به گزارش ایسنا، مراسم یادبود کامران فانی نویسنده، مترجم، فهرستنویس و کتابشناس برجسته امروز (سهشنبه چهارم آذرماه) با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامرضا امیرخانی رئیس کتابخانه ملی و فرهنگستان اسناد و مدارک فارسی، هدایادعلم فرهنگستان زبان فارسی، قدردانی و فرهنگستان اسناد فارسی، قاعدههو برگزار شد. کاظم موسوی بجنارودی رئیس مرکز دایرهالمعارف اسلامی آزاده نظربلند دبیرکل سازمان کتابخانههای عمومی کشور، حسین معصومی حمدانی، اکبر ایرانی، رئیس پژوهشکده میراث مکتوب، عبدالکریم جربزادار، سلمان ساکت، ابراهیم کریمی زنجانی، علی سرالود و علی سرالود در سالن همایش ملی کتابخانههای ملی برگزار کردند. سازمان.
سهیل محمودی که اجرای این برنامه را بر عهده داشت در سخنانی گفت: فانی به دور از جاه طلبی و مقام خواهی زندگی خوب و اصیلی داشت. یک خواننده حرفه ای که عاشق کتاب بود. زندگی فانی نمونه بزرگان فرهنگی بود; خدمت بدون چشمداشت، ساده زیستن و کنار گذاشتن آزادی. تنهایی و بیگانگی او نیز سهم ابدی و ابدی اهل فرهنگ است.
دایره المعارف متحرک
غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی وی همچنین در تسلیت و خوش آمدگویی به حضار گفت: مرحوم فانی دایرةالمعارف سیار بودند و هرگاه به مشکلی برمیخوردیم به ایشان مراجعه میکردیم و از دریای معرفت ایشان استفاده میکردیم.
وی با اشاره به کتاب دوست مرحوم فانی گفت: یک بار به ایشان گفتم اگر در جزیره ای تنها بودی و فقط می توانستی یک کتاب با خودت ببری آن کتاب کدام کتاب است؟ کلیات سعدی، مثنوی و… را نگفت، دایره المعارف بریتانیکا را گفت که یک مدت بخوانم و تمام نکنم. این نشان می دهد که او با دایره المعارف آشنایی دارد.
غلامرضا امیرخانی در ادامه به گوشه گیری و قطع ارتباط فانی از دوستانش و اتفاقاتی که در این چند وقت اخیر داشته است گفت: این اواخر حرف های مبهمی می زد که مشخص نبود اما روی کتابخانه ملی که بزرگترین کتابخانه است تاکید می کرد و مدام از شاهنامه فردوسی و دایره لغاتش می گفت اما مبهم بود. نمی دانیم در ذهن او چه می گذشت.
فانی دنبال اسم نبود
احمد مسجدجامعی، معاون مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی کامران در سخنانی فانی را “عاقل” خواند و تاکید کرد: خدمات فانی بیش از دیده ها و شنیده هاست و دلیل این امر نیز پرهیز خود او از دیده شدن بوده است. او اصلاً دنبال نام نبود، بلکه دنبال علم بود. او عاشق علم بود و کتابخانه سیار بود.
وی با تاکید بر اینکه فانی در قرائت استاد بود، گفت: توصیه ایشان مطالعه بود. گزیده می نوشت و می گفت حیف است زمانی را که می توان به جای نوشتن صرف خواندن کرد. از دیده شدن اجتناب می کرد و عاشق خواندن بود. سفر نکرد و گفت وقتی می شود در کتاب پیدا کرد به جای وقت گذاشتن برای سفر می توان به کتاب مراجعه کرد. تقریباً هیچ دانشنامه عمومی و تخصصی برای سنین مختلف وجود ندارد که کامران فانی در آن نقشی نداشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه اهل فضیلت بود و فقط لطف نداشت و با اشاره به جمله ای از عین القضات که می گوید: «مردم مقید به دانستن چیزی نیستند، بلکه باید مردم را به آنها اعتماد کنند که دانا هستند»، گفت: عین القدات گلایه دارند که هدفشان چیزی غیر از علم است. اما فانی در علم و تحقیق اخلاص داشت و به همه کمک می کرد و در پی کسب چیزی از علم نبود. من مطلقاً این حس را در او ندیدم و ندیدم که به دنبال این باشد که او را استاد کامران فانی خطاب کنند. فانی دنبال نام و نان نبود، دنبال علم بود. او با او نامهربان بود، اما دوستان مهربانی داشت و نامی ماندگار از دوران معاصر ماست. اگرچه شاید بی مهر شده باشد، اما استوار زندگی کرد و با تمام وجود برای ایران تلاش کرد و از هیچ چیز دریغ نکرد. زندگی شرافتمندانه
صحبت های حداد عادل درباره اعتقادات کامران فانی
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی وی همچنین با بیان اینکه در 50 سال گذشته هیچ فضای فرهنگی بدون نام فانی ندیده است، گفت: همه به فضل و فضیلت او پی بردند و به علم او اعتماد کردند. البته اخلاق و انصاف و تواضع او را هم تشخیص دادند. فانی در علم آموزی بخیل نبود که به خاطر تواضع او بود. بیشتر از همه اهل مطالعه بود. تعداد کتاب هایی که خوانده بود باعث تعجب دوستانش شد که همگی اهل کتاب بودند.
وی همچنین فانی را فردی دایره المعارف خواند و تاکید کرد: افراد کمی هستند که اطلاعات گسترده ای داشته باشند. پرخواننده بود، پرحرف نبود، متواضع و بی ادعا، کوتاه قامت و گزیده بود، از نظریه پردازی عجولانه و به دور از حیا و اظهار لطف پرهیز می کرد و برای شهرت نظریه پردازی نمی کرد. یکی از نکات او بی اعتنایی به دنیا بود. پس از مرگ وی در میان اوراق و کتاب ها ده ها چک از موسسات مختلف در حساب فانی یافت شد که وی آن ها را نقد نکرد و این جای تعجب دارد.
حداد عادل همچنین فانی را کتابخانه خواند و با اشاره به فیلم «فارنهایت 451» که در سال 66 ساخته شد، گفت: داستان این فیلم داستان حکومتی استبدادی است که تصمیم گرفت کتاب را از جامعه حذف کند و کتاب و کتابخانه وجود نداشته باشد، اما اهالی شهر تصمیم گرفتند هر کدام یک کتاب را نگه دارند تا اگر کتاب ها از بین می رفتند، کتاب ها از بین می رفتند. کتاب ها.” فانی هم خطر از بین رفتن کتاب ها را احساس می کرد و اصرار داشت همه کتاب ها را بخواند.
حدادال در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: از قلب و اصل اعتقادی آقای فانی اطلاعی ندارم، اما در این نزدیک به 50 سالی که شاهد زندگی و کار فانی هستم، شهادت می دهم که سخن و رفتار و موضعی از ایشان مخالف عقیده و یا امتداد دین اسلام ندیده ام. هیچ سندی وجود ندارد که او چیزی گفته باشد. از طرفی در قاموس موضوعی قرآن و همچنین دایره المعارفی که در بطن اعتقادات جامعه ما بود، یعنی دایره المعارف تشیع، خدمت کرد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خاطرنشان کرد: علاقه فانی به کتاب یادآور دغدغه و خطری است که از گسترش ارتباطات مدرن داریم. جوانانی که سرشان در گوشی است و این نوع مطالعه جای کتابخوانی عمیق، مفصل و دقیق را گرفته است و فانی در مقابل این نسل بود که چنین خطری برای او می بینیم.
ژن مقدس
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وی همچنین با بیان اینکه برای ادای احترام به کامران فانی حضور داشت و قصد سخنرانی نداشت، گفت: همانطور که آقای فانی گفته بودند، ژن کتابی داشت. به گفته دکتر حددادال، در عصری که همه چیز تبدیل به فست فود شده و ارائه و دیده می شود، چنین ژن هایی ژن های مقدس زمانه ما هستند و شایسته احترام هستند.
وی با اشاره به رشته های مختلفی که فانی در آن فعالیت داشته است، گفت: معمولا کسانی که مشاغل متنوعی دارند معمولا در کار در این رشته ها نمره یکسانی ندارند. کامران فانی نویسنده، محقق، ویراستار، مدیر و ناظر دایره المعارف های مختلف بود، اما هیچکس نمی تواند به او نمره ضعیف یا متوسط بدهد و این ویژگی کمی نیست.
وزیر فرهنگ و ارشاد دومین ویژگی فانی را تنوع موضوعاتی دانست که فانی به آن پرداخته است و گفت: فانی به موضوعات مختلفی پرداخته است و بیشتر کسانی که به موضوعات مختلف می پردازند شاید تحقیقاتشان قابل استناد نباشد اما آقای فانی در هر موضوعی نوشته اند ضعیف و متوسط نبودند و آثارش ارزش بالایی دارند که این موضوع کمی نیست. از فضیلت اخلاقی ایشان هم صحبت شده و امیدوارم راه امثال فانی آبادتر و بیشتر شود.
کامران فانی میراث فرهنگی ایران را حفظ کرد
حسین معصومی همدانی، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی وی همچنین از آشنایی و دوستی خود با کامران فانی گفت و در سخنان خود خاطرنشان کرد: اگر اتفاقات مهم تاریخی که می دانیم رخ نمی داد، فانی نقشی را که ایفا می کرد بازی نمی کرد. فانی از معدود افرادی بود که با سابقه فعالیت فرهنگی و ادبی، میراث فرهنگی ایران را که با سیاسی شدن همه چیز در خطر از دست رفتن بود، حفظ کرد و به نسل های بعدی منتقل کرد. تغییر مسیر کاری فانی در همین رابطه بود.
وی با اشاره به نقش آفرینی فانی در دایره المعارف های مختلف، یادآور شد: وی علاقه مند رمان خوان بود، علاقه مند به موسیقی کلاسیک بود، اما شاعر نبود. نقطه مقابل آن خرمشاهی بود.
معصومی همدانی با اشاره به برگه استخدامی کامران فانی که چند روز پیش منتشر شد، گفت: فانی در برگه درخواست استخدامی خود در سال 1350، محجوب، شهیدی و غلامحسین ساعدی را به عنوان مرجع خود نوشته است، در زمان ما اگر فردی را معرفی کنیم که رابطه ای که ساعدی با حکومت پهلوی داشته است، استخدام می شود؟ نکته بعدی این است که فانی با روحیه خاصی که داشت نه می توانست خود را مطرح کند و نه به دنبال مقام و منزلت بود، بلکه دارای صندوق فضل و علم و دانش بود. دکترا نداشت. آیا چنین جوانی در شرایط جدید و قوانین عجیب استخدامی و غلبه کمیت بر کیفیت می تواند کار کند؟
وی یادآور شد: فانی هیچ بازمانده ای نداشت و فردی که فانی را در جامعه شناخته شد خرمشاهی بود. اگر خرمشاهی فانی را هل نمی داد چیزی چاپ نمی کرد.
در ادامه پیام بهاءالدین خرمشاهی نویسنده و حافظان درباره کامران فانی قرائت شد.
او 48 فقره چک از ما دارد
عبدالکریم جربزاده، مدیر انتشارات اساطیر وی همچنین در سخنانی به خرید فهرست کتاب فارسی خان بابا مشعر توسط کامران فانی پرداخت و گفت: 5 هزار و 614 ستون با حروف ریز. این فهرست را کسانی که به آن نیاز دارند می خوانند، اما او که جوانی بیش نبود، نشست و آن را خواند تا تمام شد. فکر می کنیم اولین کسی که این کتاب را به طور کامل خوانده است کامران فانی باشد. فانی 30000 روز زندگی کرد، اما اغراق نیست اگر بگوییم او 300000 صفحه خوانده و نوشته است.
وی سپس خاطرنشان کرد: در دوره معاصر دو عالم داشتیم که هر دو قزوینی بودند. علامه محمد قزوینی و علامه کامران فانی. اوصاف مرحوم علامه قزوینی فانی بود، ولی فانی جلوتر بود و جامعیت ایشان بیشتر بود. فانی در کنار همه موسیقی را خوب می شناخت، از موسیقی پیش از اسلام و کهن ایرانی تا موسیقی معاصر و غربی. سوال بزرگ من این است که چه کسی وقت دارد بخواند. برخلاف آنچه گفته شد، کامران فانی شعر را حتی شاعران گمنام می شناخت.
جربزه دار یادآور شد: فانی برای کار در نسخه اسلامی و ایرانی پیشنهادهای خوبی از آمریکا و اروپا داشت اما گفت من ایرانی هستم و قبول نکرد و از ایران کوچ نکرد چون اینجا نفس می کشد.
وی ادامه داد: فانی واقعاً یک دانشنامه متحرک بود. نکته عجیب این است که اقتصاد کلان می دانست، اما اقتصاد خرد و برنامه ریزی خانوار را نه می دانست و نه می خواست بداند. به مناسبت نوشتن تاریخ جهان باستان، ماهانه چک کوچکی می دادیم، اما او چیزی از آن وصول نکرد. او 48 فقره چک از ما دارد که در نهایت آن ها را گذاشتیم و دیگر چک ندادیم. فکر می کنم این چک ها به موزه کتابخانه ملی رفت. برای پول کاری نمی کرد، بسیار محجوب و متواضع بود. او بسیار بسیار نیازمند بود و در فقر از سراسر جهان به دنبال ثروت بود.
مدیر انتشارات اساطیر با بیان اینکه فانی «شاهنامه» را به خوبی می شناخت و با آن آشنایی داشت، گفت: او معتقد بود که شاهنامه در دل مردم است و به نسخه بدل و اینها اعتقادی نداشت.
