ما را ببخشید که نیلوفر قلعه‌وند هم شهید شد

فردا – محسن صالحی خواه; موضوع حجاب به چند دلیل این روزها در اخبار ایران پررنگ بود. روز پنجشنبه تجمعی در مرکز پایتخت برای طرح مطالبات در این حوزه برگزار شد. پیش از آن الیاس حضرتی در خصوص ابلاغ دستور رهبری به دولت در خصوص مسائل فرهنگی و اجتماعی صحبت کرده بود. سپس شماره 159 روزنامه صدای ایران که توسط رسانه دفتر رهبری منتشر می شود به نیلوفر قلعه وند اختصاص یافت. دختری 30 ساله متولد اصفهان که در حمله رژیم صهیونیستی به منطقه نوبانیاد (حوالی سایت های وزارت دفاع) به همراه اعضای خانواده اش به شهادت رسید. انتشار عکس نیلوفر روی جلد صدای ایران با واکنش های شدید جریان رادیکال مواجه شد که طبیعی و قابل درک بود. چون با معیارها و آموزه های کانالیزه شده آنها همخوانی نداشت.

مهم ترین واکنش مربوط به موسس کلینیک حجاب ترکیه بود. مهری طالبی دارستانی احتمالاً در کانال Itai خود نوشته است: «آیا نادیده گرفتن حدود الهی (حجاب) و ترویج نفی برای یک هدف عالی الهی (جذب حداکثری) لازم بوده است؟!… در پاسخ به مغالطه‌ها و شبهاتی که برخی با کوچک‌ترین انتقادی از سایت یا دستگاه‌های منسوب به حضرت آقا مطرح می‌کنند، پاسخ بی‌حساب ایشان را دریافت می‌کنند. هیچ کس در برابر قانون و مسئولیت خود پاسخگو نیست و همین یک جمله برای تشخیص انحراف از معیار کافی است، اما مسئله مسلمانان به نام دفاع از رهبر، می خواهند دهان انتقاد و ترویج باطل را ببندند. اینکه چه اتفاقی می‌افتد وقتی افرادی از یک موضع فکری و سیاسی فکر می‌کنند که کاملاً حق با آنهاست و دیگران اشتباه می‌کنند، جای مطالعه زیادی دارد.

در میان این واکنش ها اسکرین شات گروه ایتای طالبی دارستانی توجه من را به خود جلب کرد. شخصی در پاسخ به تصویر نیلوفر قلاوند پرسیده بود: “وای خدای من، آیا آنها واقعا شهید هستند؟” بله واقعاً شهید شدند. نیلوفر قالیوند در حمله اسرائیل به ایران به همراه اعضای خانواده اش جان باخت. بیش از 1100 نفر از مردم ایران در این جنگ به شهادت رسیدند و حتی برخی از سربازان این لیست الزاماً سبک زندگی، نگرش، پوشش و اندیشه خود را بر اساس برخی استانداردهای رسمی در کشور نداشتند. حالا از نظر این استانداردها که زیاد صحبت می شود، آیا باید وجود این افراد را کتمان کنیم؟ چنین چیزی غیر ممکن است. انبوه شهدای جنگ 12 روزه دقیقاً به ما نشان می دهد که جامعه ایران چقدر متنوع است و معیارها و معیارهایی که برخی برای تفکیک افراد به خوب و بد در نظر می گیرند در دنیای واقعی کارساز نیست. این نگاه دقیقا همان نگاهی است که تلاش زیادی کرد تا موضوع جنگ اخیر و رفتار مردم را در یک بسته ایده آل بپیچد و به جامعه عرضه کند. این بسته چقدر مورد استقبال جامعه ایران قرار گرفت؟

در مورد تجمع روز پنجشنبه هم نکته ای وجود دارد. امروز به سختی می توان افرادی را یافت که ندانند جامعه ایران حتی با سال 1401 متفاوت است چه برسد به سال های قبل از آن. قابل تامل است که در عین عدم تصمیم گیری برای تعریف این وضعیت و مطالبات موجود، یک دیدگاه توانایی بیان خود را دارد و دیدگاه های دیگر نادیده گرفته می شوند. اما این نوع بیان برکت و حق جامعه است. طبیعتاً الگوی ایده آل وجود مخالفان این اجبار یا سیاست های دیگر است. نه اینکه مردم بیایند و برای تایید نظر ما حرفی بزنند، آنها را مردم خطاب کنیم و نظر آنها را محور تصمیم گیری برای همه چیز قرار دهیم.

این تناقض قدیمی هرگز حل نمی شود و یادآور سخنی است که امام جمعه محترم مشهد در سال 1402 در گفت و گو با روزنامه فرهیختگان مطرح کردند: «جنبش سکولار را به خرج مردم نمی گذاریم». ما افراد مذهبی را مردم می شناسیم. برای ما آن افراد سکولار مربوط نیستند، مذهبی ها مربوط هستند. اگر مذهبی‌ها حرف‌های من را بر اساس دین نمی‌پسندند، باید حرف‌هایم را کنار بگذارم یا باید عذرخواهی کنم که چرا مذهبی‌ها آنها را دوست نداشتند.» وقتی از مردم ایران صحبت می‌کنیم باید ۹۰ میلیون نفر جلوی چشممان باشند، نه طرفداران جناح‌ها، افراد، مکتب‌های سیاسی و غیره. پذیرش گروه یا جمعیتی که حرف‌هایی را می‌گویند که ما دوست داریم یا موافق آن نیستیم و با مردمی که به آن علاقه داریم، نمی‌گوییم. مردمی که از رسانه های رسمی شنیده می شود، در شرایطی که کشور نه در جنگ است و نه در صلح است و ممکن است دوباره اتفاقاتی بیفتد.