به گزارش ایرنا، فشار رسمی اتحادیه اروپا برای وادار کردن انگلیس به مشارکت مالی در برنامه ها و بودجه های اروپایی در ازای تسهیلات تجاری، همراه با سقوط سطح غرور ملی و افزایش احساس ناامیدی در افکار عمومی، آخرین نشانه های شکست تدریجی برگزیت را آشکار کرده است. این روند نه تنها مسیر اقتصادی و دیپلماتیک لندن را تحت تأثیر قرار داده است، بلکه عملاً مبانی ایدئولوژیک کمپین خروج از اتحادیه اروپا را که وعده «بازپس گیری کنترل» و «استقلال ملی» را داده بود، به چالش کشیده است.
در جریان توافق جدید لندن و بروکسل که در اوایل سال جاری با حضور کایر استارمر، نخست وزیر بریتانیا و اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا اعلام شد، دو طرف در زمینههایی مانند استانداردهای غذایی، تعرفه کربن و تسهیل همکاری دانشگاهی به توافق رسیدند، اما بخشهای پنهانتر این توافق، از جمله تعهدات مالی احتمالی بریتانیا در چارچوب اتحادیه اروپا و همکاریهای سیاسی فرامرزی، اکنون به کانون توجه رسانههای اروپایی تبدیل شده است.
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز گزارش داد که اتحادیه اروپا در حال بررسی وادار کردن بریتانیا به پرداخت سهمی از صندوق «توسعه منطقهای» اتحادیه در ازای کاهش تشریفات گمرکی برای واردات مواد غذایی و محصولات کشاورزی و تسهیل دسترسی به شبکههای انرژی است. یک دیپلمات اروپایی گفت: کشورهای ثالثی که می خواهند به بازار مشترک اتحادیه دسترسی داشته باشند باید سهم خود را بپردازند؛ بدون عضویت نمی توانید از مزایای آن بهره مند شوید.
این دقیقاً همان نکته ای است که انتقادات تند سیاستمداران و رسانه های مخالف دولت را برانگیخته است. پریتی پاتل، وزیر امور خارجه سایه با انتقاد از این توافق گفت: آنچه استارمر آن را یک معامله تاریخی در راستای منافع ملی خواند، اکنون به ضربه ای آشکار علیه مالیات دهندگان تبدیل شده است.
اما در سوی دیگر ماجرا، افکار عمومی انگلیس نیز نشانه های آشکاری از تردید در مورد دستاوردهای برگزیت نشان داده است. آخرین نظرسنجی موسسه ایپسوس و گروه سیاستگذاری کینگز کالج لندن نشان می دهد که در حال حاضر تنها 46 درصد از مردم به کشور خود احساس غرور می کنند. این رقم پنج سال پیش 56 درصد بود. در همان زمان، 84 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که “بریتانیا یک جامعه عمیقاً تقسیم شده است”. آماری که حاکی از رشد یازده درصدی نسبت به سال 2020 است.
حس فزاینده ناامیدی و نوستالژی اجتماعی، همراه با فشارهای اقتصادی، به درک عمومی از شکست برگزیت دامن زده است. بر اساس همین نظرسنجی، نیمی از پاسخ دهندگان معتقدند که فرهنگ در انگلیس “بسیار سریع در حال تغییر است” و 48 درصد ترجیح می دهند این کشور به “روزهای قدیم” بازگردد. روندی که در همه گروههای سنی دیده میشود و نشان دهنده نارضایتی و سردرگمی است، فقط به نسلهای قدیمیتر یا طبقات پایینتر محدود نمیشود.
در زمینه اقتصادی، پیامدهای مشخص برگزیت احساس می شود. اتاق بازرگانی بریتانیا گفته است که خروج از اتحادیه اروپا باعث ایجاد هزینه های اضافی برای مشاغل، کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشدید کمبود نیروی کار در بخش های کلیدی شده است. در عین حال کاهش تراز تجاری، تورم بالا و کاهش رشد اقتصادی مهم ترین چالش هایی است که اقتصاد انگلیس از سال 2020 با آن مواجه بوده است و در این میان حتی منتقدان دولت نیز اذعان دارند که بدون همسویی ساختاری با اروپا، حل آنها دشوار خواهد بود.
در حال حاضر فضای سیاسی بریتانیا بیش از گذشته قطبی شده است. حزب محافظه کار در نقش اپوزیسیون، برگزیت را پایان راه می داند و از دولت می خواهد که بر کاهش وابستگی به اروپا و تقویت روابط با آمریکا و کشورهای مشترک المنافع تمرکز کند، اما دولت به دنبال بازگرداندن ظرفیت اقتصادی و نفوذ سیاسی کشور در این قاره است که همچنان بزرگترین شریک تجاری و امنیتی آن محسوب می شود.
در چنین منظری، نمی توان انکار کرد که برگزیت به جای اینکه راهی به سوی استقلال و شکوفایی باشد، به محدودیت های عینی در تعاملات اقتصادی، دیپلماتیک و حتی هویتی منجر شده است. رویای «بازپس گیری کنترل» که زمانی الهام بخش میلیون ها رای دهنده بود، اکنون چیزی بیش از یک شعار توخالی در قالب دسترسی پرهزینه به بازار اروپا، مشارکت مشروط در طرح های اتحادیه اروپا و افزایش ناامیدی عمومی از نتیجه برگزیت نیست.
بنابراین، برگزیت بیش از پیش شبیه به شکست رویایی سیاسی می شود که در واقعیت اقتصادی و اجتماعی کشور دوام نیاورده است.
