یاسر میرزایی کارشناس حوزه نفت و انرژی به تشریح ابعاد چندگانه آلودگی هوا در شهرهای بزرگ پرداخت و تاکید کرد: تاکنون تحقیقات علمی دقیق و جامعی برای تعیین سهم هر یک از عوامل در آلودگی هوا منتشر نشده است، اما شواهد نشان می دهد که برخی تصورات عمومی درباره نقش بنزین یا کیفیت موتور خودرو با واقعیت فاصله دارد.
به گزارش ایرنا، وی با تاکید بر اینکه آلودگی هوا نتیجه چندین عامل همپوشانی است، ادامه داد: تاکنون گزارش جامعی که سهم هر یک از این عوامل را مشخص کند منتشر نشده است. برای آنالیز دقیق، کیفیت سوخت، فرسودگی ناوگان، معاینه فنی، رفتار رانندگان و وضعیت کاتالیزورها باید همزمان دیده شود.
این کارشناس انرژی با بیان اینکه موضوع آلودگی در شهرهای بزرگ جنبه های مختلف و پیچیده ای دارد، تصریح کرد: بر اساس تست خروجی اگزوز خودروهایی که معاینه فنی را می گذرانند در محدوده استاندارد قرار دارند و بنزین موجود بدون ایجاد آلودگی قابل سوزاندن است.
وی در عین حال این نکته را مطرح کرد که تعداد قابل توجهی از خودروها بدون معاینه فنی در تهران تردد می کنند که سهم واقعی و قابل سنجشی در آلودگی هوا دارند.
مشکلی به نام نصب کاتالیست موقت برای گرفتن برگه معاینه فنی
میرزایی یکی دیگر از مشکلات را استفاده از اقدامات موقت از سوی برخی مالکان خودرو از جمله نصب کاتالیست هنگام مراجعه به معاینه فنی دانست و تصریح کرد: برخی افراد صرفاً برای گذراندن موفقیت آمیز تست اقدام به نصب موقت کاتالیست می کنند در حالی که شرایط رانندگی و وضعیت موتور خودروها با لحظه تست متفاوت است و این رفتار باعث اختلال در سنجش آلایندگی می شود.
وی درباره مصرف بالای سوخت خودروهای داخلی گفت: اینکه خودروسازان ادعا کنند مصرف بالای خودروها به دلیل کیفیت بنزین است، قابل دفاع نیست. خودروهای خارجی با همین بنزین در هر 100 کیلومتر 5 لیتر بنزین مصرف می کنند در حالی که بسیاری از خودروهای ساخت داخل بیش از 10 لیتر بنزین مصرف می کنند.
موتورسیکلت هایی که هم مصرف سوخت بالایی دارند و هم آلایندگی بالایی دارند
این کارشناس انرژی بخش قابل توجهی از آلودگی ها را به موتورسیکلت های غیراستاندارد نسبت داد و گفت: این دسته از موتورسیکلت ها نه تنها فاقد معاینه فنی و کاتالیزور هستند، بلکه مصرف سوخت و تولید آلاینده های سمی آنها نیز بالاست.
میرزایی ادامه داد: اگرچه سهم موتورسیکلت ها در ایجاد آلودگی هوا دست کم گرفته می شود، اما در واقع در شهرهای بزرگی مانند تهران بسیار بالاست.
وی راه حل را دو راه «تعویض ناوگان به سمت موتورسیکلت های برقی» و «توسعه اجباری کاتالیست» دانست و خاطرنشان کرد: حتی اگر دولت کاتالیزور را رایگان بدهد باز هم نسبت هزینه به سود مثبت است زیرا پیش از این نصب کاتالیست بر روی خودروهای سنگین تهران با موفقیت انجام می شد که تأثیرات جدی بر روی مجدد داشت.
افزایش تولید دلیل افت میانگین اکتان بنزین است
معاون توسعه بازار هیدروکربن بورس انرژی ایران درباره کیفیت بنزین و نقش آن در آلودگی هوا نیز گفت: اگر کشور تنها به 100 میلیون لیتر بنزین در روز نیاز داشت، امکان عرضه بنزین با اکتان 90 یا 91 وجود داشت، اما زمانی که باید 120 میلیون لیتر بنزین تولید شود تا به میزان متوسط تقاضای روزانه کاهش یابد. این کاهش کیفیت محصول فشار تولید است.
میرزایی فروش گسترده اکتان افزاینده های بی کیفیت را نشانه عدم نظارت دانست و اعلام کرد: این محصولات ممکن است اکتان را افزایش دهند اما ترکیبات معطر و سایر عناصر خطرناک آنها که ممکن است جذب کاتالیزور خودروها نشود در این محصولات اندازه گیری نمی شود و این یعنی این بازار عملا رها شده است.
وی عرضه بنزین سوپروارداتی با اکتان 95 را راهکاری دوگانه عنوان کرد و افزود: اولاً این محصول پاسخی به تقاضای واقعی برخی خودروهای حساس است و گام بعدی جایگزینی محصول استاندارد یورو 5 با بازار گیج کننده و غیرقابل کنترل اکتان بوستر است.
بنزین سوپر تنها سوخت خودروهای لوکس نیست
معاون توسعه بازار هیدروکربن بورس انرژی ایران تاکید کرد: طیف مصرف کنندگان سوپر بنزین گسترده است و بسیاری از رانندگان از بنزین سوپر به عنوان ترکیب کننده برای بالا بردن اکتان کل باک استفاده می کنند. این روش ایمن تر و قابل کنترل تر از استفاده از اکتان بوسترهای غیر رسمی است.
میرزایی خاطرنشان کرد: کیفیت بنزین در میزان آلایندگی تاثیر دارد اما عامل اصلی نیست. مشکل آلایندگی در ایران اولاً نبود معاینه فنی، رواج موتورسیکلت های فرسوده و ناکارآمدی نظارت است. اصلاح سوخت بدون اصلاح ناوگان مشکل را حل نمی کند
