تاب آوری معمولاً به عنوان توانایی بازگشت به عقب و دستیابی به رشد مثبت در مواجهه با مشکلات و شکست ها تعریف می شود.
تاب آوری معمولاً به عنوان توانایی بازگشت به عقب و دستیابی به رشد مثبت در مواجهه با مشکلات و شکست ها تعریف می شود.
تاب آوری کودکان در دهه های اخیر به عنوان یکی از مفاهیم اساسی در روانشناسی رشد و سلامت روان مورد توجه روزافزون قرار گرفته است. کودکان در تعامل مستمر با عوامل خطر فردی، خانوادگی و محیطی هستند، اما واکنش آنها به این ناملایمات یکسان نیست. برخی به شدت دچار اختلال می شوند، در حالی که برخی دیگر توانایی سازگاری و بازگشت به عملکرد طبیعی را حفظ می کنند.
تاب آوری در ادبیات علمی یک ویژگی ثابت نیست، بلکه یک فرآیند پویا و چند بعدی وابسته به زمینه های اجتماعی-فرهنگی است که طی آن کودک یاد می گیرد که چگونه از ظرفیت های فردی و شبکه های حمایتی خود در مواجهه با خطر و استرس استفاده کند. در ایران شواهد اپیدمیولوژیک اخیر نشان می دهد که نیاز به توجه سیستماتیک به تاب آوری کودکان بیش از پیش احساس می شود.
به عنوان مثال، یک مطالعه گسترده بر روی 714 کودک ایرانی 9 تا 12 ساله با استفاده از پرسشنامه نقاط قوت و دشواری نشان داد که حدود 24 درصد از کودکان در کلاس های “مرز” یا “غیر طبیعی” هستند. به طوری که عوامل خطر مهمی مانند سیگار کشیدن در خانه، تشخیص اختلال نقص توجه/بیش فعالی و استفاده بیش از حد از فناوری های دیجیتال با سطوح بالاتری از مشکلات عاطفی-رفتاری همراه بوده است.
بررسی ها نشان می دهد که بخش قابل توجهی از کودکان ایرانی در معرض فشارهای روانی و محیطی قرار دارند و عملکرد آنها با شرایط مطلوب فاصله دارد. بنابراین یکی از موضوعات اصلی در حوزه سلامت روان کودک، نبود برنامه های مبتنی بر شواهد برای تقویت تاب آوری در خانواده ها، مدارس و ساختارهای حمایتی در کشور است. برنامه ها و راهکارهای تاب آوری باید از سنین پایین با توانمندسازی خانواده و مربیان برای پیشگیری از اختلالات عاطفی و آسیب های اجتماعی در دوران سالمندی به کودکان آموزش داده شود.
