میهن تجارت در بازار سرمایه، عرضه و تقاضا یکی از اساسی ترین مفاهیم اقتصادی است که رفتار خریداران و فروشندگان را تبیین می کند و عامل اصلی تعیین کننده قیمت اوراق بهادار محسوب می شود. هر معامله ای بر اساس تعامل این دو نیرو شکل می گیرد و این باعث می شود که قیمت سهام به سرعت تغییر کند. در بورس هر چقدر تقاضا برای سهم افزایش یابد و عرضه محدود شود، قیمت رشد میکند و اگر شرایط برعکس شود، قیمت کاهش مییابد. این نقش تعیین کننده، تحلیل عرضه و تقاضا را به یکی از مهمترین مراحل تحقیقات بازار برای سرمایه گذاران تبدیل می کند.
مفهوم عرضه و تقاضا در بازار سهام
عرضه و تقاضا در بازار سهام به تمایل خریداران به خرید سهم و تمایل فروشندگان به فروش آن اشاره دارد. این تمایلات با توجه به شرایط اقتصادی، اخبار شرکت و روانشناسی بازار دائما در حال تغییر هستند و در نتیجه بر قیمت تاثیر می گذارند. اگر سهمی در معرض توجه مثبت قرار گیرد، تقاضا برای آن افزایش یافته و قیمت آن بالا خواهد رفت. برعکس، هرگاه سهامداران نگران آینده شرکت باشند، عرضه افزایش یافته و قیمت سهام کاهش می یابد. این مکانیسم اساسی همان نیرویی است که نوسانات بازار را شکل می دهد.
بازار سهام
عرضه به تعداد سهامی اطلاق می شود که فروشندگان مایل به عرضه در بازار با قیمت های مختلف هستند. زمانی که تعداد زیادی از سهامداران تصمیم به فروش سهام خود می گیرند، حجم عرضه افزایش می یابد و فشار فروش منجر به کاهش قیمت می شود. عواملی مانند اخبار منفی، عملکرد ضعیف شرکت یا افزایش نرخ بهره می توانند عرضه را افزایش دهند. در چنین شرایطی فروشندگان مجبورند برای جذب خریداران قیمت های کمتری ارائه دهند و این رفتار منجر به کاهش قیمت می شود. عرضه همیشه بازتابی از نگرانی ها یا نیازهای مالی فروشندگان است.
بیشتر بخوانید: چرخش سبد در بورس چیست؟
تقاضا در بازار سهام
تقاضا عبارت است از تمایل خریداران به خرید سهام با قیمت های مختلف. اگر خریداران به یک سهم علاقه مند باشند، قیمت های بالاتری را ارائه می دهند و در نتیجه قیمت سهام افزایش می یابد. تقاضا در بازار سهام معمولاً تحت تأثیر عواملی مانند اخبار مثبت در مورد شرکت، عملکرد مالی قوی یا افزایش سودآوری است. وقتی انتظارات مثبتی در مورد آینده یک شرکت شکل می گیرد، خریداران برای سهام بیشتر با هم رقابت می کنند و این روند باعث رشد قیمت می شود.
رابطه عرضه و تقاضا با قیمت سهام
قیمت سهام نتیجه تعادل بین عرضه و تقاضا است. اگر این دو نیرو متعادل باشند، قیمت ثابت می ماند. اما کافی است یکی از آنها سنگین شود تا قیمت تغییر کند.
با افزایش تقاضا و کاهش عرضه، قیمت افزایش می یابد.
با افزایش عرضه و کاهش تقاضا، قیمت کاهش می یابد. بنابراین سرمایه گذاران با تحلیل این دو پارامتر به دنبال پیش بینی رفتار بازار هستند. حتی در ساده ترین شرایط، یک خبر مثبت می تواند تقاضا را افزایش دهد و قیمت را بالا ببرد، در حالی که یک خبر منفی می تواند موجی از فروش ایجاد کند و قیمت را پایین بیاورد.
عوامل موثر بر تقاضا در بازار سهام
تقاضا تحت تأثیر مجموعه ای از عناصر شکل می گیرد. عملکرد مالی شرکت یکی از مهم ترین محرک های تقاضا است. زیرا هر چه سود یک شرکت بیشتر باشد، خریداران بیشتری برای خرید سهام آن جذب می شوند. اخبار مثبت یا امضای قراردادهای جدید نیز میل به خرید را افزایش می دهد. شرایط کلان اقتصادی، نرخ بهره و سیاست های پولی بانک مرکزی نیز نقش مهمی در ایجاد یا کاهش تقاضا دارد. نوسانات نرخ ارز، انتظارات سرمایه گذاران، روانشناسی بازار و کلی نقدینگی عوامل دیگری هستند که می توانند تقاضا را تقویت یا تضعیف کنند. حتی تحلیل کارشناسان و پیشبینیهای آنها میتواند در مدت زمان کوتاهی تقاضا را تغییر دهد.
عوامل موثر بر عرضه در بورس
عرضه نیز مانند تقاضا تحت تأثیر محرک های بسیاری است. عملکرد ضعیف مالی شرکت، انتشار اخبار منفی یا بروز مشکلات مدیریتی اغلب فروشندگان را تشویق به ارائه سهام می کند. افزایش نرخ بهره، نیاز به نقدینگی، ترس از شرایط آتی یا رکود اقتصادی از دیگر دلایل افزایش عرضه است. تغییرات قانونی و سیاست های دولت نیز می تواند موجی از فروش را ایجاد کند. علاوه بر این، ورود سهام جدید از طریق عرضه اولیه، پایان دوره قفل سهامداران عمده یا حتی رشد بیش از حد قیمت یک سهم می تواند انگیزه هایی برای فروش و افزایش عرضه ایجاد کند.
مفهوم تعادل در عرضه و تقاضا
زمانی تعادل حاصل می شود که تعداد سهام عرضه شده و تعداد سهام تقاضا شده برابر باشد. در این شرایط قیمت سهم در نقطه ای قرار می گیرد که هر دو طرف معامله از آن راضی باشند. قیمت تعادلی ثابت است و تمایلی به تغییر ندارد مگر اینکه عامل جدیدی باعث تغییر در عرضه یا تقاضا شود. تعادل در بازار معمولاً نشان دهنده ثبات قیمت است، اما این وضعیت دائمی نیست و کوچکترین خبر، تغییر نرخ سود یا تحلیل جدید می تواند تعادل را به هم بزند و قیمت را به حرکت درآورد.
عرضه و تقاضا را در تابلوی معاملات نشان دهید
عرضه و تقاضا به صورت بلادرنگ بر روی تابلوی بورس نمایش داده می شود. این اطلاعات شامل قیمت های پیشنهادی، حجم سفارش و صف ها می شود. سمت تقاضا معمولاً بالاترین قیمت هایی را نشان می دهد که خریداران حاضر به پرداخت آن هستند و سمت عرضه کمترین قیمت هایی را نشان می دهد که فروشندگان مایل به پرداخت هستند. فاصله بین دو قیمت را اختلاف خرید و فروش می گویند و هر چه این فاصله کمتر باشد احتمال انجام معامله بیشتر می شود. وجود صف خرید نشان دهنده افزایش تقاضا و وجود صف فروش نشان دهنده افزایش عرضه است. رنگ های تابلو نیز نشان دهنده وضعیت بازار است. سبز برای رشد قیمت و قرمز برای کاهش.
حرف آخر
رابطه مستقیم بین عرضه و تقاضا موتور اصلی حرکت قیمت در بورس است. هر گاه تقاضا از عرضه بیشتر شود، قیمت افزایش می یابد و زمانی که عرضه از تقاضا بیشتر شود، قیمت کاهش می یابد. این رابطه ساده اما بسیار قدرتمند اساس تحلیل رفتار قیمت است و سرمایه گذاران سعی می کنند با در نظر گرفتن تغییرات این دو نیرو بهترین تصمیمات معاملاتی را بگیرند.
