اقتصاد 24- رفتار معامله‌گران بورس در مواجهه با شوک‌ها و ریسک‌های سیاسی نوظهور نشان می‌دهد که در بازه‌های زمانی مختلف، اولین واکنش اهالی بورس به «انواع ریسک» ترس، تشدید عرضه و ورود به فاز احتیاط بوده است. با مطالعه واکنش سهامداران در مواجهه با ریسک های سیاسی، متوجه می شویم که پس از همه اتفاقات منفی، «دومینووار» عقب نشینی کرده است. این رفتار هم پس از 13 آوریل که اسرائیل کنسولگری ایران در دمشق را هدف قرار داد و هم با افزایش خطرات سیستماتیک و واکنش موشکی و پهپادی ایران به اقدام اسرائیل در 26 آوریل قابل مشاهده بود.
سقوط هلیکوپتر حامل رئیس جمهور سابق و همراهانش در پایان اردیبهشت و پس از آن ترور رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران (19 مرداد) و عبور اسرائیل از خطوط قرمز، این بار با ترور سیدالشهدا. حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان و جمعی از ستاد فرماندهی این جنبش. مقاومت لبنان بلافاصله جمعه شب ششم مهرماه بازار سهام را در حالت تدافعی قرار داد و تحت تاثیر ریسک های سیستماتیک و ژئوپلیتیکی، شاخص های سهام به سرعت وارد مسیر نزولی شدند. اما دیروز بورس شنبه متفاوتی را آغاز کرد تا پس از «تنش های نظامی نیمه شب تهران»، بورس پس از 9 روز با پوشش سبز یکپارچه شاخص های بورسی، در این روز با ورود پول واقعی به کار خود پایان داد. .
4 پرده رشد بورس
چرخش ناگهانی بورس با وجود سایه ریسک های سیستماتیک بر آسمان بازارها در 4 صحنه قابل نمایش است. از افزایش بیش از 23000 واحدی (معادل 1.24 درصدی) شاخص کل بورس و قرار گرفتن نماگر مذکور در سطح یک میلیون و 995 هزار واحد می توان استنباط کرد که بازار تحولات نیمه شب تهران را «نهایی» دانسته است. تنش زدایی» و «پایان درگیری های نظامی». است بویژه اینکه بازار دلار و سکه در کنار بورس متاثر از اتفاقات دنیای سیاست شده و از قله های روزهای گذشته فاصله گرفتند. به این ترتیب می توان متوجه شد که چرا بورس یک گام به بهبود نزدیکتر شده است.
افزایش سطح تنش های منطقه ای از ابتدای سال و قرار گرفتن بورس در «خط مقدم تنش های سیاسی» وضعیت نامناسبی را در این بازار ایجاد کرده و اجازه نداده بورس روال عادی را در پیش بگیرد. این روند باعث خروج پول واقعی و افت P/E بازار به آذر 1393 شده است. با توجه به اتفاقاتی که در جریان معاملات بازار طی روز گذشته رخ داد، تحولات اخیر را می توان در چهار صحنه خلاصه کرد. سکانس اول، با تاکید بر پایان افت بازار سهام، اشاره می کند که “اخبار آتش بس” بازار سهام را به بازپس گیری سطوح از دست رفته و عقب نشینی سایر بازارها نزدیک می کند.
در صفحه دوم بیشتر به وضعیت بازار ارز توجه شده است. کاهش قیمت دلار آزاد را می توان برای فعالان بورسی مثبت دانست در حالی که بورس با محرک رشد دلار نیما (که تنها یک کانال با سطح دلار فاصله دارد) در آستانه بازگشت به رونق است. 50000 تومان) و کاهش فاصله این نرخ با دلار آزاد. بر این اساس بورس می تواند به سرعت از کانال 1.9 میلیون واحدی عبور کند. اما از سوی دیگر، نزدیکی به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در 5 نوامبر این پتانسیل را دارد که بازارها را وارد آشفتگی جدیدی کند. بر این اساس بورس تهران می تواند تحرکات منفی را به نمایش بگذارد و مسیری را طی کند که دوباره کف کانال 1.9 میلیون واحدی را لمس کند.
اما در آخرین اقدام با فرض «تشدید تنش ها» و «احتمال پاسخ ایران به حملات اخیر اسرائیل» سناریوی «سقوط بورس» و «بازگشت دلار و سکه به مدار صعودی» دوباره تقویت می شود. .
بیشتر بخوانید: بیشترین بازدهی صندوق های سرمایه گذاری سهام در هفته گذشته + اینفوگرافیک
سناریوهای احتمالی
در حال حاضر فضای عمومی بازارها را باید متاثر از تحرکات نظامی دانست. همه بازارها تحت تاثیر فشار ناگهانی واکنش قیمتی متفاوتی از خود نشان دادند. این موضوع به وضوح با رویدادهای سیاسی مرتبط است. اظهارات کارشناسان بازار سرمایه حاکی از آن است که در کوتاه مدت شاهد رفتار متفاوت معامله گران خواهیم بود.
در همین راستا فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با «دنیای اکوتذات» به تحلیل روند اخیر بورس پرداخت و اظهار داشت: رشد روز گذشته را نباید «آغاز یک روند» نامید، بلکه مثبت است. حساسیت بازار سهام در روز شنبه را نیز می توان ناشی از کاهش سطح P/E و افت قابل توجه ارزش دلاری بازار دانست با وجود حباب، بازار سهام نیز شروع به بهره برداری از این فرصت کرد 19 آگوست 2019. بنابراین دلایل بی شماری برای چرخش بازار سهام وجود دارد و همچنین افت دلار آزاد و کاهش فاصله این نرخ با بازار آزاد در تقویت سودآوری شرکت ها و صنایع موثر است. .
آقا بزرگی افزود: نکته دیگری که بورس را از بازارهای موازی متمایز می کند، نقدشوندگی بالای این بازار است. این موضوع را در اوج تنش های نظامی پس از هفتم مهرماه در قالب فروش و خروج از بازار شاهد بودیم. از هفتم مهرماه تا پایان این ماه، بورس تهران بیشترین تاثیر را از ریسک های اخیر داشته است. اما در پاسخ به اینکه چرا بورس تغییر مسیر داد، می توان گفت که با توجه به واکنش بیش از حد بازار سهام در هفته های اخیر از سوی افراد غیرحرفه ای، به نظر می رسد بورس به پایان ایستگاه استراحت قیمتی خود رسیده است. البته تنش های سیاسی از جمله موضوعاتی است که به دلیل غیرقابل پیش بینی بودن، همچنان سناریوهای مختلفی را روی میز معامله گران قرار می دهد. بنابراین نمی توان گفت که بازارها به طور جدی تغییر فاز را تجربه خواهند کرد. به این ترتیب حتی ممکن است رفتاری متفاوت از امروز نسبت به شنبه شاهد باشیم. بنابراین، ممکن است خوش بینی به زودی محو شود و تأثیر خود را بر قیمت ها منعکس کند.
به گفته این کارشناس، وضعیت بورس بیش از هر زمان دیگری غیرقابل پیش بینی است. با توجه به اصلاح شدید بازار سهام در هفته های گذشته، به نظر نمی رسد که سطوح بیشتری را از دست بدهد. به طور کلی می توان گفت که بورس به مرحله ای رسیده است که در کوتاه مدت رفتار بسیار باثبات تری از خود نشان خواهد داد. در این شرایط و با فرض «ثبات تنش های سیاسی و نظامی» نباید انتظار صعود شدید و سقوط شدید را داشت. روزهای آینده روزهای مهمی برای بازارها هستند. با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و مشخص شدن برنده نهایی رقابت ترامپ و هریس، طبیعتا تغییرات مهمی در رفتار معامله گران رخ خواهد داد. هر کدام از نامزدها برنده این رقابت باشند، به نوبه خود به دنبال ریسک جدیدی برای بازارهای دارایی و مالی خواهند بود. بازارها مشمول انتخابات آمریکا هستند. روند فعلی که همه بازارها در پیش گرفته اند به زودی تغییر خواهد کرد.
