آندری کلاین سفیر روسیه در لندن در گفتوگوی تفصیلی با شبکه تلویزیونی کانال 4 انگلیسی که در اقامتگاه وی در لندن انجام شد، در پاسخ به سوالی درباره طرح موسوم به صلح اوکراین گفت که تاکنون متن این طرح را ندیده و آنچه تاکنون مطرح شده است بیشتر در رسانهها است.
به گزارش ایرنا، وی تاکید کرد: از دیدگاه مسکو، هرگونه ابتکار واقعی برای پایان دادن به جنگ باید یک راه حل جامع و بلندمدت باشد که نباید به آتش بس یا توافق محدود در اوکراین محدود شود، بلکه شامل تضمین های امنیتی برای روسیه، کشورهای اروپایی و راه حل نهایی موضوع ناتو و چارچوبی برای بازسازی و حتی تحول ساختاری اوکراین باشد.
کلاین با رد این تصور که روسیه به دنبال “معامله” در اوکراین است، در ادامه تاکید کرد که شرایط میدانی و اقتصادی به گونه ای است که دیگر نمی توان از “توافق” صحبت کرد و باید از “تسلیم” صحبت کرد.
وی گفت: در حال حاضر باید در مورد تسلیم صحبت کنیم، زیرا کیف نباید به معامله فکر کند، بلکه چگونه از سقوط کامل و تبدیل شدن به یک کشور شکست خورده جلوگیری کند؛ در اوکراین، نیروی انسانی و ذخایر نظامی به سرعت در حال اتمام است و هیچ پول اضافی برای اوکراین در اروپا باقی نمانده است.
سفیر روسیه در پاسخ به این سوال مجری که آیا موضع “تسلیم” می تواند مبنای مذاکرات صلح باشد یا خیر، گفت: مشکل اصلی از دیدگاه مسکو این است که “توازن در میدان وجود ندارد” و به همین دلیل صحبت از “توافق” به معنای متعارف آن از نظر روسیه بی معنی است. وی افزود: در میدان نبرد در موقعیت پیروزی قرار داریم؛ خط مقدم هر چند کند اما به طور فزاینده ای در حال حرکت است، گفت: تنها در پاییز 87 شهرک آزاد شده و اکنون نیروهای اوکراینی در چند محور در محاصره هستند.
کلاین با تشریح وضعیت درگیری ها در شرق و جنوب اوکراین اظهار داشت که ارتش روسیه ابتکار عمل را در دست گرفته و به سرعت در حال پیشروی است. وی گفت: اوکراین دیگر نیروی انسانی تازه ای برای جبهه ندارد در حالی که روسیه ذخایر و امکانات انسانی بسیار بیشتری دارد.
سفیر روسیه در بخشی دیگر از این گفتگو بر ثبات مواضع مسکو از ابتدای جنگ تاکید کرد و گفت: شرایط عمومی روسیه از ابتدا توسط رئیس جمهور این کشور اعلام شده و هیچ تغییری در آن ایجاد نشده است. وی تصریح کرد: از همان ابتدا مواضع خود را در خصوص امنیت و آینده اوکراین اعلام کرده ایم، این مواضع بارها تکرار شده و من هیچ نشانه ای از تغییر آن نمی بینم و اگر قرار است توافقی صورت گیرد این توافق باید بر اساس این اصول باشد.
مجری شبکه چهار سپس با اشاره به بحث «جنگ ترکیبی» و اتهامات غرب درباره عملیات سایبری و خرابکارانه روسیه علیه اروپا، پرسید که آیا مسکو این نوع جنگ را تشدید کرده است؟ کلاین در پاسخ، لندن را به «سابقه طولانی» استفاده از روشهای جنگ ترکیبی متهم کرد و گفت: دولت بریتانیا در این زمینه بسیار با تجربه است و دیگران تازه از لندن یاد میگیرند. وی با اشاره به حمله سایبری به ایرفلوت از خاک انگلیس، گفت: روسیه این موضوع را پیگیری و یادداشت رسمی را به لندن ارسال کرده است. وی در عین حال درباره اقدامات احتمالی مشابه روسیه علیه غرب گفت: این حوزه «تخصص او» نیست و به عنوان سفیر تنها به تبیین سیاست ها و مواضع رسمی کشورش می پردازد.
موضوع حضور اتباع خارجی در میدان نبرد اوکراین محور بعدی این مصاحبه بود. مجری با ارائه گزارش هایی در مورد استفاده روسیه از نیروهای مهاجر یا اتباع آفریقایی، پرسید که آیا این گزارش ها صحت دارد یا خیر؟ سفیر روسیه این گزارش ها را “بی دقت” و فاقد حمایت جدی خواند و در عوض به حضور تعدادی از نیروهای داوطلب از کره شمالی اشاره کرد که به گفته وی “برای کسب تجربه” و عمدتاً در زمینه “خنثی سازی مین ها و بازسازی شهرهای تخریب شده” به مناطق تحت کنترل روسیه اعزام شده اند و اکنون ماموریت آنها به پایان رسیده است.
کلاین همچنین آمار منتشر شده در رسانه های غربی درباره تعداد کشته ها و مجروحان روس ها را نادرست خواند و گفت که حاضر نیست در این باره «گمانه زنی» کند. وی تنها به یک مورد اشاره کرد و گفت: در سه ماه گذشته در چارچوب تبادل اجساد بین روسیه و اوکراین، 9 هزار جسد اوکراینی تحویل داده و در ازای آن 143 جسد روسی دریافت کرده ایم؛ این اعداد گویای خود هستند. وی در مقابل اصرار مجری مبنی بر پذیرش این واقعیت که صدها هزار خانواده روسی نیز تحت تأثیر این جنگ قرار گرفته اند، گفت: بحث درباره اینکه چه کسی به چه چیزی اعتقاد دارد سازنده نیست و باید در چارچوب مذاکرات و توافقات واقعی مطرح شود.
در بخشی دیگر از این گفت و گو، موضوع جایگاه رئیس جمهور اوکراین و موضوع انتخابات مطرح شد.
مجری برنامه با اشاره به پیشنهاد ولادیمیر زلنسکی برای برگزاری انتخابات پس از آتش بس، این سوال را مطرح کرد که آیا روسیه از چنین ابتکاری استقبال می کند یا خیر؟ سفیر روسیه در پاسخ، ابتدا قانونی بودن وضعیت فعلی زلنسکی را زیر سوال برد و گفت: بر اساس قانون اساسی و مقررات فعلی اوکراین، تنها پارلمان میتواند در شرایط حکومت نظامی به کار خود ادامه دهد؛ «انتخابات ریاستجمهوری باید حدود یک سال و نیم پیش برگزار میشد، بنابراین او در حال حاضر رئیسجمهور غیرقانونی است به نظر ما». از منظر حقوقی و از دیدگاه افکار عمومی اوکراین “مشروعیت کامل” دارد، در غیر این صورت هر دولت بعدی می تواند توافق را زیر سوال ببرد.
موضوع مصادره دارایی های روسیه در اروپا یکی دیگر از موضوعات محوری بود که در این گفتگو به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. کلاین در پاسخ به سوالی درباره طرح کمیسیون اروپا برای استفاده از دارایی ها و درآمدهای مسدود شده روسیه به نفع اوکراین، این طرح را “کاملاً غیرقانونی” و “صرفاً یک سرقت” توصیف کرد و گفت: “این اقدام با قوانین داخلی، قوانین بین المللی و همه استانداردهای شناخته شده مغایر است.” حتی در زمان جنگ جهانی دوم، پول آلمانی که در بانک های غربی بود به این شکل مصادره نشد.» وی هشدار داد که چنین تصمیمی «عواقب بسیار جدی» برای خود اروپا خواهد داشت و خاطرنشان کرد که شرکت ها و بانک های انگلیسی، بلژیکی، فرانسوی و آلمانی نیز دارایی در روسیه دارند. دسترسی به داراییهای افرادی مانند آبراموویچ سالهاست که ادامه دارد و هنوز به نتیجه نرسیده است، این پروندهها سالها اروپا را درگیر خواهد کرد.»
مجری شبکه چهار در بخشی از این گفت و گو به سخنان اخیر ولادیمیر پوتین مبنی بر اینکه «روسیه خواهان جنگ با اروپا نیست اما برای آن آماده است» اشاره کرد و پرسید که این اظهارات چه معنایی دارد؟ سفیر روسیه در توضیح خود گفت که رئیس جمهور کشورش بارها تاکید کرده است که مسکو هیچ برنامه، قصد و دلیلی برای جنگ با اروپا یا ناتو ندارد و تمرکزش تنها بر حل “بحران اوکراین” و تامین امنیت حیاتی آن در این جغرافیا است. وی افزود: مشکل اینجاست که برخی از سران و فرماندهان نظامی اروپایی بدون شنیدن این پیام ها از احتمال جنگ در یکی دو سال آینده صحبت می کنند، ما می گوییم آماده ایم اما برای هر دو سناریو اگر کسی بخواهد به سمت تشدید تنش و مسابقه تسلیحاتی برود ما آماده هستیم و اگر تصمیمی برای کاهش تنش و بازگشت دوباره به ثبات استراتژیک گرفته شود، آماده هستیم.
کلاین با یادآوری تجربه جنگ سرد و توافقات مهمی مانند سند هلسینکی و معاهدات محدودسازی تسلیحات استراتژیک، تصریح کرد که در آن زمان اعتماد پیش شرط مذاکره نبود، بلکه نتیجه بود. او گفت: «در دهه 1970 هیچ کس به هیچ کس دیگری اعتماد نداشت. نه ما به آمریکاییها، نه آمریکاییها به ما، اما با وجود این توافقهای مهمی در حوزه امنیت و کنترل تسلیحات اروپا انجام شد و اعتماد نسبی از آن توافقها شکل گرفت.» وی با اشاره به پایان قریب الوقوع یکی از معاهدات مهم تسلیحاتی، افزود: اکنون اروپا و آمریکا به جای دامن زدن به موج جدید افزایش تسلیحات نظامی، باید به فکر مهار مسابقه تسلیحاتی و بازسازی چارچوب ثبات استراتژیک باشند.
سفیر روسیه در بخش پایانی این گفتوگو با رد ادعاهای مربوط به فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ به مسکو، گفت: اقتصاد این کشور در سالهای گذشته رشد بیش از چهار درصدی داشته و کاهش نسبی رشد در سال جاری طبیعی است. وی نرخ تورم را حدود هشت درصد ارزیابی کرد و خاطرنشان کرد: انگلیس نیز دو سال پیش با چنین نرخ هایی مواجه بود. وی با تاکید بر اینکه در جلسات اخیر دولت، بانک ها و بخش خصوصی «کسی از فشار طاقت فرسا صحبت نکرده است»، افزود: امروز با حدود 85 درصد کشورهای غیرغربی دنیا معامله می کنیم؛ این اکثریت واقعی دنیاست و این تنوع فشار تحریم های غرب را تا حد زیادی خنثی کرده است.
سفیر روسیه در لندن تلاش کرد این پیام را از پایتخت انگلیس منتقل کند که مسکو جنگ میدانی اوکراین را به نفع خود می بیند و آماده امضای یک توافقنامه صلح جامع است، اما از دیدگاه روسیه این توافق زمانی معنا پیدا می کند که مبتنی بر شرایط امنیتی این کشور، پذیرش واقعیت های میدانی و دوری از اروپا و آمریکا از آنچه او ماجراجویی های حقوقی و اقتصادی خواند، باشد.
