نتیجه اولتیماتوم یک‌ساله پزشکیان به خودروسازان از نگاه یک کارشناس خودرو

به گزارش اختاز نیوز، بی کیفیتی، آلایندگی و به روز نبودن خودروهای داخلی با اولتیماتوم مسعود بیشیدیان به خودروسازان همراه شد.

رئیس جمهور «در این جلسه هیئت دولت وی به خودروسازان هشدار داد: اگر موتور خودروها در بازه زمانی معقول اصلاح نشود و مصرف سوخت به حد قابل قبولی نرسد، ناگزیر به بازنگری در سیاست تخصیص ارز و صدور پروانه تولید هستیم. در صورت نیاز، آخرین تکنولوژی را خریداری کنید. دولت از این راه حمایت خواهد کرد.»

این هشداری بود که واکنش خودروسازان و کارشناسان این بخش را به همراه داشت. آنها معتقدند مشکلاتی از جمله نوسانات ارزی، سیاست های تعرفه ای غیرقابل پیش بینی و عدم ثبات در قوانین اقتصادی، مانع از توانایی خودروسازان برای ارتقای کیفیت و رقابت پذیری محصولاتشان شده است.

کارشناسان همچنین هشدار می دهند که برای تحقق تحولات واقعی در صنعت خودرو، دولت باید بستر مناسبی را برای سرمایه گذاری، انتقال فناوری و بهبود زیرساخت ها فراهم کند تا خودروسازان بتوانند در بازارهای داخلی و بین المللی رقابت موثری داشته باشند.

اما این اولتیماتوم چقدر تضمین دارد و دولت تا کجا برای اجرای آن پیش خواهد رفت؟

امیرحسن کاکایی کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو با «اخبار اقتصادی» وی خاطرنشان می کند: «اجرای این اولتیماتوم بستگی به نگاه شما دارد. اگر به معنای اجرای فنی و اداری باشد، بله دولت می تواند آن را اجرا کند. اما مسئله دوم این است که آیا این اقدام می تواند مؤثر باشد؟ پاسخ به این سؤال بستگی به هدف مورد نظر دارد. اگر هدف شما رشد مونتاژگرها باشد، بله، به راحتی می توانند سفارش دهند، خودروهای با کیفیت بالاتر تولید کنند و در نتیجه از نظر فنی، مواد اولیه و در نتیجه از نظر فنی بیشتر نیاز است. ممکن است.”

کاکایی در ادامه افزود: اما آیا نتایج این اولتیماتوم مطلوب خواهد بود؟ باید بگویم نه. خودروسازی داخلی ما ظرفیت محدودی دارد و دستیابی به اهداف در گرو تحقق هزار و یک شرط و پیش شرط است که آیا امکان تحقق آن وجود دارد یا خیر. واقعیت این است که دولت به تنهایی نمی تواند این شرایط را فراهم کند، زیرا مشکلات موجود یک شبه به وجود نیامده و تغییرات لازم به تدریج و به کندی صورت گرفته است.

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه افزود: این سوال به نوع نگاه بستگی دارد. بله از نظر فنی امکان پذیر است اما آیا نتایج مورد نظر آقای رئیس جمهور یا آنچه ایشان اعلام کردند محقق می شود؟ به طور مشخص آیا خودروهای ما در سال آینده کیفیت مطلوبی خواهند داشت؟ واقعیت این است که خیر، زیرا در حال حاضر شرایط لازم برای تحقق این هدف فراهم نیست. اما اگر منظور شما رشد مونتاژکنندگان است، بله، خودروسازان می توانند رشد قابل توجهی داشته باشند. اما از نظر ظرفیت، آیا کشور توانایی جذب این رشد را دارد؟ به شخصه بعید می دانم چنین ظرفیتی در بازار داخلی وجود داشته باشد.

اقدامات اساسی برای حل مشکلات

با توجه به مطالب مطرح شده از سوی این کارشناس خودرو، این سوال مطرح می شود که آیا می توان در کوتاه مدت مشکلات صنعت خودرو را حل کرد؟

کاکایی در پاسخ به این سوال که «در شرایط فعلی باید توجه داشت که آیا بازار ما تمایل به خرید خودروهای با کیفیت بالاتر از محصولات چینی دارد؟ در شرایط فعلی پاسخ به این سوال مثبت نیست. با این شرایط در مورد تولید داخلی باید بگویم که مشکلات زیادی وجود دارد که حل آنها زمان بر است و نیاز به اقدامات اساسی دارد.

عدم ارتباط با کشورهای دیگر از دیگر مشکلاتی است که دستیابی به ارتقای کیفیت در کشور را دور از ذهن جلوه داده است. کاکایی همچنین خاطرنشان می‌کند: «در حال حاضر ارتباطی با کشورهای دیگر نداریم تا بتوانیم فناوری‌هایی را که آقای دکتر به آن اشاره کرده‌اند وارد کنیم. صادرات ما هم نمی توانیم انجام دهیم. یعنی الان شرایط به گونه ای است که فکر می کنیم می توانیم کیفیت خودرو را ارتقا دهیم و صنعت را رونق دهیم در حالی که واقعیت کاملا متفاوت است.

کاکایی افزود، با این حال، من چندان ناامید نیستم. هر فناوری که در حیطه نیازهای ما باشد، دستیابی به آن امکان پذیر است و حتی می توانیم از آن عبور کنیم تحریمبخشی از آن را در داخل کشور تامین کند. به عنوان مثال ما لاستیک های مرغوب تولید می کردیم و هیچ کمبودی در دانش فولاد نداریم. اما مهمتر از تحریم، ثبات روند توسعه در کشور است. ما باید پاسخ دهیم که آیا واقعا توسعه صنعتی می خواهیم یا خیر؟ اگر جواب مثبت است باید اصول آن رعایت شود اما این احساس نمی شود.

مشکل تحریم نیست

کاکایی درباره مشکلات تحریم ها نیز گفت: در این شرایط می خواهم بگویم همه مشکلات تحریم نیست. بزرگترین مشکل ما سیاست هاست. به عنوان مثال دولت در سال گذشته ابتدا تعرفه واردات خودرو را 55 درصد و 45 درصد اعلام کرد اما پس از تعطیلات تعرفه ها را افزایش داد و شاهد بودیم که تعرفه ها به 100 درصد رسید. این روند 8 ماه بعد دوباره تغییر کرد و تعرفه خودروهای زیر 1500 سی سی 20 درصد اعلام شد. با این شرایط می توان گفت در سیاست گذاری مشکل داریم. مثلا تصور کنید ما سرمایه گذاری کرده ایم اما در چنین شرایطی که همیشه به دنبال ارز وارداتی هستید، تولیدکننده نمی تواند ارز مورد نیاز خود را برنامه ریزی و تامین کند.

این کارشناس خودرو افزود: الان هم که رئیس جمهور تهدید کرده است، واردکنندگان باید حدود 70 میلیارد دلار ارز تهیه کنند. با این وضعیت، دولت عملا نمی تواند کاری انجام دهد. چرا بانک ها را اصلاح نمی کنید؟ چرا مسیر عرضه ارز را درست نمی کند؟ اگر این اصلاحات انجام شود، معتقدم با یک سال اصلاحات سیستم بانکییک سال بعد می توان خودروی باکیفیت تولید کرد.

کاکایی ادامه داد: بحث تحریم همیشه مطرح است و نباید گفت تحریم ها تاثیری ندارد. البته تحریم ها به هیچ وجه موضوع ساده و پیش پا افتاده ای نیست، اما بیشتر مشکلات ربطی به تحریم ها ندارد. در واقع مشکل اصلی ما این است که به واردکنندگان مشوق می دهیم اما به تولیدکنندگان فشار می آوریم. این شرایط باعث ایجاد مشکلات جدی می شود.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که توسعه صنعت خودرو با چه چالش هایی مواجه است، گفت: به نظر من چالش های زیادی وجود دارد که به ویژه در حوزه سیاست های اقتصادی از جمله برنامه های ارزی، مالیاتی، تعرفه ای و ارزی باید مورد توجه قرار گیرد. بسیار مهم است که فقط مقدار ارز را در نظر نگیریم. اما نحوه برنامه ریزی ارزی نیز بسیار مهم است. اینها مسائلی است که دولت باید به آن توجه کند اما متاسفانه به درستی دنبال نمی شود. علاوه بر این مشکلاتی مانند مشکلات زیرساختی مانند برق، آب و گاز وجود دارد. به عنوان مثال در فصول سرد سال تعطیلی شهرک های صنعتی به راحتی شروع می شود. این مشکلات ربطی به تحریم ندارد.

وی در ادامه افزود: در نهایت کیفیت نیز به ثبات رویه نیاز دارد. اما متاسفانه دولت ما ثبات ندارد. به عنوان مثال در طول هشت سال گذشته، هشت وزیر در وزارتخانه مربوطه منصوب شده اند. از این هشت نفر، سه نفر از حسابداران این وزارتخانه بودند که تنها سه ماه در این سمت باقی ماندند. این تغییرات مداوم باعث بی ثباتی شده و کار را برای تولیدکنندگان و صنعتگران دشوارتر می کند. در نهایت باید بگویم که این وضعیت تنها با سیاست گذاری صحیح و مدیریت صحیح قابل حل است.