فایننشال تایمز نوشت: پروژه نئوم و شهر «خط» که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی آن را نمادی از آینده بدون نفت و شهری فراانسانی معرفی کرد، با مشکلات اساسی مواجه شده است. طرح های اولیه شامل یک بندر پنهان، یک استادیوم معلق 350 متری، و ساختمان های وارونه بود. اما حتی مهندسان هشدار داده بودند که قوانین فیزیک این ساختارها را غیرممکن می کند.
بر اساس گزارش میهن تجارت، ایده لاین شهری بود به شکل دیواری شیشه ای به طول 170 کیلومتر و ارتفاع 500 متر که می خواست 9 میلیون نفر را در خود جای دهد. اما با پیشرفت برنامهها، هزینهها از کنترل خارج شد، برنامهریزیها عقب افتاد و سرمایهگذاری خارجی که عربستان روی آن حساب میکرد نتوانست جذب کند.
ولیعهد در ابتدای کار تصور می کرد که می تواند با تبدیل نوار دو کیلومتری سکونتگاه ها به دو برج آینه، شهر آینده را بسازد. اما ارتفاع 500 متر و عرض 200 متر بر خلاف نظر مشاورانی که قصد کاهش ابعاد را داشتند تصمیم شخصی او بود. این ساختار عظیم و پیوسته از نظر فناوری و محیطی بی سابقه بود.
برآوردها نشان داد که برای ساخت تنها 20 مدول اول باید سالانه بیش از کل تولید سیمان فرانسه و 60 درصد از تولید جهانی فولاد سبز مصرف شود. نیاز به حجم عظیمی از بتن، فولاد و شیشه باعث افزایش جهانی قیمت مصالح شد. از نظر لجستیکی فقط یک بندر کوچک و یک جاده باریک در دسترس بود.
مسائل طراحی از تامین نور طبیعی تا مدیریت زباله، سیستم های حمل و نقل، ایمنی در برابر آتش و حتی عبور و مرور پرندگان مهاجر را شامل می شد. برای مثال طراحی ایستگاه قطار به گونه ای بود که حتی فضایی برای چمدان در نظر نمی گرفتند و مسافران باید هشت ساعت قبل از پرواز چمدان های خود را تحویل می دادند.
این پروژه به سرعت شروع شد، اما بدون طراحی دقیق. در سال 2022، هزاران توده بتنی غول پیکر به داخل زمین رانده شدند، در حالی که هنوز برنامه نهایی وجود نداشت. زمانی که دولت و صندوق سرمایه گذاری عمومی با فشار مالی مواجه شدند، مقیاس پروژه از 20 مدول به 12، سپس 7، سپس 4 و در نهایت تنها 3 مدول کاهش یافت.
فضای ترس و چاپلوسی در داخل شرکت نئوم حاکم بود. در جلساتی که محمد بن سلمان حضور داشت، همه از ترس سکوت کردند و نظر او را تقلید کردند. گزارش ها حاکی از آن است که هیچ کس جرأت نمی کرد که بگوید این پروژه از نظر فنی یا مالی غیرممکن است. حتی حسابرسی داخلی نیز با نام «پروژه ماه» آغاز شد، اما با مخالفت شدید مدیران مواجه شد و بی نتیجه ماند.
امروزه پس از صرف حداقل 50 میلیارد دلار، صحرای نئوم پر از چاله ها و پی های نیمه کاره است. در میان پروژه های فرعی، تنها پیست اسکی کوهستانی «تروجنا» به سرعت در حال پیشرفت است. مقامات Neom می گویند که خط هنوز یک “اولویت استراتژیک” است، اما در واقع، پروژه به نقطه ای رسیده است که به گفته کارمندان سابق آن، “فقط باید راهی برای عقب نشینی ولیعهد بی سر و صدا پیدا کند”. رویایی که در نهایت قربانی قوانین فیزیک، اقتصاد و خودکامگی شد.
