به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، نشست شورای امنیت ملی در خصوص قطعنامه 2231 که در آخرین روزهای سال 2025 با وجود مخالفت روسیه و چین و به درخواست برخی کشورهای غربی برگزار شد، شکاف پنج عضو دائم شورای امنیت بر سر پرونده هسته ای ایران را آشکار کرد.
در این نشست که ساعت 10:05 صبح به وقت نیویورک برگزار شد، بیستمین گزارش دبیرکل سازمان ملل از اجرای قطعنامه 2231 قرائت شد. این نشست به درخواست دانمارک، فرانسه، یونان، کره جنوبی، اسلوونی (رئیس دوره ای شورا)، بریتانیا و آمریکا و با حمایت پاناما برگزار شد.
روسیه و چین در این دیدار بر خاتمه کامل قطعنامه ۲۲۳۱ در خصوص برنامه هستهای ایران، عدم وجود هرگونه مبنای قانونی برای برگزاری جلسات شورای امنیت و ارائه گزارش به دبیرکل سازمان ملل متحد و همچنین سازوکار بازگشت تحریمها یا بازگشت مجدد سازمان ملل تاکید کردند.
از سوی دیگر انگلیس، فرانسه، آمریکا و برخی اعضای اروپایی شورای امنیت نیز بر اعتبار و تداوم قطعنامه 2231، بازگشت تحریم های سازمان ملل و دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی به تاسیسات آسیب دیده هسته ای ایران در پی حمله آمریکا و اسرائیل تاکید کردند.
امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در این دیدار گفت: قطعنامه ۲۲۳۱ مهرماه سال جاری به طور قطعی فسخ شده است. ایران کاملا متعهد به دیپلماسی اصولی و مذاکرات واقعی است، اما تسلیم اجبار و فشار سیاسی نخواهد شد و اکنون این مسئولیت بر عهده فرانسه، انگلیس و آمریکاست که برای بازسازی اعتماد گام های عملی بردارند.
در این زمان «مورگان اورتگاس» یکی از نمایندگان آمریکا با تاکید بر بازگشت محدودیت ها و تحریم ها با ادعای پیشنهاد مذاکره مستقیم و معنادار از سوی دولت ترامپ با ایران، تاکید کرد: غنی سازی نباید در خاک ایران انجام شود.
سفیر ایران همچنین خطاب به نماینده آمریکا گفت: از هرگونه مذاکره عادلانه و معنادار استقبال می کنیم، اما اصرار بر سیاست «غنی سازی صفر» کاملاً مغایر با حقوقی است که ایران به عنوان عضو NPT از آن برخوردار است.
بنابراین اختلاف نظر در شورای امنیت سازمان ملل متحد بر سر قطعنامه 2231 نه تنها سیاسی، بلکه اساساً حقوقی و رویه ای است و ارتباط مستقیمی با اعتبار، انسجام و اختیارات این شورا دارد و نشان می دهد که برای اولین بار در خصوص سازوکارهای تحریم بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد، اختلاف نظر اساسی بین اعضای شورای امنیت وجود دارد.
تضاد بین اصول حقوق بین الملل و منافع ملی قدرت های بزرگ
موضوع قطعنامه های هسته ای ایران از همان ابتدا یکی از بحث برانگیزترین موضوعات بین المللی بوده است. جایی که تعارض بین اصول حقوق بین الملل و منافع ملی قدرت های بزرگ به وضوح دیده می شود. از یک سو، ایران، روسیه و چین بر اساس ساختار حقوق بین الملل و اصول حقوقی موضع قابل دفاعی دارند. از سوی دیگر اروپا و آمریکا با فشار و ابزار سیاسی سعی در تسلط بر روایت خود دارند و حقوق بین الملل را به ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی خود تبدیل می کنند.
این تضاد روایات دو دیدگاه متضاد را نشان می دهد: رویکرد ایران و متحدانش که بر قانون، ثبات سازوکارهای بین المللی و اصرار بر قطعنامه های لغو شده تاکید دارد و رویکرد اروپا و آمریکا که از منظر واقع گرایانه و بر اساس منافع ملی خود از قوانین بین المللی به عنوان ابزاری برای اهداف خود استفاده می کنند. نتیجه این کشمکش بازتاب رقابت قدرت در عرصه بین المللی و اهمیت روایت غالب است.
در این شرایط، ایران نه تنها باید جایگاه حقوقی خود را حفظ کند، بلکه باید از ظرفیت دیپلماسی چندجانبه برای تغییر و تثبیت روایت ها استفاده کند. اصرار مستمر بر قانونی بودن قطعنامه ها، تقویت همکاری با متحدان کلیدی و نشان دادن نادرست بودن روایت اروپایی-آمریکایی از جمله راهبردهایی است که هم می تواند اعتبار بین المللی ایران را افزایش دهد و هم جایگاه این کشور را در مذاکرات هسته ای و شورای امنیت تثبیت کند.
همچنین این مورد نشان می دهد که دیپلماسی و قدرت نرم می تواند به اندازه فشار و تهدید سیاسی در تعیین روند پرونده های بین المللی موثر باشد. و ایران با استفاده هوشمندانه از این ابزارها می تواند روایت غالب را به نفع خود تغییر دهد و جایگاه واقعی خود را در عرصه جهانی بازتعریف کند.
روایت ما درست است و باید با اصرار به آن پایبند باشیم
حمیدرضا غلام زاده در گفت و گو با خبرنگار به گزارش میهن تجارت وی تصریح کرد: این موضوع قطعا از ابتدا موضوعی بحث برانگیز بود زیرا از نظر ساختار حقوقی نیز موضع ایران و روسیه و چین صحیح و از نظر منطق حقوق بین الملل قابل قبول است. با این حال، رویهای که اروپاییها و آمریکاییها در پیش گرفتهاند، تلاش برای تسلط بر روایت خود از طریق فشار و نفوذ است.
وی افزود: خوشبختانه به ویژه روسیه و چین همچنان در مقابل این روایت کار می کنند و می ایستند. طبیعتاً ما هم ذینفع هستیم و حضور و حمایت این کشورها بسیار مهم است، زیرا برای آنها مهم است که سازوکارهای بین المللی دست نخورده بماند. از سوی دیگر، اروپا و آمریکا دغدغه سازمانهای بینالمللی را ندارند و از ابتدا از این سازمانها به عنوان ابزاری برای منافع خود استفاده کردهاند و همچنان در تلاش هستند تا بر روایت خود مسلط شوند.
کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: مسئله مهم این است که باید بر روایت خود پافشاری کنیم. روایتی که بر اساس آن قطعنامه گم شد و جای تردیدی در ادبیات ما احساس نشود. با این اصرار به تدریج می توان ثابت کرد که روایت اروپایی ها اشتباه است و شورای امنیت دیگر نقشی در پرونده هسته ای ایران ندارد و قطعنامه 241 قطعا لغو شده است.
پرونده هسته ای ایران همچنان صحنه ای برای مقابله با روایات و آزمایش کارآمدی نهادهای بین المللی است.
به گزارش به گزارش میهن تجارت، آنچه در جلسه اخیر شورای امنیت در خصوص قطعنامه 2231 رخ داد، بیش از یک بحث حقوقی، بازتابی از تداوم شکاف عمیق بین قدرت ها در نظم بین المللی است. شکافی که در آن قوانین و سازوکارهای رسمی تنها زمانی معتبر تلقی می شوند که با منافع بازیگران مسلط همسو باشند. این وضعیت نشان میدهد که پرونده هستهای ایران همچنان صحنهای برای مقابله با روایات و آزمایش کارآمدی نهادهای بینالمللی است.
ابزارهای گذشته دیگر برای آمریکا و اروپا کار نمی کند
از سوی دیگر، حمایت روسیه و چین از مواضع ایران صرفاً یک حمایت سیاسی موقت نیست، بلکه دفاع از اصل ثبات حقوقی در نظام بینالملل است. اصلی که تضعیف آن می تواند همه بازیگران را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، اصرار اروپا و آمریکا بر زنده نگه داشتن قطعنامه منقضی شده از منظر حقوقی، نشان از تلاش برای حفظ اهرم فشار در شرایطی است که ابزارهای گذشته مانند گذشته کارآمد نیست.
در چنین فضایی، مسیر پیشروی ایران بیش از هر چیز مبتنی بر تداوم انسجام در روایت، پرهیز از دوگانگی در ادبیات رسمی و استفاده هدفمند از دیپلماسی چندجانبه است. تثبیت روایت حقوقی اقدامی کوتاه مدت نیست، بلکه روندی تدریجی و مستمر است که می تواند در بلندمدت جایگاه ایران را در معادلات بین المللی تقویت کند و هزینه سیاسی ایجاد روایت برای رقبای غربی را افزایش دهد.
منبع : به گزارش میهن تجارت
