سلامت روان و حمایت عاطفی؛ تکمیل‌کننده پازل درمان ناباروری

به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، ناباروری یکی از پیچیده ترین تجربیاتی است که نه تنها بر جسم، بلکه بر روح و روان و روابط اجتماعی زوجین تأثیر می گذارد و تحقیقات روانشناسی نشان می دهد که افسردگی، اضطراب و استرس هم می توانند نتیجه ناباروری باشند و هم به عنوان عوامل تشدید کننده در کاهش احتمال موفقیت درمان های باروری عمل کنند.

در چنین شرایطی حمایت روانی فردی، زوجی و اجتماعی از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا می تواند تاب آوری را افزایش داده، امید به آینده را بازگرداند و مسیر درمان ناباروری را به تجربه ای انسانی تر و قابل تحمل تبدیل کند. افسردگی یکی از شایع ترین پیامدهای روانی ناباروری است و زوج هایی که به طور مکرر با شکست درمان مواجه می شوند، به تدریج احساس بی ارزشی و شکست درونی می کنند و این افسردگی می تواند منجر به کاهش انگیزه برای ادامه درمان، کناره گیری اجتماعی و حتی اختلال در عملکرد شغلی شود.

افسردگی نه تنها کیفیت زندگی را کاهش می دهد، بلکه با تغییرات هورمونی و رفتاری، شانس موفقیت درمان های ناباروری را نیز کاهش می دهد. همچنین اضطراب شدید در زوج های نابارور باعث افزایش سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین می شود. می‌توان گفت که اضطراب نه تنها یک مشکل روانی است، بلکه مستقیماً بر عملکرد جسمانی مرتبط با باروری تأثیر منفی می‌گذارد و بسیاری از زوج‌ها گزارش می‌دهند که در دوره‌های پر اضطراب، نتیجه درمان‌های ناباروری ضعیف‌تر بوده است.

استرس ناشی از ناباروری اغلب زندگی مشترک را تحت فشار قرار می دهد و زوج ها ممکن است به جای همدلی یا فاصله گرفتن از صمیمیت عاطفی یکدیگر را سرزنش کنند. این چرخه منفی سلامت روانی هر دو طرف را تضعیف می کند و احتمال موفقیت درمان را کاهش می دهد. در برخی موارد، استرس ناباروری حتی می تواند منجر به جدایی یا سردی عاطفی شود. روانشناسان تاکید می کنند که آموزش مهارت های ارتباطی و مدیریت تعارض می تواند این فشارها را کاهش دهد و رابطه را بهبود بخشد. آن را پایدارتر کند

زوج های نابارور بیش از سایرین در معرض اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب عمومی، افکار وسواسی و حتی اختلالات خواب هستند و در صورت نادیده گرفتن این مشکلات منجر به فرسودگی روانی و کاهش کیفیت زندگی مشترک می شود. برخی از زوج ها به درمان یا آینده دچار وسواس می شوند و این وسواس آرامش روحی آنها را از بین می برد و شناسایی و درمان زودهنگام این اختلالات بسیار مهم است، زیرا می تواند از تبدیل شدن بحران ناباروری به یک بحران مزمن روانی جلوگیری کند.

ناباروری زوج ها با سلامت روانی آنها مرتبط است / تحمیل فشار اجتماعی به زوج ها به دلیل ناباروری

زهرا صالحی، روانشناس و عضو انجمن روانشناسی کشور وی با بیان اینکه ناباروری نه تنها یک مشکل جسمی است، بلکه به شدت با سلامت روان زوجین مرتبط است و بدون حمایت های روانی و اجتماعی، درمان آن ناقص خواهد بود، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: ناباروری برای بسیاری از زوج ها یک بحران عاطفی و روانی محسوب می شود و احساس شکست، شرم و از دست دادن اعتماد به نفس از اولین واکنش های روانی است که می تواند بر کیفیت زندگی مشترک زوجین تأثیر بگذارد.

وی با بیان اینکه این وضعیت نه تنها فشار روانی ایجاد می کند، بلکه ممکن است به شکل گیری افسردگی و اضطراب نیز منجر شود، می افزاید: در جوامعی که فرزندآوری ارزش اصلی خانواده محسوب می شود، ناباروری با فشار اجتماعی همراه است و زوج های نابارور ممکن است با قضاوت اطرافیان، سرزنش خانواده و یا حتی طرد اجتماعی مواجه شوند.

این روانشناس و عضو انجمن روانشناسی کشور با بیان اینکه این فشارها به طور مستقیم سلامت روان زوجین را تهدید می کند و احساس تنهایی و درماندگی را تشدید می کند، تصریح می کند: ناباروری می تواند روابط عاطفی زوجین را مختل کند و کاهش صمیمیت، افزایش تعارضات و حتی فاصله گرفتن عاطفی از پیامدهای شایع آن است.

استرس و افسردگی می تواند شانس موفقیت درمان های ناباروری را کاهش دهد / حمایت روانی از زوج ها باعث افزایش اثربخشی درمان های پزشکی ناباروری می شود

صالحی با بیان اینکه در برخی موارد زوجین به جای همدلی یکدیگر را سرزنش می کنند و این باعث ایجاد چرخه تنش و بی اعتمادی و تضعیف سلامت روانی طرفین می شود، ادامه می دهد: تحقیقات نشان می دهد استرس و افسردگی می تواند شانس موفقیت درمان های ناباروری مانند IVF را کاهش دهد، بنابراین درمان ناباروری بدون در نظر گرفتن سلامت روان کامل نمی شود.

وی با اشاره به اینکه مراکز درمانی پیشرو بر رویکرد همه جانبه تاکید دارند و همزمان با درمان، مشاوره روان‌شناسی و آموزش مدیریت استرس به زوج‌های مبتلا به ناباروری نیز ارائه می‌شود، می‌گوید: حمایت عاطفی خانواده، دوستان و متخصصان روان‌شناسی می‌تواند فشار روانی ناشی از ناباروری را کاهش دهد و جلسات مشاوره، گروه‌های حمایتی و آموزش مهارت‌های مقابله‌ای به زوج‌ها کمک می‌کند تا خود را با ناباروری تطبیق دهند.

این روانشناس و عضو انجمن روانشناسی کشور با بیان اینکه این حمایت ها نه تنها سلامت روان را بهبود می بخشد، بلکه اثربخشی درمان های پزشکی را نیز افزایش می دهد، می افزاید: ناباروری یک تجربه چند لایه است که جسم، ذهن و جامعه را درگیر می کند و بدون حمایت روانی و اجتماعی، زوج های نابارور در معرض آسیب های روانی جدی و کاهش کیفیت زندگی قرار می گیرند و باید با سیاست های یکپارچه سازی بهداشتی در درمان های روانشناختی به زوجین تاکید کرد که می تواند بر خدمات روانشناختی زوجین تاکید شود. امید و آرامش و توانایی بیشتر برای طی کردن مسیر درمان.

چرخه امید و ناامیدی برای زوج هایی که با ناباروری/ناباروری سروکار دارند، فقط یک مشکل پزشکی نیست.

سامیه طاهری، روانشناس و مشاور خانواده وی با بیان اینکه ناباروری تنها یک مشکل پزشکی نیست، بلکه یک تجربه وجودی است که معنای زندگی و آینده زوجین را زیر سوال می برد، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: بسیاری از افراد در این شرایط با بحران هویت مواجه می شوند و احساس می کنند که نقش اجتماعی و خانوادگی آنها ناقص است و این خلأ می تواند منجر به اضطراب وجودی و احساس بی معنایی شود.

وی با بیان اینکه زوج های نابارور معمولا وارد چرخه امید و ناامیدی می شوند، می افزاید: هر بار که درمان شروع می شود امید زنده برمی گردد و با شکست احتمالی، ناامیدی عمیق جای آن را می گیرد.

این روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به اینکه در بسیاری از فرهنگ ها فرزندآوری نشانه پذیرش اجتماعی است، تصریح می کند: ناباروری باعث می شود زوجین احساس کنند که از استانداردهای اجتماعی عقب می مانند و این وضعیت می تواند منجر به کاهش عزت نفس و شکل گیری حس شرم اجتماعی شود که در نهایت سلامت روان آنها را تهدید می کند.

مداخلات روانشناختی باید بخشی جدایی ناپذیر از درمان ناباروری باشد / زوج ها را به سمت انتخاب های آگاهانه با حمایت روانی صحیح هدایت کند.

طاهری با بیان اینکه مشکل ناباروری نه تنها بر روابط زوجین تأثیر می گذارد، بلکه روابط آنها با خانواده و دوستان نیز تیره می شود، ادامه می دهد: سؤال و فشار اطرافیان، حتی اگر از روی دلسوزی باشد، می تواند به استرس روانی و احساس انزوا دامن بزند و در چنین شرایطی است که حمایت اجتماعی واقعی اهمیت پیدا می کند.

وی با بیان اینکه مشاوره روانشناسی به زوج های نابارور نه تنها به کاهش اضطراب و افسردگی کمک می کند، بلکه مهارت های مقابله و ارتباط را نیز تقویت می کند، می گوید: روانشناسان می توانند زوج ها را در مسیر پذیرش واقعیت، مدیریت هیجانات و حفظ کیفیت زندگی مشترک یاری کنند و این مداخلات باید جزء جدایی ناپذیر درمان ناباروری باشد.

این روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه از منظر روانشناسی ناباروری می تواند فرصتی برای بازنگری در معنای نقش های خانوادگی و فردی باشد، می افزاید: حمایت های روانی و اجتماعی می تواند زوج ها را به سمت انتخاب آگاهانه سوق دهد و این نگاه آینده نگر موجب تقویت سلامت روان و امید به زندگی می شود.

مشاوره فردی به زوج های نابارور کمک می کند تا هیجانات منفی خود را مدیریت کنند و راهبردهای مقابله ای سالم را بیاموزند و روانشناسان با استفاده از تکنیک های شناختی- رفتاری می توانند افکار منفی را اصلاح کرده و امید به آینده را تقویت کنند و این حمایت فردی پایه ای برای بازسازی سلامت روان است. همچنین، مشاوره فردی می تواند به افراد کمک کند تا هویت شخصی خود را فراتر از نقش والدین بودن بازتعریف کنند و احساس ارزشمندی را به دست آورند.

مشاوره زوجین به زوجین در برقراری ارتباط موثر، افزایش احساس همدلی و پرهیز از سرزنش یکدیگر کمک می کند و این نوع حمایت روانی باعث می شود که زندگی مشترک پایدارتر شود و زوج ها برای رویارویی با چالش های ناباروری آمادگی بیشتری داشته باشند و زوج ها یاد بگیرند که چگونه احساسات خود را با یکدیگر در میان بگذارند و به جای سکوت یا سرزنش، به گفتگوی سازنده روی بیاورند. تبدیل کنید

حمایت اجتماعی خانواده، دوستان و جامعه می تواند فشار روانی ناباروری را کاهش دهد. زمانی که زوجین احساس کنند تنها نیستند و توسط دیگران پذیرفته شده اند، تاب آوری روانی آن ها افزایش می یابد، حمایت اجتماعی باید آگاهانه و بدون قضاوت باشد تا تاثیر مثبت واقعی داشته باشد و تغییر نگرش های اجتماعی و ایجاد شبکه های حمایتی سالم می تواند زوج ها را از انزوا خارج کرده و سلامت روان آنها را تقویت کند.

درمان ناباروری نباید تنها بر جنبه های پزشکی متمرکز باشد و تلفیق خدمات روانشناختی با درمان های فیزیکی رویکردی جامع ایجاد می کند که هم سلامت روان و هم سلامت جسمی را بهبود می بخشد و چنین دیدگاهی می تواند شانس موفقیت درمان را افزایش داده و کیفیت زندگی زوج های نابارور را بهبود بخشد.