ثبت رکورد تاریخی قیمت کاکائو/ شکلات‌های محبوب از سبد خرید مردم حذف می‌شوند؟

کاکائو به عنوان یکی از محبوب ترین غذاها در جهان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اما طی دو سال گذشته اخبار زیادی مبنی بر کاهش تولید این محصول و افزایش قیمت آن در جهان منتشر شده است که نگرانی تولیدکنندگان، تجار و مصرف کنندگان را برانگیخته است. حال سوال اینجاست که دلیل کاهش تولید کاکائو در دنیا چیست و این وضعیت تا چه اندازه بازار ایران را تحت تاثیر قرار داده است؟

دلیل کاهش تولید کاکائو در سراسر جهان

افزایش قیمت کاکائو در سطح جهانی دلایل مختلفی دارد که مهمترین دلیل آن کاهش تولید این محصول در کشورهای آفریقایی است. زیرا کشورهای تولیدکننده کاکائو مانند غنا و ساحل عاج در سال گذشته با بارندگی های نامنظم و خشکسالی مواجه بودند. از سوی دیگر پیری درختان کاکائو و عدم سرمایه گذاری در زیرساخت های کشاورزی نقش بسزایی در تشدید این بحران داشته است.

البته کاهش روند تولید به کاکائو محدود نمی شود، بلکه شرایط مشابهی در زمینه تولید قهوه حاکم است و کشاورزان آفریقایی با کاهش بهره وری مواجه شدند.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان بین المللی کاکائو، طی دو سال گذشته تولید این محصول با کسری 30 هزار تنی همراه بوده است. به طوری که تولید کشورهای آفریقایی از 4.5 میلیون تن در سال 2023 به 4.1 میلیون تن در سال 2024 افزایش یافت.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از ایسنا، قیمت کاکائو در آمریکا در 18 دسامبر 2024 به 12 هزار و 646 دلار در هر تن رسید که حکایت از افزایش سه برابری قیمت این محصول نسبت به سال های گذشته دارد. این در حالی است که بالاترین قیمت کاکائو در سال 1977 به ثبت رسیده است و در این سال قیمت کاکائو 5300 دلار در هر تن بوده است.

طبق اطلاعات منتشر شده توسط Erasin، دو هفته پیش کاکائو با قیمت 12903 دلار در بورس شیکاگو معامله شد که بالاترین قیمت تاریخ است.

وضعیت قیمت شکلات در ایران

از آنجایی که شکلات در ایران یک محصول بسیار پرطرفدار و پرمصرف است، در نتیجه قیمت این محصول در بازار ایران اهمیت پیدا می کند. بررسی فروشگاه های اینترنتی حاکی از آن است که قیمت شکلات در ایران طی سال گذشته با تغییرات قابل توجهی روبرو بوده است.

به عنوان مثال در آبان ماه سال گذشته هر عدد شکلات پارمیدا 60 درصد با وزن 80 گرم با قیمت 59 هزار تومان به فروش می رسید. همچنین شکلات آیدین 200 گرم با قیمت 90 هزار تومان و شکلات شونیز 600 گرم با قیمت 330 هزار تومان در بازار فروخته شد.

البته در این بازه زمانی کیت کت 41 گرمی و کیت کت در بسته های 24 تایی به ترتیب 62 هزار تومان و یک میلیون تومان قیمت گذاری شدند.

شکلات میلکا با قیمت 480 هزار تومان در خرده فروشی های سطح شهر به فروش می رسید. شکلات پارمیدا 96 درصد کیلویی 797 هزار تومان در اختیار مصرف کنندگان قرار گرفت.

اما در حال حاضر شکلات تلخ پارمیدا 60 درصد به وزن 80 گرم با قیمت 158 هزار تومان به فروش می رسد. همچنین شکلات تلخ پارمیدا 96 درصد فله با قیمت کیلویی دو میلیون و 500 هزار تومان در بازار موجود است.

شکلات میلکا نیز کیلویی 830 هزار تومان خرید و فروش می شود. کیت کت 24 عددی به قیمت یک میلیون و 120 هزار تومان و کیت کت 41 گرمی با قیمت 52 هزار تومان در فروشگاه های سطح شهر موجود است.

شکلات تلخ پرزدار با وزن 150 گرم با قیمت 338 هزار تومان در اختیار مصرف کننده قرار گرفت. اما اکنون این قیمت به 388 هزار تومان رسیده است.

میزان واردات کاکائو به ایران

از آنجایی که کاکائو یک محصول وارداتی است، بنابراین نرخ واردات آن بر تراز تجاری کشور تأثیر می گذارد. طبق آمار گمرک ایران در سال 1402 در مجموع 41600 تن کاکائو و فرآورده های مربوط به آن به ارزش 163 میلیون و 100 هزار دلار وارد کشور شده است. البته عوامل مختلفی مانند تحریم، افزایش قیمت جهانی کاکائو و نوسانات نرخ ارز در واردات این محصول تاثیرگذار است.

با توجه به سه برابر شدن قیمت جهانی کاکائو و تقاضای این محصول در بازار ایران، قطعا واردات کاکائو در سال 1403 از ارزش قابل توجهی برخوردار است.

تأثیر افزایش قیمت جهانی کاکائو بر مشاغل در ایران

افزایش قیمت جهانی کاکائو بازار ایران را نیز تحت تاثیر قرار داده و انواع شکلات نسبت به سال های گذشته افزایش قیمت قابل توجهی داشته است.

شکلات در بسیاری از شیرینی ها، کیک ها و دسرها استفاده می شود. همچنین انواع شکلات در کارخانه های ایران با استفاده از کاکائو تولید می شود. بنابراین با توجه به افزایش قیمت جهانی این محصول، تولیدکنندگان نیز مجبور به خرید کاکائو با قیمت بالاتر هستند. به دلیل این شرایط، شکلات به یک کالای لوکس در کشور تبدیل شده است. این شرایط فضا را برای تولیدکنندگان و تجار تنگ کرده و قدرت خرید مردم را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.

از آنجایی که مشاغلی مانند قهوه خانه ها، قنادی ها و کارخانه های شکلات سازی وابسته به این محصول هستند، احتمال آسیب به این مشاغل وجود دارد.

برای اطلاعات بیشتر به صفحه بازار به گزارش میهن تجارت مراجعه کنید