مریم ریاضی از مجریان اخبار تلویزیون در دوران پیش از انقلاب توانست پس از انقلاب با وساطت مستقیم آیت الله خمینی (ره) به فعالیت خود ادامه دهد. با این حال زندگی و سرنوشت او پس از این مدت چرخش غیرمنتظره و عجیبی به خود گرفت.
با سلام، امروز خبرگزاری فرانسه گزارش های زیادی از تهران به تمام دنیا پخش کرده است که از جمله آنها می توان به سقوط پی در پی پادگان های نظامی توسط مردم، پیوستن گروه های مختلف نظامی به مردم و پیام های آیت الله امام خمینی (ره) اشاره کرد. فیلمی از تلویزیون انقلابی ایران از سربازان گارد دستگیر شده و همچنین از جریان آزادی و پیام آنها به ملت و ارتش، سقوط نخست وزیر به دست نیروهای انقلابی. بازگشت خود کارکنان اعتصابی صدا و سیما به کار خود، مطالب متعددی در مورد وضعیت شهر تهران که از آن به عنوان شهر آزاد شده یاد می شود و همچنین خبر دستگیری تسمار رحیمی، فرماندار نظامی تهران و … رئیس پلیس و مصاحبه او با خبرنگاران خارجی.
این تیتر اخبار که هر کدام مسیر تاریخ یک ملت را تغییر داد، در بیست و دوم بهمن 57 از طریق مریم رضی گوینده خبر تلویزیون به اطلاع مردم تشنه خبر رسید. آریات این خبر را در یک نفس، با لحنی کم و بیش یکنواخت، بدون هیچ هیجانی در صدایش خواند. او یکی از مجریان اخبار تلویزیون در سال های قبل از انقلاب بود و بعد از انقلاب هم به کارش ادامه داد اما سرنوشت عجیبی در انتظارش بود.
محمد هاشمی، برادر اکبر هاشمی رفسنجانی و رئیس سازمان صدا و سیما در فاصله سال های 60 تا 72 تقریباً یک دهه پیش در گفت و گو با جماران اطلاعات جالبی را از مریم رضی فاش کرد. هاشمی در این گفت و گو به تندروی برخی افراد و جناح ها در سال های اول انقلاب اشاره کرد و گفت: در سال های جنگ خانمی به نام مریم ریاضی گوینده اخبار دوران پهلوی از رادیو و پس از آن بود. انقلاب در مملکت ماند و کار کرد. او یکی از بهترین و تواناترین صدا و سیمای آن زمان بود روزگاری که الان زمان جنگ است و اگر مردان را به جبهه بفرستید باید بسیاری از مشاغل دیگر را به زنان بسپاریم و نقش آنها را در جامعه پر رنگ کنیم.
خلاصه این موضوع آنقدر جدی شد که خدمت امام (ره) رفتم و موضوع را با ایشان در میان گذاشتم و از ایشان تکلیف خواستم. امام (ره) سکوت کردند و چیزی نگفتند. دو هفته بعد امام (ره) به مناسبت پیام مهمی داشتند و قرار شد این پیام از رادیو پخش شود. مرحوم حاج سید احمد آقا با من تماس گرفتند و پرسیدند شیفت کاری مریم ریاضی چه روزی است؟ گفتم می پرسم و خبرت می کنم. به کنداکتور نگاه کردم و به حاج احمد زنگ زدم و گفتم شیفتش فردا است. حاج احمد به من گفت می توانی بگو امروز بیاید. وقتی شیفت کاری را عوض کردیم و خانم متیام آمد، پیام داد و گفت امام (ره) فرمودند می خواهم مریم متیام پیام مرا بخواند. خانم آریاتی پیام امام (ره) را بسیار شیوا و بدون کوچکترین کف زدن و اشتباه کلامی خواند».
به گفته هاشمی، زمانی که امام خمینی (ره) متوجه شد رازی در خانه ای اجاره ای زندگی می کند، دستور داد برای او خانه ای بسازند. اما چرا مریم ریاضی ناگهان ناپدید شد و اثری از او در اخبار نبود؟ ادامه ماجرا را از صحبت های هاشمی بخوانید: «خانم آریازی بعد از مدتی با یک استاد دانشگاه ازدواج کرد و بعد از مدتی شوهرش گفت: «دوست ندارم همسرم از تلویزیون اخبار بگوید، برای او فرستادم. گوینده رادیو اما بعد از مدتی دوباره بهانه تراشی کرد و گفت من دوست ندارم صدای همسرم از رادیو پخش شود، خانم ریاضی را هم به بخش تدوین فرستادم اما بهانه ها ادامه داشت و بالاخره یک روز در میدان ونک یک ماشین عمدا به خانم ریاضی برخورد کرد و او دچار خونریزی مغزی شد. فراموش کرد، همسرش هم او را رها کرد و رفت».
نکته ای که در صحبت های هاشمی جلب توجه می کند، اشاره او به عمدی بودن تصادف است. آیا این عمد در تحقیقات پلیسی و قضایی ثابت شد؟ اگر بله، چه کسی یا چه کسی باعث آن شده است؟ انگیزه چه بود؟ آیا عامل این حادثه دستگیر شد؟ اینها سوالاتی است که در مصاحبه جماران از هاشمی پرسیده نشد.
در سامانه جستجوی متوفی سازمان بهشت زهرا (س) دو نام مریم مطحی بدون پیشوند و پسوند یافت می شود که یکی در سال 1386 فوت کرده و دیگری در سال 1361 فوت کرده است که با توجه به تاریخ تولد او نمی توان نام اول را ریاضی دانست. ما به دنبال. تاریخ تولد مورد دوم در این سامانه لحاظ نشده است. حداقل دو مریم متیس دیگر که در نام یا فامیل خود پیشوند و پسوند دارند در این سامانه یافت می شوند و هر دو در نیمه اول دهه 1370 فوت کرده اند.
منبع: روزیاتو