نقشه راه آمریکا برای بازگشت به قاره سیاه؛ وقتی جدال کریدورها میان پکن و واشنگتن اوج می‌گیرد؟

براساس اخبار تجاری ، گسترش نفوذ اقتصادی چین در آفریقا غیرقابل انکار است. چین از ایالات متحده به عنوان بزرگترین شریک تجاری در آفریقا پیشی گرفت و اخیراً تجارت خود را با این قاره در مقایسه با ایالات متحده دو برابر کرده است. این شکاف تجاری ، سیاست گذاران ایالات متحده را برای کاهش نفوذ واشنگتن در آفریقا نگران کرده و اشتیاق خود را برای سرمایه گذاری در توسعه و زیرساخت های آفریقا برای تقویت روابط اقتصادی افزایش داده است. در این زمینه ، پروژه کریدور لوبیتو – یک خط آهن 2 کیلومتری که از طریق زامبیا ، جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) و آنگولا عبور می کند – در سال 2 در نظر گرفته شد.

رقابت ساکت راهروها

هر ابتکار آمریكا در آفریقا باید باید با استراتژی طولانی مدت و گسترده تر چین رقابت كند. در یک دهه گذشته ، چین به دلیل “ابتکار عمل BIR و جاده” در این قاره حضور پررنگ داشته است – یک پروژه عظیم برای توسعه اقتصادی و زیرساختی که آسیا ، اروپا و آفریقا را در بر می گیرد. تاکنون دولت آفریقا توافق نامه هایی را در مورد این پروژه امضا کرده است و در نتیجه میلیاردها سرمایه گذاری چین در ساخت و ساز جاده ها ، بنادر ، راه آهن و سایر زیرساخت های کلیدی است. فقط در سال 2 ، حدود 1.5 میلیارد دلار برای این کشورهای کرد اهدا شده است.

این حجم از جریان مالی دارای ماهیت ژئوپلیتیکی است و دسترسی بی سابقه ای به منابع معدنی آفریقا را فراهم می کند. به عنوان مثال ، در جمهوری دموکراتیک کنگو ، شرکت های چینی 5 ٪ از معادن کبالت و مس را در اختیار دارند و در گینه ، صنایع بوکسیت تحت سلطه شرکت های چینی است. آنها همچنین یکی از اصلی ترین ذینفعان معدن آهن سیماندو در کشور هستند.

رویارویی با چین در قاره سیاه

پروژه Corridor Lobito یک ابتکار عمل با ایالات متحده است -تلاش برای تعامل با آفریقا مشابه پروژه کمربند و جاده اما با سبک آمریکایی. این پروژه در ماه اکتبر در مجمع جهانی جهانی اتحادیه اروپا معرفی شد و با مشارکت بانک توسعه آفریقا (AFDB) ، شرکت مالی آفریقا (AFC) ، ایالات متحده و کمیسیون اروپا ، راه آهن بین زامبیا شمال غربی و بندر لوبیتو را در سواحل آتلانتیک آنگولا راه اندازی کرد.

ساختار تأمین مالی این پروژه شبیه به کمربند و جاده است ، به جز اینکه ایالات متحده نقش تسهیل کننده اصلی را ایفا می کند و همچنین از سرمایه گذاری در بخش خصوصی بهره می برد. از ابتدای پروژه تا اول سپتامبر ، ایالات متحده بیش از 5 میلیارد دلار در مناطقی مانند حمل و نقل ، کشاورزی ، انرژی پاک ، بهداشت و دسترسی به دیجیتال سرمایه گذاری کرده است. بخش اعظم این بودجه توسط “مشارکت برای زیرساخت های جهانی” (PGI) تأمین می شود. طرحی که در سال 2 توسط کشورهای گروه 2 برای حضور مؤثرتر در بازار جهانی زیرساخت ها آغاز شد.

هدف اصلی راهرو لوبیتو ، مانند پروژه کمربند و جاده ، ساخت زیرساخت ها در کشورهایی است که از کمبود سرمایه رنج می برند. زیرساخت هایی که ممکن است خود سودآور نباشد ، اما فعالیتهای اقتصادی سودآور را ممکن می سازد. این پروژه شامل ساخت یک راه آهن جدید 2 کیلومتری در زامبیا از منطقه جیمبه در مرز ، به Chinagola در کمربند مس زامبیا است. این خط به ریل های تازه ساخته شده در آنگولا به خط بنگولا در لوکانو می پیوندد و بدین ترتیب یک مسیر جدید صادرات دریایی از زامبیا به اقیانوس اطلس ایجاد می کند. این پروژه همچنین شامل ساخت 2 کیلومتری زیر جاده و نوسازی خط بنگولا با بیش از 5 سال است.

احیا برای انتقال انرژی

به گفته مانیتور ژئوپلیتیکی ، راهرو لوبیتو نیز می تواند در منافع اقتصادی غربی ، به ویژه در تهیه مواد معدنی حیاتی به انتقال به انرژی پاک توضیح داده شود. این مسیر صادرات جریان تجارت مبتنی بر غربی را از کشورهای آفریقایی تقویت می کند. تمرکز ویژه ای روی مس وجود دارد. از آنجا که این راه آهن جدید ابتدا کمربند مس زامبیا را به اقیانوس اطلس وصل می کند و صادرات را از معادن زامبیا و کنگو آسان تر می کند. پیش از این ، صادرات فلزات زامبیا عمدتاً از طریق بندر دارالسلام در تانزانیا انجام می شد.

در 7 اوت ، ایالات متحده با اعلام برنامه هایی برای گسترش مسیر به تانزانیا ، نقشه راه آینده راهرو لوبیتو را توضیح داد. هلینا ماتزا ، هماهنگ کننده ویژه این پروژه در وزارت امور خارجه ایالات متحده ، گفت که هدف ایالات متحده تحقق یک راهرو قاره ای از اقیانوس اطلس تا اقیانوس هند است ، نه مجموعه ای از پروژه های پراکنده.

وی همچنین تأکید کرد که مرحله اول این پروژه (نوسازی خط بنگولا) به خوبی پیش می رود و اولین بار مس از کنگو به ایالات متحده صادر شد. مرحله دوم ، از جمله ساخت راه آهن در زامبیا ، پس از اتمام مطالعات امکان سنجی آغاز می شود.

اگرچه در نگاه اول ، افتتاح این مسیر برای تجارت شرقی ممکن است با منطق ژئوپلیتیکی ژئوپلیتیکی “صفر و یک” ناسازگار باشد ، این تصمیم در چارچوب تفکر بلند مدت قابل درک است. زیرساخت های مرتبط عمدتاً از قبل در قالب راه آهن Tazara در دسترس است (که دارال السلام را به کاپیری در زامبیا متصل می کند). برای اتصال این مسیر به کریدور لوبیتو در چین ، تنها 5 کیلومتری خط آهن جدید نیاز دارد. علاوه بر این ، تحقق این راهرو قاره ای به افزایش اعتبار نرم افزار PGI در کشورهای آفریقایی کمک می کند. از آنجا که این پروژه بر توسعه پایدار ، حاکمیت خوب و رشد منطقه ای تأکید دارد.

پشت -نشانگر بازگشت آمریکا به قاره سیاه

اهمیت راهرو لوبیتو غیرقابل انکار است. اگرچه سرمایه گذاری مستقیم خارجی چین هنوز بیشتر از غرب است – حدود 2 میلیارد دلار در سال بین 1 تا 2 – این مزیت در حال کاهش است. رکود اقتصادی پس از کرونا و کاهش قدرت وام در کمربند و پروژه جاده آفریقا از 1.5 میلیارد دلار به 1.5 میلیارد دلار در 2 میلیارد افزایش یافته است. این به معنای کاهش 5 ٪ است.

همچنین به گفته مدرسه بوروگل ، به دلیل نگرانی روزافزون بدهی ، خستگی عمومی کمربند و جاده در بسیاری از مناطق مشاهده شده است و تصویر این پروژه در افکار عمومی بین سنین 1 تا 2 آسیب دیده است. در اینجا این است که فرصت واقعی پروژه کریدور لوبیتو و هواداران غربی آن ظاهر می شود. نه از منظر سود مستقیم اقتصادی ، بلکه به عنوان یک جایگزینی جذاب در زمینه دیپلماسی نرم ، به ویژه در فضای فعلی که نیاز به شفافیت و جلوگیری از بدهی است.

در همین راستا ، راهرو لوبیتو در تلاش است تا چنین جایگزینی را انجام دهد. بر خلاف پروژه های سنتی کمربند و جاده ای که عمدتا دو طرفه هستند ، این پروژه با مشارکت مؤسسات منطقه ای مانند بانک توسعه آفریقا مهم بوده است. حضور بانک توسعه آفریقا دو نقش اصلی را ایفا می کند: اول ، در سطح مالی ، با جذب منابع برای پروژه هایی که بازده سرمایه آنها طولانی مدت یا ناشناخته است (مانند 1.5 میلیارد دلار جذب شده در 1). دوم ، در سطح سیاسی ، با کاهش نگرانی در مورد استعمار مدرن توسط قدرتهای بزرگ. رویکرد چند جانبه همچنین پای سایر نهادها را باز کرده است.

به عنوان مثال ، بانک جهانی 5 میلیون دلار برای اولین بار از سال 2 به یک پروژه زیرساختی در آفریقا اختصاص داده است. کمیسیون اروپا همچنین متعهد شده است که مطالعات زیست محیطی و اجتماعی را برای کاهش آسیب به جوامع و اکوسیستم مسیر لوبیتو انجام دهد.

فرصتی برای رقابت آرام

حال سوال این است که ، آیا این یک تلاش دیرهنگام برای بازگشت آمریکا به آفریقا دیر است؟ جواب منفی است. اگرچه چین در زمینه زیرساخت ها و روابط اقتصادی پیشرو بوده است ، قاره آفریقا بسیار متنوع تر است تا در یک قالب ساده گنجانده شود. آفریقا از 5 کشور با نیازها و تجربیات مختلف تشکیل شده است. اما تقاضای مشترک در بین آنها وجود دارد: نیاز به سرمایه گذاری و زیرساخت. این نیاز فرصتی را برای واشنگتن برای ایجاد پل های جدید اقتصادی و دیپلماتیک فراهم می کند. همچنین فرصتی برای آفریقایی ها است تا بتوانند معامله ای بهتر و متعادل تر از رقابت بین چین و ایالات متحده کسب کنند. معنی معامله “برنده” برای همه طرفین است.