بحث تقسیم ارث و وصیت در اموال پس از فوت یکی از موضوعات حساس با ابعاد حقوقی، شرعی و خانوادگی است که همواره مورد توجه فقها و مراجع تقلید بوده است. در نظام حقوقی اسلام، احکام ارث دقیقاً و بر اساس موازین شرعی تعیین میشود و هرگونه تغییر در این تقسیمبندی مستلزم رعایت مقررات خاصی است که هدف از آن حفظ حقوق وراث و جلوگیری از تضییع حقوق شرعی آنان است.
ضمناً وصیت به عنوان یکی از حقوق مالی شخص در زمان حیات، امکان تصمیم گیری نسبت به قسمتی از اموال خود را پس از فوت برای افراد فراهم می کند، مشروط بر اینکه این تصمیم در چارچوب موازین شرعی و حدود مجاز آن (ثلث ترکه) باشد. بنابراین تعیین حدود نفوذ وصیت در مواردی که با قواعد ارث منافات دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای به استفتائی در این خصوص پاسخ داده اند که در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.
سوال:
پدری وصیت کرده است که پس از مرگش تمام اموال منقول و غیرمنقول به طور مساوی بین پسران و دخترانش تقسیم شود. آیا این اراده از نظر قانونی لازم الاجرا است؟
پاسخ:
اگر قصد موصی بر تقسیط بالسویه مال بر خلاف حکم شرعی در تقسیم ارث باشد، وصیت باطل است.
اما اگر قصد او این بود که سهم دختران از ترکه را به اندازه پسران افزایش دهد، در صورتی وصیت صحیح است که مجموع اضافه از یک سوم کل ترکه بیشتر نباشد. در غیر این صورت مستلزم تایید وراث بیش از یک سوم است.
منبع: مبلغ
