به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است در روزهای آینده برای بررسی فعالیت های هسته ای ایران برگزار شود. شورای حکام معمولاً مسئولیت نظارت و راستیآزمایی فعالیتهای هستهای کشورهای عضو را بر عهده دارد، اما در شرایط کنونی اهمیت این نشست فراتر از بررسی فنی است. با پایان یافتن قطعنامه 2231 و ده سالگی برجام، نظارت آژانس بر اجرای تعهدات ایران ذیل برجام متوقف شده و دستور کار فعلی شورا به چارچوب پادمان ها محدود شده است.
فشار یک سمت اروپا و آمریکا
رویکرد کشورهای اروپایی و آمریکا در مورد ایران یک جانبه و از جانب است تروئیکا (انگلیس، فرانسه و آلمان) کارگردانی شده است. این کشورها با وجود عدم پایبندی به تعهدات توافق نامه و در پی خروج یکجانبه آمریکا از توافق، تلاش می کنند پرونده ایران را فعال کنند. در این روند، ایران علاوه بر پایبندی به توافق، متحمل خسارات اقتصادی و حملات نظامی به تاسیسات هسته ای خود شده است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران این مواضع را «تکرار ادعاهای غیرمسئولانه و سیاسی» توصیف کرد و تاکید کرد که این اقدامات ماهیت قانونی ندارد و تنها ابزاری برای فشار بر ایران است.
سیاست پشت نقاب فعالیت فنی
کارشناسان و مقامات ایرانی تاکید می کنند که سازوکارهای بین المللی از جمله آژانس و شورای حکام به ابزاری برای فشار سیاسی در دوره کنونی تبدیل شده اند. تاکید غرب بر اورانیوم غنی شده و بازرسی از سایت های آسیب دیده در جریان حملات بیشتر بهانه ای برای افزایش فشار بر ایران است تا نگرانی های فنی. هدف اصلی کشورهای غربی محدود کردن توان دفاعی و انرژی هسته ای ایران و اعمال فشار برای خلع سلاح احتمالی است.
ایران، شفافیت و همکاری حقوقی
جمهوری اسلامی ایران بارها مواضع خود را روشن کرده است. بازدید بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تاسیسات هستهای، موافقت قاهره برای ادامه همکاری در شرایط پس از حملات و حضور نمایندگان آژانس در ایران نمونههای بارز شفافیت تهران است. سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: همکاری با این نهاد بر اساس قانون مصوب مجلس و چارچوب شورای عالی امنیت ملی انجام می شود و هرگونه اقدام خارج از این چارچوب پذیرفته نیست.
امکان ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت
با توجه به تحرکات اخیر اروپا و آمریکا، احتمال ارجاع پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت وجود دارد. این اقدام بیشتر در مورد فشار سیاسی است تا نگرانی واقعی در مورد برنامه هسته ای ایران. هدف اصلی غرب اعمال محدودیت و فشار بر ایران برای پیشبرد اهداف فراتر از هسته ای است. این سناریو نشان می دهد که نشست پیش رو، برخلاف ظاهر فنی، بخش مهمی از یک روند سیاسی یک جانبه برای فشار بر تهران است.
نگاه سیاسی حاکم در آژانس، ایران را از ایجاد فرصت باز می دارد
در این رابطه مهراد نجفی کارشناس امور بین الملل وی در گفت و گو با خبرنگار به گزارش میهن تجارت اظهار کرد: با پایان یافتن قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد در 26 اکتبر و ده سالگی برجام عملاً تمدید نشد و مکانیسم ماشه فعال شد و در پی این تحول، نظارت فنی آژانس بین المللی انرژی اتمی بر تعهدات جمهوری اسلامی ایران ذیل برجام متوقف شد. تاکنون بر اساس قطعنامه مذکور، نظارت بر اجرای برجام به آژانس محول شده بود و موضوع برجام همواره در دستور کار و گزارش های این نهاد بین المللی قرار داشت.
وی افزود: اکنون نشست شورای حکام در شرایطی برگزار میشود که موضوع برجام به عنوان یک پرونده مختومه تلقی میشود و دیگر آژانس ملزم به بررسی فنی تعهدات ایران در چارچوب برجام نیست. پیش نویس دستور کار دبیرخانه آژانس فقط به موضوع پادمان محدود می شود.
این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که این رویداد چه چالش ها و فرصت هایی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت، گفت: در تحلیل این شرایط باید توجه داشت که نهادها و رژیم های بین المللی موجود عمدتا برگرفته از نظم غرب پس از جنگ جهانی هستند و دستور کار آنها ماهیت سیاسی دارد.
نجفی با بیان اینکه این تناقض در موضوع هسته ای به وضوح قابل مشاهده است، ادامه داد: در حالی که با وجود داشتن تسلیحات هسته ای، هیچ واکنش و یا نیازی به تحقیق بین المللی در قبال رژیم صهیونیستی وجود ندارد، بیش از دو سوم بودجه سالانه این آژانس صرف نظارت بر ایران می شود و با وجود تصویب بیش از پانزده مورد. بار پایبندی ایران به برجام توسط خود آژانس، همچنان شاهد مواضع غیرمنطقی در خصوص غنی سازی 60 درصدی و ایجاد تشنج رسانه ای رئیس این نهاد هستیم.
وی افزود: این رویکرد نشان می دهد که دستور کار سازمان های بین المللی از جمله آژانس ماهیت سیاسی دارد و در دوره کنونی با مدیریت فعلی آژانس نیز این روند تشدید شده است. در چنین شرایطی نمی توان انتظار فرصت مثبتی برای کشورمان داشت.
افزایش فشار برای تعیین محل دقیق اورانیوم 60 درصد غنی شده ایران
این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: انتظار میرود آژانس با اعمال فشار بر مقامات ایرانی، به دنبال تحمیل خواستههایی از جمله نظارت بر سایتهای تخریبشده در جنگ ۱۲ روزه، تعیین محل دقیق اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد و بررسی ادعاهای مطرح شده توسط سرویسهای اطلاعاتی دشمن و رسانههای وابسته به اسرائیل، به روند سیاسی خود ادامه دهد. این رویکرد را می توان در راستای افزایش فشار آمریکا بر ایران در موضوع هسته ای تحلیل کرد.
نجفی تاکید کرد: نکته مهم این است که آژانس نه تنها به وظایف ذاتی خود در زمینه تسهیل دسترسی کشورها به انرژی اتمی و ارائه کمک های فنی عمل نکرده، بلکه حملات به تاسیسات هسته ای ایران را محکوم نکرده و خطرات انسانی ناشی از این اقدامات را برجسته نکرده است.
وی افزود: برعکس، کوچکترین مسائل حاشیه ای را بهانه ای برای افزایش فشار بر ایران و همسویی با رژیم صهیونیستی و قدرت های غربی قرار داده است.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران در دوره آتی با ادامه فشارهای بین المللی برای تعیین چگونگی ادامه فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود مواجه شود.
آنچه مشخص است غربی ها برای ادامه راه دشمنی خود با برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، چکمه های برجام را درآورده اند و اکنون چکمه های جدید «حفاظت» را بر تن کرده اند.
منبع : به گزارش میهن تجارت
