برجسته ایرانی است که متعلق به کل بشریت است و باید سعی کنیم این شخصیت را معرفی کنیم. امروز و در عصر حاضر، مهمترین ثروت سرمایه فرهنگی است و اگر بتوانیم بزرگان و الگوهای بزرگواری چون مختومقلی فراغی را از دل تاریخ و فرهنگ ایران به نسل امروز و جوان معرفی کنیم، فرهنگ بزرگی انجام داده ایم. کار کردن
اتحاد و همبستگی شیعه و سنی در ترکمن صحرا زبانزد خاص و عام است و بر اساس فرمایشات ولی فقیه و نماینده ولی فقیه در استان، گلستان الگوی وحدت نه تنها در کشور بلکه در نظام اسلامی است. جهان تکریم و تکریم نامداران و بزرگان این سرزمین چون مختومقلی در واقع تکریم بخشی از هویت فرهنگی، اجتماعی و دینی ماست. تکریم و تجلیل از شاعران و بزرگانی چون مختومقلی با برپایی بزرگداشت و یا نامگذاری اماکن فرهنگی در سطح شهرها و مناطق، نمونه کوچک و ناچیزی در راستای تکریم و قدردانی از آن بزرگان و نامداران است.
خدمات مختومقلی در زبان ترکمنی را می توان با فردوسی در زبان فارسی برابر دانست. پروفسور «سلطان شاه نیاز اف» معتقد است که نام ترکمن در جهان با نام مختومقلی تجلی می یابد و او پدر شعر ترکمنی و شاعر همه مردم جهان و مظهر امیدها و آرزوهای جهان است. مردم شرق
رستم جرجانی از فعالان فرهنگی و ترکمن گلستان گفت: مختوم قلی فراغی پدر ادبیات نوین ترکمن است و از جمله مفاهیم و مضامین اشعار مختوم معقلی اعتقاد وی به اهل بیت علیهم السلام است. و اشعاری درباره اهل بیت در آثار او سروده شده است.
وی افزود: مختومقلی اشعاری درباره امام حسن و امام حسین(ع) دارد و از شهدای کربلا یاد می کند و آنها را بهترین شهدا می داند.
یکی از اشعار زیبای او این است:
مختومقلی ساندان کورکار یور بازی حق یانیند مقبول بولسین دیله بازی – حسن حسین عرشی کرسی گره بازی کربلای 10 شهید اتدینگ سن دنیا
ترجمه: ای مختومقلی، دلم از تو می ترسد، اما حاجتم را باید پیش از حق اجابت کرد – از حسن و حسین عرش دنیا را می خواهم، ای دنیا در کربلا شهیدشان کردی.
شعر دیگری هم در مورد کربلا دارند:
آیا یوسف دوشدی چای جمالینگ دیب بقم، عراق زمین کربلاست یا باقم یوسف دیه؟
ترجمه:
– یوسف نیست که در چاه افتاد؟
این فعال فرهنگی افزود: یکی از اشعار بسیار معروف او درباره ائمه دوازده گانه است. شعری هست به نام «ما را ببخش» که در آن شاعر دوازده امام را دعا می کند. او در این شعر از یکی از امامان نام می برد و بیان می کند که سخنان ایشان میزان اعتقاد و ارادت ایشان به امامان را نشان می دهد.
جرجانی با اشاره به اینکه این اشعار و نظایر آن بیانگر طرز فکر و فرهنگ مکتوب نیاکان ما و ارادت آنها به ائمه ماست، افزود: اشعار مختومقلی بیشتر پند و اندرز اجتماعی و دعوت به میهن پرستی و عدالت خواهی است. از احادیث و قرآن. بسیار استفاده شده است.
وی با بیان اینکه در سال 1400 اشعار کامل مختومقلی فراغی شاعر و عارف نامی ترکمن ایرانی توسط شش تن از فعالان فرهنگی و ادبی ترکمن به نام گروه مترجمان به فارسی برگردانده شد، تصریح کرد: مختومقلی ترجمه شده است و هر جلد شامل 100 شعر است.
این فعال فرهنگی میهن پرستی، وحدت و همدلی، عدالت خواهی و استبداد ستیزی را از مضامین ارزشمند اشعار مختومقلی فراغی برشمرد و تصریح کرد: اشعار این شاعر و عارف نامی ترکمن ایران در میان سایر ملل جهان شهرت یافته، دارای اجتماعی است. مضامین، سیاسی، مذهبی و عرفانی است و اشعار او به زبان های بسیاری مانند فارسی، انگلیسی، روسی و … ترجمه و منتشر شده است.
آخوند عبدالجبار میرابی مختومقلی فراغی را شاعری فرزانه و عارف محترم دانست و افزود: مختومقلی فراغی برای تبیین دین خدا از زبان شعر استفاده می کرد و روایات دینی و احادیث پیامبر و ائمه را با زبان زیبای شعر بیان می کرد. در واقع با این روش در جامعه امر به معروف و نهی از منکر می کرد.
امام جماعت اهل سنت قره تپه بندرترکمن با اشاره به اینکه مختومقلی فراغی در اشعار خود بر دوستی و محبت خانواده و احترام به پدر و مادر تاکید می کند، افزود: تجلیل از شاعران بزرگی چون مختومقلی فراغی باعث آشنایی نسل جوان با بزرگان و سربلندی شده است. علاوه بر این، انگیزه ای برای افراد با استعداد خواهد بود تا راه او را دنبال کنند.
عالم اهل سنت شهرستان بندرترکمن، مختومقلی را شاعر وحدت آفرین دانست و افزود: مرحوم مختومقلی معتقد به وحدت بین مسلمانان بود و این اعتقادات را در اشعار خود بیان می کرد، به همین دلیل خواندن اشعار این شاعر نامی زنجیره وحدت میان مسلمانان را تقویت می کند. مسلمانان
وی افزود: دستگاه های متولی می توانند با دعوت از اساتید ترکمن استان و شاعران بزرگ فارسی زبان درباره ترجمه اشعار مختومقلی فراغی با یکدیگر بحث و تبادل نظر کنند و برای ترجمه صحیح با یکدیگر توافق کنند.
