میهن تجارت- بهرنگ شادرو کارشناس بازار سرمایه به بررسی چشم انداز کوتاه مدت بازار پرداخت و گفت: به نظر می رسد بازار تا محدوده 3 میلیون و 450 هزار واحدی و حتی 3 میلیون و 500 هزار واحدی نیز قابلیت حرکت را دارد. سقف تاریخی شاخص در روزهای اخیر در محدوده 3 میلیون و 270 هزار واحد شکسته شد و چند روزی است که شاخص بالاتر از این سطح در نوسان بوده است. همچنین یک خط روند صعودی در بازار وجود دارد که شاخص در حال نزدیک شدن به آن است و احتمالا روز دوشنبه 19 آذرماه این خط روند لمس خواهد شد. با توجه به قیمت پایانی روز گذشته، پیش بینی می شود بازار امروز روند صعودی داشته باشد.
اما در بلندمدت، بازار باید بتواند سطوح فعلی را حفظ کند تا روند صعودی را ادامه دهد. به نظر من اگر شرایط سیاسی به ثبات برسد و اتفاق غیرمنتظره ای رخ ندهد، ممکن است در این محدوده بازار به ثبات برسد. بازار در حال حاضر گران نیست و اگر ارزش بازار را بر حسب دلار مقایسه کنیم حتی می توان گفت ارزان است.
اکنون ارزش کل بازار حدود 30 میلیارد دلار کمتر از روز آغاز جنگ 12 روزه است. بنابراین از نظر ارزش دلاری، بازار حدود 25 تا 30 درصد ظرفیت رشد برای بازگشت به سطح قبل از آن مرحله دارد، به طوری که می توان گفت بازار از خرداد ماه در وضعیت رو به رو بوده است.
موضوع مهمتر جنبه اساسی بازار است. معیار اصلی برای مقایسه شرکت ها نسبت قیمت به سود (P/E) است که با نرخ بازده بدون ریسک اندازه گیری می شود. دیروز قیمت سهام به نزدیک 40 درصد رسید که به این معنی است که نسبت P/E آن حدود 2.5 است. در چنین شرایطی کدام صنعت یا سهم را می توان با این میزان کارایی مقایسه کرد؟
طبیعتا این امر نقدینگی را از بازار سهام می گیرد. از سوی دیگر، دولت تمایل دارد نقدینگی را به سمت صندوقهای کالایی مانند طلا و نقره که اخیراً از جذابیت بالایی برخوردار شدهاند، سوق ندهد. در شرایط تورمی، رشد نرخ ارز از یک سو و افزایش قیمت جهانی طلا و نقره از سوی دیگر، این صندوق ها را برای سرمایه گذاران جذاب کرده است. اگر دولت قصد دارد از خروج نقدینگی از بازار سرمایه به این بازارهای موازی جلوگیری کند، باید توجه داشت که بخش زیادی از این پول به صورت فیزیکی وارد بازارهای موازی شده و عملا از چرخه تولید و اقتصاد خارج می شود.
راهکارهای متعددی برای جلوگیری از حرکت نقدینگی به سمت دلار و ایجاد حباب در بازار ارز وجود دارد. با این حال، دو نکته بسیار مهم وجود دارد؛ اول نرخ سود بالا که تولید را غیرقابل توجیه می کند و دوم نرخ دلار استفاده شده در سیستم مبادلاتی که اکنون حدود 62 درصد کمتر از نرخ آزاد است. تفاوت قابل توجه این دو نرخ نه تنها منطق خاصی ندارد، بلکه در عمل قسمت زیادی از این اختلاف قیمت به مصرف کننده نهایی منتقل نمی شود و تنها منجر به سودجویی برخی افراد می شود.
اگر این دو چالش اصلاح شوند، تاثیر آن بر بازار سرمایه و اقتصاد بسیار سریعتر و هزینه کمتری نسبت به مسائلی مانند قیمت گذاری یا نرخ خوراک خواهد داشت. در صورت رفع این موانع، بازار سرمایه از ظرفیت رشد بالایی برخوردار می شود، اما در حال حاضر این موانع باعث نگرانی و احتیاط فعالان بازار شده است. در مقابل، بازارهایی مانند طلا و دلار در حال افزایش هستند و نقدینگی را به سفته بازی می کشاند. اگر هدف حمایت از تولید و هدایت نقدینگی به سمت فعالیت های تولیدی است، باید اقدامات لازم برای تقویت اقتصاد و در نتیجه بازار سرمایه انجام شود.
بیشتر بخوانید: بورس پس از شکستن سقف تاریخی
مسعود مهدیان کارشناس بازار سرمایه گفت: معاملات دیروز بورس تهران با نوسانات کاهشی به روند منفی روز گذشته و روزهای اخیر ادامه داد، هرچند شدت فشار فروش کمتر از دیروز بود. در نیمه دوم بازار شاهد افزایش تقاضا در کل بازار به ویژه در گروه های پالایشی، پتروشیمی و فولاد بودیم و در نهایت شاخص کل از محدوده منفی فاصله گرفت و با رشد حدود 1500 واحدی به کار خود پایان داد. ارزش معاملات خرد با کاهش همراه شد و حدود 9 هزار میلیارد تومان به ثبت رسید. اگرچه حجم معاملات کم بود، اما خروج پول واقعی از محل سهام و حق تقدم حدود 486 میلیارد تومان مشاهده شد.
اخبار تکمیلی درباره جزئیات سهمیه بندی جدید ارزی فولادسازان در تالار دوم و جو مثبت نمادهای پالایشی، فولادی و اهرمی در انتهای بازار به بهبود فضای معاملات کمک کرد. افزایش نرخ دلار و ادامه روند صعودی نیم دلار که پیش بینی می شود منجر به کاهش شکاف نرخ نیمه آزاد با نرخ آزاد شود، در کنار وضعیت فنی شاخص کل که در تلاش برای تثبیت بالای مقاومت شکسته شده است، متغیرهای اقتصادی مذکور این نوید را می دهد که امروز و در روزهای آینده شاهد رشد تقاضای بهتری در بازار باشیم. با این حال، خطرات سیاسی و تنش های منطقه ای را نباید نادیده گرفت. عواملی که در روزهای اخیر تشدید شده و به یکی از موثرترین متغیرهای اقتصادی و بورسی تبدیل شده است. در صورت کاهش این ریسک ها، بازار سرمایه می تواند روند صعودی جدیدی را آغاز کند و ظرفیت حرکت تا محدوده 3 میلیون و 400 هزار تا 3 میلیون و 600 هزار واحد را دارد. با این وجود رفتار بازارساز و عزم وی برای فراهم کردن بستر ورود نقدینگی و بازگشت اعتماد سرمایه گذاران نقش تعیین کننده ای دارد و در صورت برقراری ثبات سیاسی و اقتصادی، بازار سرمایه می تواند نقش مهمی در کنترل تورم و کاهش فشار تقاضا در بازارهای موازی داشته باشد.
مهدیان چشم انداز بلندمدت را ترسیم کرد و گفت: در شرایط آشفته اقتصاد از منظر رشد نقدینگی، افزایش پایه پولی و تورم افسارگسیخته در کنار تشدید مجدد ریسک های منطقه ای نمی توان چشم انداز مثبت و روشنی را برای آینده اقتصاد و بازار ترسیم کرد. فعالان بورس و اقتصادی نیز در مواجهه با این ابهامات دچار سردرگمی هستند و نمی توان پیش بینی روشنی بر اساس داده های کلان و حتی خرد اقتصادی ارائه داد.
در این میان موضوع بودجه 1405 نیز بسیار حائز اهمیت است، زیرا می تواند بر نرخ سود، سودآوری صنایع، جریان نقدی و حتی سطوح مختلف ریسک تاثیر مستقیم داشته باشد. بودجه ریزی همواره یکی از عوامل موثر بر رفتار بازار سرمایه است و واکنش بازار به این روند می تواند تعیین کننده باشد. در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که برخلاف تصور اولیه، برداشت پول واقعی دیروز با توجه به ارزش معاملات بالای 8 همت بیاهمیت نبوده و نشان میدهد که سرمایهگذاران محتاطانه عمل میکنند.
منبع: دنیای اقتصاد
