اقتصاد 24- لایحه بودجه سال 1404 هفته گذشته توسط رئیس جمهور تقدیم مجلس شد. بر اساس جزئیات منتشر شده در این لایحه، دولت در نظر دارد میزان اوراق دولتی منتشر شده در سال آینده را از 255 به 700 افزایش دهد که این رویکرد نگرانی اهالی بازار سرمایه را برانگیخته است.
اما رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به نگرانی فعالان بازار سرمایه گفت: امسال به نفع بودجه از بازار سرمایه برداشت نخواهیم کرد. اما روز گذشته سخنگوی این سازمان بر این موضوع تاکید کرد.
در این میان فعالان بازار سرمایه بر این باورند که با توجه به تجربیات گذشته و وضعیت بازارهای سرمایه گذاری، بدون شک انتشار 700 اوراق دولتی فشارهای جدید و قدرتمندی بر بازار وارد خواهد کرد.
بیش از 80 درصد سرمایه های پارک شده در بورس متعلق به نهادهای دولتی و موسسات حقوقی است. در صورت عرضه 700 سهم اوراق، این شرکت ها دیگر پولی به بازار سرمایه تزریق نمی کنند و سرمایه آنها خود به خود به سمت بازار بدهی و تامین مالی دولت می رود.
بیشتر بخوانید: طراحی مالیات در بودجه 1404 به شیوه داروغ ناتینگهام/ دو برابر شدن دریافتی مالیات از مردم، در 2 سال و در 2 دولت ریاست جمهوری و پزشکی; با چه منطقی؟!
لازم به ذکر است از آنجایی که سود این اوراق تضمین شده است باعث خروج پول از بورس می شود زیرا با استفاده از این اوراق سهامداران می توانند بدون تحمیل ریسک از سود بالایی بهره مند شوند.
بازار سرمایه نقش مهم و قابل توجهی در تامین مالی دولت ها دارد
علی گودری، کارشناس بازار سرمایه درباره افزایش عرضه اوراق دولتی در لایحه بودجه سال 1404 و تاثیر آن بر بورس توضیح داد: یکی از روش های اصلی تامین مالی دولت ها، عرضه اوراق قرضه دولتی است که در سال جاری انجام می شود. بازار سهام.”
وی افزود: بازار سرمایه همه کشورها نقش مهم و پررنگی در تامین مالی دولت ها دارد و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. گودری ادامه داد: طی سال های گذشته حجم زیادی از انتشار اوراق قرضه دولتی از بازار سرمایه تامین می شد که این بازار سهم بالایی در تامین بودجه دولت دارد و هر ساله این اتفاق می افتد.
سیاستگذار نتوانست اوراق قرضه را در سه ماهه اول امسال بفروشد
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در ابتدای سال جاری دولت در فروش اوراق با چالش های جدی مواجه بود به گونه ای که در سه ماهه نخست امسال سیاست گذار نتوانسته بود میزان فروش اوراق تعیین شده را متوجه شود. یکی از مهم ترین دلایل شکست دولت را می توان انتشار گواهی سپرده 30 درصدی از سوی بانک مرکزی در ابتدای سال جاری میلادی دانست بازار سرمایه
گودری تصریح کرد: در قانون بودجه سال 1403 سقف فروش اوراق دولتی 255 همات بود که از این میزان 60 تلاش باقی مانده است که دولت تا پایان سال به آن دست خواهد یافت.
اکثر خریداران اوراق قرضه بانک ها و مؤسسات دولتی بوده اند
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: از مجموع 194 واحد اوراق دولتی فروخته شده، 180 واحد توسط بانک ها و صندوق ها خریداری شده که نشان می دهد عمده خریداران اوراق دولتی بانک ها و موسسات مالی بوده اند.
وی افزود: سوالی که ذهن بسیاری از فعالان بازار سرمایه را به خود مشغول کرده این است که آیا دولت در سال آینده می تواند انتشار اوراق 700 را محقق کند؟ همچنین آیا انتشار این اوراق آسیب بیشتری به بورس وارد می کند؟ آیا این عرضه آخرین میخ بر تابوت بازار سرمایه است؟
گودری ادامه داد: اشخاص حقیقی سهم کمی در بازار سرمایه دارند و خریداران اصلی این اوراق بانک ها و موسسات دولتی هستند چرا که اوراق دولتی بازارپسندی و نقدینگی مناسبی ندارد و عمدتا توسط این موسسات خریداری می شود.
نرخ سود بالای اوراق بر بازار سرمایه تاثیر می گذارد
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که دو نگاه سطحی و عمیق به رابطه اوراق قرضه و بورس وجود دارد. گودری گفت: اگر سطحی به این موضوع نگاه کنیم، انتشار اوراق قرضه دولتی ربطی به بازار سرمایه ندارد؛ زیرا فعالان و احساسات این دو حوزه با یکدیگر متفاوت است و بر این اساس، پاسخ به این سوال است. تاثیری که افزایش انتشار اوراق بر بورس دارد این است که بازار سرمایه به طور سطحی تحت تاثیر انتشار اوراق دولتی قرار نمی گیرد.
وی افزود: اما اگر با دقت و عمیق به این موضوع نگاه کنیم متوجه می شویم که پاسخ این سوال در واقع در نرخ بالای این اوراق نهفته است. در ابتدای سال جاری، دولت برای فروش این اوراق با چالش های زیادی مواجه شد».
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در سال گذشته میانگین این اوراق 25.7 درصد بود اما با توجه به اوراق گواهی سپرده 30 درصدی صادره از سوی بانک مرکزی، تقاضا برای این اوراق به یکباره افزایش یافت و به دلیل سود بیشتر سپرده بانکی. گواهی، اوراق قرضه دولتی جذابیت خود را از دست دادند.
وی ادامه داد: دولت برای جذب و فروش اوراق باید نرخ سود تضمینی این اوراق را به 28.7 درصد افزایش می داد که اگر این اتفاق نمی افتاد دولت برای تحقق کسری بودجه خود با مشکلات زیادی مواجه می شد.
گودری گفت: اگر دولت اوراقی با نرخ های بالا منتشر کند، بازار سرمایه اثر نامطلوبی از این انتشار خواهد دید و بر این اساس نرخ سود این اوراق به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بورس تاثیر می گذارد.
وی توضیح داد: نرخ اوراق به طور مستقیم با میانگین P/E شرکت های بورسی مقایسه می شود، ریسک های اقتصادی نیز در این مقایسه دخیل است، در واقع سهامداران ترجیح می دهند به جای سهام، اوراق دولتی بخرند.
رشد نرخ اوراق قرضه سودآوری شرکت های بورسی را تهدید می کند
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با توجه به اینکه این اوراق بازار ندارند، عموماً از طریق انتشار واحدهای جدید برای صندوق های سرمایه گذاری کنترل می شود.
گودری در پایان گفت: رشد نرخ اوراق دولتی به طور غیرمستقیم بر بورس نیز تاثیر می گذارد، گفت: زمانی که نرخ اوراق افزایش می یابد، هزینه های مالی شرکت ها رشد می کند و باعث کاهش سودآوری شرکت های بورسی می شود.
منبع: تجارت نیوز
