میهن تجارت- چراغ تالار شیشه ای روز سه شنبه با ثبت بیش از 9 سفارش خرید در تابلوی معاملات – آن هم در نیم ساعت ابتدایی پیش گشایش – روشن شد و این پیام روشن را به بازار داد: پس از مدتی احتیاط و تردید، بازار سهام بار دیگر در کانون توجه معامله گران قرار گرفت. این سطح از تقاضا را می توان نشانه تغییر فاز انتظارات دانست. زیرا ثبت چنین عددی صرفاً یک واکنش موقتی نیست، بلکه تقویت نگاه میان مدت به بازار است. در شرایطی که بازارهای موازی در وضعیت منفی و رکودی قرار داشتند، منابع قابل توجهی از سوی فعالان حقیقی و حقوقی به سمت سهام هدایت شد و عمده این جریان در گروه های بنیادی متمرکز شد.
محصولات شیمیایی دوباره درخشیدند و برای سومین روز متوالی پیشتاز شدند. تداوم رهبری در این گروه نشان می دهد که جریان نقدی به صورت تصادفی حرکت نمی کند، بلکه در جهت و با پشتوانه تحلیل بنیادی حرکت می کند. قرار گرفتن بیش از 40 درصد از کل پول ورودی به سبد مواد شیمیایی بیانگر این واقعیت است که انتظارات رشد سودآوری شرکتهای این صنعت در ماههای آینده تقویت شده و بازار رویکردی خوشبینانه را نسبت به متغیرهای جهانی از جمله نرخ خوراک و قیمت صادرات در پیش گرفته است. رشد شاخص کل از سایر شاخص ها پیشی گرفت و در نهایت بازار در مجموع با مثبت 60 درصدی به پایان رسید که نشان می دهد اکثر نمادها در مسیر رشد قرار داشتند و بازار معطوف به چند نماد خاص نبود.
اتفاقی که در هفته جاری در بورس افتاد
بازار سرمایه چهارمین روز معاملاتی هفته را با حمایت قوی آغاز کرد. در نیم ساعت ابتدایی پیش گشایش، 9.6 همت سفارش خرید وارد تابلوی معاملات شد و این موضوع به خوبی نشان داد که سرمایه گذاران نه تنها در موقعیت ناظر هستند، بلکه فعالانه به دنبال غلبه بر موج تقاضای تشکیل شده هستند. تداوم جو گاوی در سه روز اخیر نشان دهنده شکل گیری اعتماد جمعی به ثبات روند صعودی است. زیرا چنین روندی معمولاً زمانی رخ می دهد که معامله گران از یک سناریوی مشترک پیروی کنند و واگرایی بین سهامداران بزرگ و کوچک کاهش یابد.
شاخص کل که از ابتدای هفته وارد فاز صعودی شده بود، توانست با اتکا به پیشتازی گروه های بزرگی مانند صنایع شیمیایی، استخراج سنگ های فلزی و صنعتی با فاصله قابل توجهی از شاخص تعادل حرکت کند. رشد 1.54 درصدی شاخص کل پس از 98 روز انتظار نشان از فعال شدن مجدد موتور بازار دارد و ورود این شاخص به کانال سه میلیون و 175 هزار واحدی از سوی بسیاری از فعالان به عنوان سیگنالی برای خروج از فاز اصلاحی تعبیر شده است. از سوی دیگر، شاخص متعادل که در شش روز اخیر روند مثبتی را تجربه کرده است، با ثبت افزایش 0.71 درصدی، نشان داد که جریان تقاضا تنها محدود به سهام بزرگ نیست و سهام متوسط و کوچک نیز با بازده نقدینگی مواجه هستند. از نظر فنی، این رشد همزمان دو شاخص یکی از نشانه های آغاز یک روند باثبات تلقی می شود.
ارزش معاملات روز گذشته بازار با ثبت رقم 16 هزار و 564 میلیارد تومان، بار دیگر سطح قابل قبول نقدینگی را به بازار بازگرداند. ورود 1116 میلیارد تومان نیز حکایت از تغییر چشمگیر رفتار سرمایه گذاران دارد; چرا که در دوره های گذشته شاهد ورود و خروج های لحظه ای و شکننده بودیم اما در حال حاضر ورود پول از ثبات بیشتری برخوردار است. پیشتازی محصولات شیمیایی با 476 میلیارد تومان، استخراج سنگ های فلزی با 280 میلیارد تومان و چند رشته صنعتی با 129 میلیارد تومان چینش جدید اعتماد سرمایه گذاران به اخبار بنیادی درباره صنایع صادرات محور را نشان داد. داروها که در روزهای گذشته یکی از پنج گروه جذاب بازار بودند، دیروز 108 میلیارد تومان نقدینگی را به ثبت رساندند و به نظر می رسد گزارش های 6 ماهه این صنعت توانسته است انتظارات در خصوص آینده سودآوری را تغییر دهد.
بیشتر بخوانید: سرمای زمستان بورس را می کشد؟
با این حال، طرف مقابل بازار نیز پیام های روشنی داشت. گروه بانکی برای دومین روز متوالی در صدر خروجی پول قرار گرفت و با ثبت 133 میلیارد تومان خروج نقدینگی به یکی از قرمزترین گروه های تابلوی سبز بورس تبدیل شد.
برخی تحلیلگران این خروج را نه به دلیل ضعف بنیادی، بلکه در نتیجه تغییر موقت تمرکز سرمایه گذاران از سهام ریالی به سهام دلار ارزیابی کردند. انبوه سازان و نیروگاه ها نیز با خروج حدود 56 میلیارد تومان نقدینگی هر کدام در فهرست گروه های بازار مغفول قرار گرفتند که نشان از ترجیح فعالان بازار برای صنایع با چشم انداز روشن تری در کوتاه مدت دارد.
در میان صندوق های قابل معامله، سهام با ثبت ورود 220 میلیارد تومان نقدینگی درخشید؛ موضوعی که نشان می دهد سرمایه گذاران غیرمستقیم نیز در حال ورود مجدد به بازار هستند و این ورود را می توان شاخصی تایید کننده روند صعودی دانست. عملکرد مثبت گیلت ها، بخش ها و صندوق های اهرمی نیز نشان داد که انتظار رشد قیمت دارایی در بین سرمایه گذاران تقویت شده است، در حالی که صندوق های با درآمد ثابت با کاهش تقاضا مواجه شدند.
شایان ذکر است که سفارشات خرید محدود به پیش گشایش نبود و تا پایان بازار ادامه داشت. بازار سرمایه با 60 درصد مثبت کل و 2.06 درصد سفارش خرید به کار خود پایان داد. رقمی که دو برابر سفارش های فروش بود و نشان می داد که فشار تقاضا بر عرضه غلبه کرده است. این موضوع به وضوح نشان دهنده برتری قطعی طرف خرید و شکل گیری مازاد تقاضا در بازار است. وضعیتی که در صورت ادامه آن در روزهای آینده می تواند زمینه ساز شکست مقاومت های مهم شاخص کل شود.
تغییر فضای روانی بازار سهام
سلمان نصیرزاده با اشاره به تغییر جو روانی بازار پس از فرونشست ریسک های سیاسی و امنیتی گفت: در روزهای اخیر آرامش نسبی در حوزه ژئوپلیتیک و کاهش التهاب در بازارهای موازی مانند طلا و ارز در کنار تداوم حمایت های مالی و انتقال اخبار مثبت از سوی بازار به سطوح قبل از سیاست گذاری، موجب بازگشت ارزش سرمایه به همان سطوح شده است. جنگ 12 روزه.” این بازدهی نشان می دهد که بازار سهام توانسته بخش قابل توجهی از شوک را جذب و ترمیم کند.»
وی با اشاره به عملکرد شاخص ها افزود: از ابتدای درگیری ها، ارزش بورس حدود 23 درصد کاهش داشته و کف حمایتی آن از اواسط شهریورماه تثبیت شده است و در ادامه و با فروکش هیجانات، ارزش ریال در بازار بیش از 30 درصد رشد داشته و اکنون تنها سقف 4 درصدی است که در اردیبهشت ماه با این رقم ثبت شده 4 درصد فاصله ندارد. در حال جبران ضرر است، اما دوباره وارد مرحله پیشروی شده است.»
وی همچنین وضعیت بازار را از منظر دلار ارزیابی کرد و گفت: پس از جنگ تحمیلی 12 روزه، بورس با افت 43 درصدی به سطح 67 میلیارد دلار مواجه شد، اما از ابتدای مهرماه با رشد 34 درصدی به حدود 89 میلیارد دلار رسیده است که با وجود این رشد قابل توجه، همچنان فاصله بالقوه حدود 31 میلیارد دلار از سطح رشد 8 میلیارد دلاری وجود دارد.
نصیرزاده در ادامه به جذابیت ارزشگذاری بازار اشاره کرد و اظهار داشت: نسبت قیمت به سود (P/E) در حال حاضر 6.2 واحد و نسبت ارزش شرکت به سود عملیاتی (EV/EBIT) حدود 5.6 واحد است؛ در حالی که این نسبتها 7.5 و 6.6 واحد بوده است که نسبت به نسبت قبل از بحران کاهش یافته است. جایگاه ارزشمندتری نسبت به قبل از بحران است و این خود می تواند موتور محرکی برای جذب سرمایه باشد.»
وی همچنین به عوامل اساسی حامی بازار اشاره کرد و گفت: انتقال ارز حاصل از صادرات به تالار دوم نیما و سیاست های مورد بررسی مانند حذف هاب های اروپایی از فرمول نرخ خوراک – که در صورت تصویب رسمی می تواند ساختار هزینه صنایع بزرگ را بهبود بخشد – از جمله عواملی است که می تواند زمینه ساز رشد ارزش ذاتی شرکت ها باشد.
وی با این حال هشدار داد: فضای سرمایه گذاری همچنان تحت تاثیر ابهامات سیاسی و امنیتی است و این موضوع باعث رفتار محتاطانه به ویژه سرمایه گذاران بزرگ در افق های میان مدت شده است. همچنین نرخ بالای تامین مالی و بازدهی بدون ریسک در محدوده 36 درصدی به عنوان یکی از موانع اصلی در تقویت جریان نقدینگی به سمت بورس محسوب می شود.
بیشتر بخوانید: فعالیت ۲۵۲ هزار سهامدار بورس در هفته گذشته + نمودار
نصیرزاده تصریح کرد: بر اساس داده های موجود، بازار در بعد دلاری دارای پشتوانه 80 میلیارد دلاری و مقاومت 100 میلیارد دلاری است و از نظر ارزش ریالی به عنوان مقاومت مهم پیش رو در سطح 11 هزار همات تعریف می شود. در صورت عبور از این سطوح، میتوان انتظار داشت که بازار وارد مرحله جدیدی از رشد شود.»
وی در پایان تاکید کرد: تقاضای کنونی بازار خرید آینده بازار است؛ به این معنی که سرمایه گذاران با تکیه بر انتظارات مثبت از بهبود متغیرهای درون زا اقتصاد و عملکرد شرکت ها، افق های آینده را پیش بینی می کنند و در صورت تداوم بهبود بنیادی، انتظار می رود نسبت های ارزش گذاری فعلی کاهش یابد که در مجموع یک به دو واحد جذب بازار سهام را تقویت کند.
شکل گیری مسیر بازار باثبات
بازار سهام در معاملات روز سه شنبه تصویری باثبات و منضبط به نمایش گذاشت. امیرحسین جنانی کارشناس بازار سرمایه گفت: فضای عمومی بازار که در روزهای اخیر تحت فشار روانی قرار داشت، دیروز با حمایت هدفمند در نیمه اول معاملات آرام شد و شاخص کل در مسیر تعادل قرار گرفت اما در نیمه دوم گروه پتروشیمی توانست با انعکاس مجدد اخبار مثبت این صنعت، جریان تقاضا را احیا کند و بازار را در مسیری صعودی به پایان برساند.
وی مهمترین ویژگی معاملات دیروز را گردش هوشمند نقدینگی دانست و گفت: سرمایه ها به تدریج از صنایع کم بازده مانند پالایشگاهی و خودروسازی خارج شدند و به سمت دو محور اصلی بازار یعنی پتروشیمی و فولاد حرکت کردند که این جابجایی نشانه بارز شکل گیری رهبران جدید و آغاز فاز جدیدی از تمرکز سرمایه در صنایع پایه است.
جنانی گفت: اگر در روزها و هفته های آتی بازار اصلاح موقت یا نوسان محدود قیمتی را طی کند، حتی اصلاح بین 8 تا 10 درصد را می توان رویدادی سالم و سازنده تلقی کرد. چنین حرکتی منجر به تثبیت قیمت ها در سطوح معقول و کاهش نگرانی از افت هیجانی خواهد شد. بازار فعلی به دلیل رفتار متعادل و هماهنگی بین بازیگران اصلی، ظرفیت ریزش های شدید را ندارد، اما همچنان برای غلبه بر مقاومت های مهم نیازمند محرک های بنیادی جدید است. این تحلیلگر ادامه داد: در این بین انتشار گزارش های میان دوره ای و ماهانه شرکت ها می تواند فرصتی دیگر برای جذب نقدینگی جدید فراهم کند و هر چه وضعیت مالی و عملکرد صنایع شفاف تر باشد، زمینه را برای تصمیم گیری آگاهانه تر سرمایه گذاران فراهم می کند و انگیزه گردش پول برای بازگشت به بازار را افزایش می دهد.
وی بیان کرد: به نظر می رسد بازار برای ادامه روند صعودی نیاز به نیروی کمکی جدیدی دارد که این نیرو می تواند با انتقال نقدینگی از صندوق های طلا به سهام و یا اخبار مثبت در حوزه هایی مانند معدنی، بورس کالا، خودرو و تغییر فرمول خوراک پتروشیمی ها تامین شود.
جنانی تصریح کرد: به طور کلی روند اخیر بازار در فضایی کنترل شده و هدفمند در حال شکل گیری است که ورود نقدینگی جدید با دقت انجام می شود، حمایت ها مستمر و سازماندهی شده است و نشانه های روشنی از بلوغ مدیریتی و رفتاری در معاملات بازار سرمایه مشاهده می شود؛ نشانه امیدوار کننده ای از شکل گیری مسیری با ثبات و کم ریسک در ماه های آینده است.
منبع: دنیای اقتصاد
