میهن تجارت- بورس تهران پس از 6 ماه فراز و نشیب موفق شد در هفته گذشته سقف جدیدی را ثبت کند. سقفی که تنها 24 ساعت به طول انجامید و بلافاصله پس از عبور شاخص کل از سطح سه میلیون و 252 هزار واحدی، موج جدیدی از فشار عرضه در بازار به راه افتاد و بازار را غافلگیر کرد. اتفاقی که باعث شد بورس پس از 5 هفته رشد وارد محدوده منفی شود. در آخر هفته دوم آبان ماه، فروش پولی شتاب گرفت و علاوه بر قرمز شدن شاخص های سهام، بیش از 3 درصد پول واقعی نیز از معاملات سهام حذف شد. کارشناسان معتقدند با وجود افزایش فشار عرضه در اواسط هفته، ورود سرمایه گذاران حقوقی و حمایت هدفمند نمادهای بزرگ مانع از تعمیق اصلاح بازار شد. به طوری که با وجود دو روز منفی، در نهایت دماسنج بورسی توانست در سطح 3 میلیون و 200 هزار واحد تثبیت شود. بررسی روند بورس در هفته مذکور نشان می دهد که بورس تهران با وجود بازدهی منفی 0.19 درصدی شاخص کل، در مجموع عملکرد متعادلی نسبت به بازارهای موازی از خود به نمایش گذاشته است.
شاخص کل نسبت به کمترین حد تاریخی خود در هشتم شهریور بیش از 30 درصد رشد را تجربه کرد و بار دیگر به محدوده اوج تاریخی بازگشت. این افزایش سریع می تواند بازار را وارد مرحله استراحت کوتاه مدت کند. به خصوص که ریسک جدیدی به معادلات بازار اضافه نشده و بازارهای موازی چند هفته ای راکد مانده اند. بنابراین سناریوی فشار عرضه و شناسایی سود در کوتاه مدت می تواند محتمل به نظر برسد.
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اشباع افزایش قیمت ها در بازار ارز و طلا در نهایت می تواند سرمایه گذاران را به سمت بازار سهام سوق دهد. علاوه بر این، از منظر بنیادی همچنان علائم حمایتی قوی در بورس مشاهده می شود. نسبت قیمت به سود (P/E) بازار حدود 6.5 واحد است که نشان دهنده ارزش نسبی سهام و جذابیت آن نسبت به بازارهای موازی است. علاوه بر این موضوع، ارزش دلاری بورس ایران در حال حاضر حدود 100 میلیارد دلار برآورد می شود. سطحی که با توجه به وسعت اقتصاد ملی و ظرفیت تولید شرکت های بورسی، فاصله قابل توجهی با ارزش های بالقوه بازار دارد. بنابراین بسیاری از تحلیلگران این متغیر را یکی از پایه های اصلی پتانسیل رشد آتی بازار سهام ارزیابی می کنند.
همانطور که دیدیم برخی اخبار مثبت نیز نقش تعیین کننده ای در جهش بازار سهام در هفته گذشته داشتند. واکنش سریع بورس به اخبار مثبت حاکی از آن است که بورس می تواند بدون اختلال به سطوح بالاتر حرکت کند. انتشار اخبار مربوط به اصلاح فرمول نرخ خوراک پتروشیمی ها و کاهش فاصله نرخ توافقی و دلار آزاد، چشم انداز مثبتی را برای شرکت های صادرات محور ایجاد کرده است. مجموعه این عوامل باعث شده است که بسیاری از تحلیلگران انتظار داشته باشند که بازار سهام پس از یک اصلاح کوتاه مدت دوباره صعود کند.
بیشتر بخوانید: سناریوهای پیش روی بورس در ابتدای پاییز چیست؟
در معاملات هفته دوم آبان ماه، شاخص متعادل که منعکس کننده وضعیت عمومی سهام خرد و متوسط است، نشانه های آشکاری از کاهش تقاضای واقعی و خروج تدریجی سرمایه های خرد را نشان داد و در پایان هفته با افت 0.27 درصدی مواجه شد. این وضعیت حاکی از تداوم تمرکز جریان نقدی در سهام شاخص ساز و صنایع بزرگ است. اما بخش قابل توجهی از معامله گران خرد ترجیح داده اند در شرایط نامطمئن فعلی با رویکردی محتاطانه و کوتاه مدت معامله کنند. این استراتژی را می توان به وضوح در جریان پول به صندوق های با درآمد ثابت و صندوق های طلا مشاهده کرد.
جایی که صندوق های با درآمد ثابت میزبان بیش از 3300 میلیارد تومان پول بودند. از سوی دیگر صندوق های طلا نظاره گر ورود پول های 3200 میلیارد تومانی بودند. این تغییر رفتار معمولاً نشانه ورود بازار به مرحله گذار از رشد سریع به مرحله ثبات و نوسانات محدود است. مرحله ای که بازیگران اصلی بازار ارزش گذاری و چشم انداز سودآوری شرکت ها را مجددا ارزیابی می کنند تا زمینه حرکت بعدی شاخص را فراهم کنند.
شناسایی سود در محدوده مقاومت
بورس پس از یک دوره رشد سریع که منجر به لمس مجدد سقف مقاومتی در اردیبهشت شد، اکنون وارد فاز عادی اصلاح و شناسایی سود شده است. مرحله ای که به گفته تحلیلگران، لازمه ثبات روندهای صعودی در میان مدت است. در همین راستا یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با «دنیای اکتیساد» به بررسی وضعیت فعلی بورس تهران پرداخت و اظهار داشت: با وجود افزایش فشار عرضه در روزهای گذشته، شاخص های کلیدی مانند ارزش معاملات روزانه همچنان در محدوده 12 تا 14 هزار میلیارد تومان قرار دارند. این نشان می دهد که جریان نقدینگی در بازار همچنان پویا است و سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی در معاملات حضور فعال دارند. در یک ماه گذشته ثبات ارزش معاملات در سطوح بالا حاکی از وضعیت مطلوب بازار از نظر نقدینگی است. همین عامل نقش موثری در پیشبرد شاخص کل تا مقاومت مهم قبل از تشدید تنش های منطقه ای داشته است.
بیشتر بخوانید: بررسی آینده سرمایه گذاری مس در بورس
کامل ابراهیمیان افزود: مقابله با این سطح مقاومتی انگیزه کسب سود را در میان معامله گران کوتاه مدت افزایش داد و موجب رشد عرضه شد.
این در حالی است که جذب بخش عمده ای از صف های فروش و تداوم ارزش بالای معاملات حاکی از آن است که برداشت قابل توجهی صورت نگرفته و بیش از این، انتقال مالکیت و بازتوزیع سهام بین بازیگران مختلف بازار در حال انجام است.
این کارشناس با بیان اینکه علیرغم نوسانات گاه و بیگاه، بازار تحت حمایت چند عامل اساسی است، اظهار داشت: برخی عوامل مانع از شکل گیری اصلاح عمیق تر شده است. به عنوان مثال، گزارش های 6 ماهه شرکت ها مطلوب است. عملکرد خوب شرکت ها در صورت های مالی میان دوره ای، انتظارات سودآوری سالانه را افزایش داده و از ارزش ذاتی سهام حمایت کرده است. عامل بعدی به سیاست های جدید ارزی مربوط می شود. ایجاد امکان عرضه ارز برای صادرکنندگان کوچک و متوسط در بازار توافقی با نرخهای نزدیک به بازار آزاد، منجر به بهبود درآمد و حاشیه سود شرکتهای صادرات محور شده است.
وی در ادامه بیان کرد: امکان بازنگری در فرمول نرخ خوراک به نفع تولیدکنندگان یکی از محرک های اصلی گروه های پتروشیمی و پالایشی از نگاه فعالان بازار محسوب می شود و می تواند قفل نقدینگی را در این صنایع باز کند. از سوی دیگر مجموعه ای از ریسک های پایدار همچنان بر بازار سایه افکنده است. نرخ بهره بالا جذابیت بازار بدهی را در مقایسه با سهام افزایش داده و هزینه فرصت سرمایه گذاری را بالا نگه داشته است.
کامل ابراهیمیان با اشاره به اثرات ریسک های سیاسی بر بازار تصریح کرد: فشار تحریم ها با افزایش هزینه های مبادله ای و محدودیت های صادراتی، حاشیه سود شرکت ها را کاهش می دهد. علاوه بر این، سیاست های قیمت گذاری اجباری به ویژه در صنایع بزرگی مانند خودرو، دارو، سیمان و مواد غذایی مانع از آن می شود که شرکت ها به سوددهی خود پی ببرند.
وی همچنین در پاسخ به اینکه بازار سرمایه در هفته های آینده به چه سمت و سویی حرکت می کند، گفت: برآوردها نشان می دهد بورس یک اصلاح کوتاه مدت و سالم را طی می کند. اصلاحی که به گفته بسیاری از تحلیلگران، مقدمه ای برای ادامه روند صعودی در افق میان مدت خواهد بود.
در صورت تثبیت متغیرهای سیاسی و تحقق وعده های اصلاحی دولت در حوزه سیاست های قیمتی، انتظار می رود با انتشار گزارش های 9 و 12 ماهه، موج جدیدی از شادی در بورس شکل بگیرد و شاخص ها در مسیر صعودی با ثبات تری قرار گیرند.
منبع: دنیای اقتصاد
