جیمز لیندسی در شورای روابط خارجی نوشت: هر جمعه، تحولات مربوط به انتقال دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب به کاخ سفید را مرور می کنم. چهل و هفتمین رئیس جمهور این هفته خواهان توافقی برای مهار برنامه هسته ای ایران است و اگر نتواند به آن دست یابد، با تصمیم بزرگی روبرو خواهد شد.
به گزارش سرویس بین الملل «میهن تجارت»، در ادامه این مقاله آمده است: یکی از مشکلات پیچیده سیاست خارجی که دونالد ترامپ در بیش از دو هفته دیگر به ریاست جمهوری خواهد رسید، ایران است. ایران در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای قرار دارد، برنامه موشکی بالستیک قوی‌اش به پیشرفت خود ادامه می‌دهد و ایالات متحده را مانع بزرگی برای تسلط خود بر خاورمیانه می‌داند. ترامپ چگونه پاسخ خواهد داد؟
پاسخ به این سوال آسان است، زیرا ترامپ در مورد برنامه های خود ثابت قدم بوده است: او به سیاست “فشار حداکثری” دولت اول خود بازخواهد گشت.
این تلاش با گسترش تحریم های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و تشدید اجرای تحریم های موجود به دنبال افزایش فشار اقتصادی بر ایران بود. هدف تغییر دولت نبود، بلکه مجبور کردن تهران به محدود کردن برنامه های موشکی هسته ای و بالستیک خود و محدود کردن حمایت از شبه نظامیان منطقه ای بود که به اصطلاح محور مقاومت را تشکیل می دهند.
فشار حداکثری قطعا بر اقتصاد ایران فشار وارد می کند. اما نتوانست تهران را پای میز مذاکره بیاورد. حتی با وجود تزلزل اقتصادی و کاهش ذخایر ارزی، ایران به برنامه های موشکی هسته ای و بالستیک خود ادامه داد، حمایت خود را از متحدان منطقه ای خود گسترش داد و حتی در سال 2020 یک پایگاه آمریکایی در عراق را مورد حمله موشکی قرار داد.
آیا اگر دولت بایدن کمپین فشار حداکثری را حفظ می کرد، کارساز بود؟ ترامپ اینطور فکر می کند. اما این موضوع برای مورخان و طرفداران قابل بحث است. اکنون سؤال این است که آیا فشار حداکثری در شرایط ژئوپلیتیک بسیار متفاوت امروزی کارساز خواهد بود؟
با این حال، برای به ثمر نشستن استراتژی حداکثر فشار نیز زمان لازم است. عاملی که ممکن است حداقل در مورد برنامه هسته ای ایران در دسترس نباشد. ایران پس از لغو توافق هسته ای 2015 توسط ترامپ که توسط دولت اوباما مذاکره شد، تلاش های خود را برای غنی سازی اورانیوم افزایش داده است. طبق اکثر تخمین ها، ایران اکنون می تواند تعداد کمی سلاح هسته ای را ظرف چند هفته پس از تصمیم گیری برای عبور از آستانه هسته ای بسازد.
سایر قدرت های بزرگ نیز سیاست فشار حداکثری را تضعیف خواهند کرد. هم چین و هم روسیه تحریم های یکجانبه و چندجانبه آمریکا علیه ایران را دور زده یا نادیده گرفته اند. آنها بعید به نظر می‌رسند که در حال حاضر از این قانون پیروی کنند، مگر اینکه در ازای آن چیزی قابل توجه از ایالات متحده دریافت کنند. ترامپ ممکن است مایل نباشد یا نتواند این انگیزه را ارائه دهد. اگر تهران معتقد باشد که پکن و مسکو از این کشور حمایت می کنند، مقاومت به یک استراتژی قابل اجرا تبدیل می شود. تهران حتی می تواند از مذاکرات به عنوان راهی برای خرید زمان برای رفع آسیب پذیری های خود استفاده کند.
حتی اگر ایران با حسن نیت وارد مذاکرات شود، تلاش های ترامپ برای تعیین اینکه چه توافقی به اندازه کافی خوب است ممکن است با مشکل مواجه شود. تنوع ایدئولوژیکی تیم او که متشکل از تندروها و «اول آمریکایی‌ها» است، به این معناست که او احتمالاً در مورد اینکه تهران باید چه امتیازاتی بدهد تا یک معامله ارزشمند باشد، بحث کند. این اختلاف داخلی می تواند تلاش برای دستیابی به توافق را از بین ببرد.
همه این‌ها این سوال را مطرح می‌کند که اگر مذاکرات آغاز نشود یا به احتمال زیاد پس از شروع به جایی نرسد، چه اتفاقی خواهد افتاد. اگر کمپین فشار حداکثری نتایج سریعی به همراه نداشته باشد، احتمالاً درخواست‌ها برای حمله آمریکا به سایت‌های هسته‌ای ایران افزایش خواهد یافت. ترامپ همچنین احتمالاً تماس هایی برای تشویق اسرائیل برای حمله به ایران خواهد شنید، حتی اگر اسرائیل توانایی تخریب تاسیسات هسته ای زیرزمینی ایران را ندارد.
تهران تمایل ترامپ برای استفاده از نیروی نظامی و همچنین توانایی های نظامی اسرائیل را در حالی که در حال بررسی مذاکرات است، ارزیابی خواهد کرد. رهبران ایران می دانند که او دستور ترور سردار قاسم سلیمانی را در سال 2020 صادر کرد، در جریان مبارزات میهن تجارتاتی درباره «تجزیه» ایران صحبت کرد و گفت اسرائیل باید به سایت های هسته ای ایران حمله کند. اما آنها همچنین می‌دانند که او علیه «جنگ‌های ابدی» آمریکا در خاورمیانه مبارزات میهن تجارتاتی انجام داد، در حالی که به دروغ به خود می‌بالید که «تنها رئیس‌جمهوری در هفتاد و دو سال گذشته» است که «جنگی نداشته است». و آنها باید ارزیابی کنند که آیا تلاش عوامل ایرانی برای ترور ترامپ، اتهامی که آنها آن را رد کرده اند، ممکن است بر تفکر او در مورد گزینه های نظامی تأثیر بگذارد یا خیر.
توسل به نیروی نظامی، چه از طریق اقدام مستقیم ایالات متحده و چه با تشویق اسرائیل به حمله، اقدامی بسیار خطرناک خواهد بود. ممکن است فراتر از تصور برنامه ریزان خود موفق شود و عصر جدید و صلح آمیزتری را در خاورمیانه آغاز کند. یا مانند حمله به عراق، می تواند جعبه پاندورا از مشکلاتی را بگشاید که سال ها گریبانگیر منطقه و ایالات متحده بوده است. اما همیشه باید به خاطر داشت که اجازه دادن به ایران برای ادامه برنامه های هسته ای و موشکی بالستیک خود و در عین حال بازسازی محور مقاومت هزینه های خاص خود را دارد.
بنابراین من امیدوارم که بازگشت به استراتژی فشار حداکثری کارساز باشد و متوجه شویم که دولت ترامپ واقعاً هنر توافق را می داند.
