رونق بازار اجاره لباس به پدیده ای جدید در اقتصاد تورمی تبدیل شده است.
به گزارش میهن تجارت، در شرایطی که قیمت لباس های رسمی و عروسی به ده ها میلیون تومان رسیده است، گروهی از خیاطان با ظاهری جدید به بازار آمده اند. آنها به جای گلایه از رکود خرید، اجاره لباس را به یک استارتاپ خدماتی و اقتصادی تبدیل کرده اند و با شعار ساده «زیبا بپوش، کمتر بپرداز» بازار جدیدی برای کسانی پیدا کرده اند که به دنبال راه سومی بین میل به مصرف لوکس و واقعیت تورم هستند.
«لباس طاووسی با سنگ دوزی ظریف، ارزش اولیه 18 میلیون و اجاره تنها 3 میلیون و 500 هزار تومان» این یکی از صدها پست اینستاگرامی است که این روزها در هشتگ های اجاره لباس به چشم می خورد. در میان صفحاتی که چند سال پیش فقط لباس می فروختند، اکنون بسیاری از مزون ها و صفحات شخصی، اجاره لباس را به یک تجارت پررونق تبدیل کرده اند.
صدای مزون ها
سمیرا 37 ساله صاحب مزون «مهربانو» در مهرآباد تهران می گوید از سال 1396 اجاره لباس مجلسی با سرمایه اندک بانکی را در خانه و از طریق سکوی دوار آغاز کرده است. وی می گوید: با وجود اینکه برخورد با لباس های دست دوم سخت تر است، اما ترجیح می دهم این نوع لباس ها را بیاورم که قیمت بالاتری داشته باشد تا نرخ کرایه آن نیز بیشتر باشد و به همین دلیل اکثر مشتریانم بالای 40 سال و معمولا مادر عروس یا داماد هستند. به گفته وی، لباس ها بسیار گران شده و مشتریان توان خرید آن را ندارند. لباس های خاص و برند را اجاره می کنیم تا چند نفر از آن استفاده کنند. در واقع لباس به جای یک بار استفاده، بارها در چرخه مصرف باقی می ماند و همه سود می برند.
سمیرا ادامه می دهد: اجاره یک لباس معمولی حدود 800 هزار تومان است در حالی که خرید همان لباس بیش از 4 میلیون تومان هزینه دارد. لباس های دست دوم برای یک شب تا سقف 10 میلیون تومان اجاره داده می شود در حالی که خرید آن 30 میلیون تومان است. البته در محله ما هیچکس 10 میلیون اجاره نمی دهد. لباس کارکرده برای اولین جلد حدود 6 میلیون تومان و برای دفعه بعد بین 3 تا 3.5 میلیون قیمت دارد.
فراخوان ثبت نام صادرکنندگان ایرانی
سمیرا در مورد گارانتی و دفعات کرایه می گوید: بستگی به کیفیت لباس دارد اما من معمولا لباس را از یک نقطه به بعد برای فروش می گذارم چون اگر اجاره ادامه پیدا کند آسیب می بیند. ضمانت معمولاً کارت شناسایی یا چک است. کارت ملی جدید میگیرم. سمیرا که 7 سال در خانه کار می کرد، حالا مغازه دارد. او می گوید: سایت آجارستان خیلی به من کمک کرده است، هرچند دیگر در دسترس نیست و سایت Devar بستر بسیار خوبی برای مشتری یابی است. به خصوص که از اینستاگرام راحت تر است.
با این حال، اکثر مشتریان من از طریق معرفی دوستان و مشتریان قبلی خود می آیند، بنابراین سعی می کنم مشتری را متقاعد کنم که مرا معرفی کند. لیلا که در اراک مزون دارد می گوید ایده اجاره لباس از درخواست خود مشتریان شروع شد. دیدند قیمت دوخت و خرید زیاد است، اجاره خواستند. ما از ابتدا قصد آن را نداشتیم، می خواستیم Maison به عنوان یک برند شخصی شناخته شود. می گوید: مشتریان از هر قشری هستند.
حتی پزشکان یا افراد با درآمد بالا درخواست اجاره لباس دارند. از اقشار پردرآمد گرفته تا اقشار ضعیف تر، اما تعداد گروه های ضعیف بیشتر است. ما آن را برای همه گروه های سنی داریم، اما چون مزون ما لباس عروس و لباس شب دارد، بیشتر مشتریان جوان تر مشتری هستند. لیلا درباره قیمت ها و دفعات اجاره توضیح می دهد: واقعا تنوع زیادی دارد و بستگی به مدل، طرح و نوع لباس دارد. میانگین خاصی نمی توان گفت. دفعات اجاره بستگی به نوع لباس و طرح آن دارد. یک لباس ممکن است بارها اجاره شود یا اصلاً اجاره نشود.
وی درباره ضمانت می افزاید: کارت ملی می گیریم و با فرد تطبیق می دهیم. اما هیچ راهی برای جلوگیری از آسیب دیدن لباس وجود ندارد! در بسیاری از مواقع ممکن است لباس ها پس از یک بار اجاره دوباره قابل استفاده نباشند و نیاز به تعمیر جدی داشته باشند. به گفته خودش، بیشتر مشتریان لیلا از طریق اینستاگرام یا معرفی دیگران می آیند و مشتریان گذری هم کم هستند. وی همچنین می گوید: چون مزون ما بیشتر طراحی و خیاطی شخصی دارد، با رکود اقتصادی تقاضا کاهش یافته اما تقاضا برای اجاره افزایش یافته است.
صدای مشتریان
پریسا 30 ساله و کارمند است. می گوید: من برای هر عروسی دنبال لباس نو می گشتم اما الان دیگر خرج نمی کنم. لباس اجاره می کنم و عکس می گیرم. می گوید برایش مهم نیست که دیگران بدانند لباس هایش اجاره ای است یا نه. از سوی دیگر، برای برخی دیگر، اجاره لباس همچنان تابو است. بهار 26 ساله یکی دیگر از مشتریانش می گوید: مامانم هنوز باور نمی کند که لباس عروس اجاره ای است، فکر می کند آبروی خانواده را پایین می آورد.
صدای جامعه شناسان
احمد فخیم، 28 ساله، کارشناس ارشد علوم اجتماعی، این پدیده را به ظهور طبقه متوسط فقیر نسبت می دهد: طبقه ای که زبان خارجی می داند، با سبک زندگی جدید آشناست و آن را می خواهد. اواخر دهه هفتاد شکل گرفت و در سبک زندگی او مهمانی رفتن و آراسته به نظر رسیدن بخشی از هویت او شده است اما حالا این فرد نمی تواند هر بار لباس نو بخرد. ممکن است برای مدتی این روند اجاره لباس را پنهان کنند، اما از نقطه ای به بعد در مهمانی ها از یکدیگر می پرسند که لباس هایتان را از کجا و چقدر اجاره کردید؟
وی معتقد است: این فرآیند با اقتصاد اشتراک گذاری متفاوت است، زیرا شرکت و ارزش افزوده را در بر می گیرد. در واقع، یک صنعت خدمات کوچک از بحران بیرون آمده است. نمونه ای از استارت آپ های خدماتی خودجوش که به یک نیاز فرهنگی پاسخ می دهند. جامعه شناسان گسترش اجاره لباس را نشانه تغییر ارزش های طبقاتی در طول بحران اقتصادی می دانند. طبقه متوسط شهری هنوز نمی خواهد نمادهای رفاه ظاهری را کنار بگذارد، اما راه های جدیدی برای حفظ آن یافته است.
اجاره لباس یا تجهیزات لوکس یک نوع مصرف لوکس تعریف شده است. سازگاری فرهنگی با تورم، نه تسلیم شدن در برابر آن. در صورت نبود آمار رسمی، برآوردهای میدانی نشان می دهد که بیش از ده ها سایت اجاره لباس و مزون در ایران وجود دارد. بیشترین تقاضا مربوط به مراسم نامزدی، عروسی و عکاسی پرتره است. در حالی که پوشیدن لباس های گران قیمت هنوز بخشی از تماشای اجتماعی طبقه متوسط است، اکنون اجاره آن لباس ها به نوعی نمایش هوشمندانه تبدیل شده است. شاید در اقتصاد امروزی، مد ممتاز طبیعی ترین واکنش به هزینه رویاها باشد.
منبع: ایسنا
