سید عباس اراكچی در اواخر ساعات دیروز ، روز یکشنبه 5 مارس ، وارد ژنو ، دفتر مرکزی اروپا در سازمان ملل شد و روز دوشنبه در اجلاس عالی این کنفرانس شرکت خواهد کرد.
این کنفرانس که از امروز در دفتر مرکزی سازمان ملل در ژنو آغاز می شود ، یکی از مهمترین رویدادهای بین المللی در زمینه امنیت جهانی و کنترل سلاح ها است.
این جلسه با سخنرانی آنتونیو گورسدبیر سازمان ملل -عمومی آغاز خواهد شد و در طول آن اهداف و اولویت های این دوره را تعیین می کند.
اعضای کنفرانس همچنین به طور معمول برنامه کاری پیشنهادی را برای سال 2 بررسی و بحث می کنند.
این برنامه شامل مواردی از قبیل خلع سلاح هسته ای ، ممنوعیت تولید مواد شکافت ، مناطق بدون سلاح و کنترل سلاح های جدید است که به اجماع چهار کشور عضو نیاز دارد.
کوشش
تاریخ کنفرانس های خلع سلاح به تلاش های بین المللی برای کاهش سلاح ها و جلوگیری از جنگ های ویرانگر ، که به قرن نوزدهم می رسد ، و به ویژه پس از جنگ جهانی اول برمی گردد.
اولین تلاش های رسمی برای کنترل اسلحه در کنفرانس های صلح لاهه (1 و 2) تشکیل شد. این جلسات به پیشنهاد نیکولای دوم ، تزار روسیه برگزار شد و با هدف محدود کردن سلاح ها و جلوگیری از جنگ انجام شد. اگرچه نتایج محدودی داشت ، اما پایه ای برای بحث های بعدی خلع سلاح ایجاد کرد. ویرانی جنگ جهانی اول (1-5) نشان داد که رقابت سلاح های کنترل می تواند منجر به فاجعه شود. این یک انگیزه برای ایجاد مؤسسات بین المللی پس از جنگ بود.
پس از تأسیس لیگ ملل در سال 2 ، خلع سلاح به یکی از اهداف اصلی آن تبدیل شد.
بند 2 اساسنامه سازمان ملل از کشورها خواست تا سلاح های خود را برای امنیت ملی به حداقل برسانند. کنفرانس خلع سلاح ژنو (1-5) با مشارکت نه کشور و با هدف کاهش سلاح های معمولی و جلوگیری از جنگ برگزار شد. اما به دلیل عزیمت آلمان (1) و افزایش رقابت سلاح ، شکست خورد.
پس از جنگ جهانی دوم و استفاده از بمب اتمی در هیروشیما و ناگازاکیمتلاشی شدن یکی از اولویت های سازمان ملل متحد شد. اولین قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل (1 ژانویه) خواستار حذف سلاح های هسته ای و کنترل انرژی هسته ای شد.
کمیسیون خلع سلاح سازمان ملل متحد (1-5) برای مذاکره در مورد خلع سلاح متعارف و متعارف تشکیل شد ، اما به دلیل جنگ سرد و اختلافات بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در حال پیشرفت نبود.
در طول جنگ سرد و همزمان با تکامل نهادهای بین المللی ، ده کمیته خلع سلاح (1-5): مشارکت دو کشور از بلوک غربی و چهار کشور از بلوک شرقی تشکیل شد ، اما کمیته تلاش کرد تا دنباله ای را دنبال کند مذاکره ، اما به دلیل تنش های جنگ سرد ، فعالیت وی متوقف شد.
پس از آن ، هجده کمیته خلع سلاح (1-5) با گسترش عضویت ، مذاکرات مربوط به معاهدات مانند پیمان توسعه سلاح های هسته ای (NPT) را آغاز کرد که در سال 6 نهایی شد.
کمیته کنفرانس خلع سلاح (1-5) ، معروف به CCD ، عضویت گسترده تری را دنبال کرد و راه را برای ایجاد معاهدات مانند کنوانسیون سلاح های میکروبی (BWC ، 1) هموار کرد.
نشست ویژه مجمع عمومی سازمان ملل (SSOD-I ، 1) توسط ساختار کنفرانس فعلی خلع سلاح به نام اعتماد کننده در خلع سلاح (CD) تصویب شد. این کنفرانس فعالیت های خود را در ژنو به عنوان تنها موسسه چند جانبه ای برای خلع سلاح آغاز کرد.
کنفرانس خلع سلاح نقش مهمی در تدوین معاهدات بین المللی در طول تاریخ خود داشته است. پیمان ممنوعیت سلاح های هسته ای (NPT ، 1) ، اگرچه قبل از تأسیس CD به طور رسمی نهایی شد ، در موسسات قبلی مورد مذاکره قرار گرفت.
کنوانسیون سلاح های میکروبی (BWC ، 1) ، به عنوان اولین پیمان ممنوعیت گروهی از سلاح های کشتار جمعی ، همچنین یکی از دستاوردهای کنفرانس خلع سلاح است. پیمان جامع ممنوعیت (CTBT ، 2) محصول مذاکرات مستقیم CD بود ، اما به دلیل برخی از کشورها هنوز اجرا نشده است.
در حالی که کنفرانس خلع سلاح در راه خود با چالش هایی روبرو شده است. از اواخر دهه 1980 ، این کنفرانس با بن بست روبرو شد. اختلافات بین قدرتهای بزرگ (مانند ایالات متحده ، روسیه و چین) و موضوعاتی مانند خلع سلاح هسته ای یا ممنوعیت مواد شکافت شده ، پیشرفت را متوقف کرد. همچنین در سالهای اخیر پیشنهادهایی برای اصلاح ساختار کنفرانس یا افزایش اعضا وجود داشته است ، اما به اجماع نرسیده است.
کنفرانس جدا شده
کنفرانس خلع سلاح – CD در سال 8 تأسیس شد و به عنوان تنها نهاد بین المللی مذاکره چند جانبه برای بحث در مورد معاهدات خلع سلاح شناخته شده است.
این کنفرانس ریشه در تلاش های بین المللی پس از جنگ جهانی دوم برای کاهش سلاح ها و جلوگیری از گسترش کشتار جمعی دارد. کنفرانس خلع سلاح جایگزین موسسات سابق مانند “کمیته خلع سلاح” شد و به مدت دو سال تحت نام فعلی خود فعالیت می کند. این موسسه مسئول تدوین معاهدات مانند کنوانسیون سلاح های میکروبی (BWC) و پیمان جامع آزمایش هسته ای (CTBT) بود.
هدف اصلی کنفرانس خلع سلاح تقویت صلح و امنیت جهانی از طریق مذاکره برای کاهش سلاح ها ، به ویژه سلاح های هسته ای و سایر سلاح های کشتار جمعی است.
این کنفرانس به دنبال دستیابی به توافق نامه برای:
• صدور گواهینامه سلاح های هسته ای به طور کامل و مستقل خلع سلاح
• از رقابت اسلحه در فضا و زمین جلوگیری کنید
• مناطقی عاری از سلاح های کشتار جمعی (مانند خاورمیانه) ایجاد کنید
• تضمین های امنیتی را به کشورهای بدون سلاح هسته ای ارائه دهید
• کنترل سلاح های معمولی و غیرمعمول است.
کنفرانس خلع سلاح در ملت های Palais des در ژنو برگزار می شود و از چهار کشور عضو تشکیل می شود که نمایندگان همه مناطق جغرافیایی و قدرت های هسته ای را در بر می گیرد.
ریاست این کنفرانس به صورت دوره ای و معمولاً به مدت چهار هفته تغییر می یابد و هر سال در سه جلسه جداگانه (از ژانویه تا سپتامبر) برگزار می شود. دبیر کل این کنفرانس مدیر کل دفتر سازمان ملل در ژنو است و گزارش سالانه فعالیت ها به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه می شود.
جلسه سال 2 ، که از امروز آغاز می شود ، تا سپتامبر ادامه خواهد یافت. برنامه کاری این جلسه معمولاً در ابتدای سال توسط اعضا تصویب می شود و توسط دبیر سازمان ملل متحد -هیئت مشاوره عمومی تأیید می شود. با توجه به تحولات جهانی اخیر ، موضوعات زیر انتظار می رود که در اولویت قرار گیرد:
۱ خلع سلاح هسته ای: با تمرکز بر اجرای منع سلاح های هسته ای (NPT) و فشار بر سلاح های هسته ای برای کاهش زرادخانه آنها.
۲ سلاح ها -مناطق رایگان: بحث در مورد خاورمیانه عاری از سلاح های کشتار جمعی ، به ویژه در مورد تنش های منطقه ای.
۳ کنترل سلاح های جدید: رقابت سلاح ها در فضا و فن آوری های جدید مانند سلاح های سایبری و هوش مصنوعی را بررسی کنید.
۴ امنیت جهانی: استراتژی هایی را برای کاهش تهدیدات ناشی از سلاح های معمولی و بوهمی فراهم کنید.
ایران و کنفرانس
از زمان تأسیس کنفرانس خلع سلاح – CD ، ایران از زمان تأسیس کنفرانس خلع سلاح – CD) عضو اولیه بوده است. این عضویت پس از تصمیم جلسه ویژه مجمع عمومی سازمان ملل (SSOD-I) در سال 2 تشکیل شد که ساختار کنفرانس را تعیین کرد.
در دهه 1980 ، ایران ، که درگیر جنگ با عراق بود ، از این کنفرانس به عنوان دادگاه برای مطرح کردن موضوعات مربوط به سلاح های شیمیایی استفاده کرد.
ایران بارها و بارها استفاده عراق از سلاح های شیمیایی را محکوم کرده و خواستار تقویت معاهدات بین المللی شد.
جمهوری اسلامی ایران همچنین در مذاکرات نقش داشته است که منجر به تدوین ممنوعیت جامع آزمایش های هسته ای (CTBT) در سال 2 شد. ایران این پیمان را امضا کرده است ، اما هنوز توسط پارلمان آن تصویب نشده است.
تهران در سالهای اخیر در جلسات کنفرانس بوده و موضع خود را در مورد خلع سلاح هسته ای ، کنترل سلاح ها و ایجاد مناطق بدون کشتار جمعی (به ویژه در خاورمیانه) قرار داده است.
یکی از نکات برجسته حضور ایران ، پیشنهاد مکرر برای “ایجاد خاورمیانه بدون سلاح هسته ای” برای ده ها سال بود. ۱۹۷۰ این توسط ایران و مصر پیشنهاد شده است و در قطعنامه های سازمان ملل منعکس شده است. ایران این مسئله را به ویژه در مواجهه با قابلیت های هسته ای اسرائیل دنبال کرده است.
براساس سیستم چرخش الفبایی کنفرانس ، ایران چندین بار در یک دوره چهار هفته خدمت کرده است. به عنوان:
• در سال 2 ، ایران رئیس کنفرانس برای مدت کوتاهی بود و بر لزوم خلع سلاح کامل هسته ای تأکید کرد.
• در سال 2 ، علی بحرین ، نماینده دائمی ایران در ژنو ، رئیس کنفرانس را از مارس تا مه در دو چهار هفته (مارس و مه) برگزار کرد. در این دوره ، ایران در مورد اجرای تعهدات کشورهای هسته ای برای دامنه سلاح های هسته ای کامل ، پایان رقابت سلاح ها و تضمین های امنیتی برای کشورهای غیر دولتی متمرکز.
این بخش ها معمولاً فرصتی برای ایران بوده اند تا مواضع خود را قدرتمندتر کنند ، اگرچه پیشرفت عملی در این دوره ها به دلیل نیاز به اجماع در کنفرانس محدود شده است.
جمهوری اسلامی ایران به طور مداوم خواستار خلع سلاح کامل و مستقل از سلاح های هسته ای شده است و از سیاست های دوگانه غربی برای برنامه هسته ای خود انتقاد کرده است.
در سالهای اخیر ، به ویژه پس از خروج ایالات متحده از برژام ، ایران از کنفرانس خلع سلاح برای دفاع از حق خود در استفاده مسالمت آمیز از انرژی هسته ای و انتقاد از تحریم ها استفاده کرده است.
منبع : به گزارش میهن تجارت
