به گزارش به گزارش میهن تجارت، مهریه در واقع یک قرارداد اجتماعی است که در فرهنگ و حقوق خانواده نهفته است و این عقد نه تنها تکلیف مالی تلقی می شود، بلکه نشان دهنده احترام مرد به زن و پذیرش مسئولیت در قبال او است و نگاه منطقی به مهریه به معنای درک آن به عنوان یک ابزار قانونی و اجتماعی است و نه وسیله رقابت یا نمایش قدرت مالی، در صورتی که جامعه می تواند قدرت مالی را در جامعه به نمایش بگذارد. عامل تنش زا به نماد احترام و تعهد تبدیل می شود.
از نظر حقوقی، مهریه باید با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی زوجین تعیین شود و مهریه های سنگین و غیرقابل پرداخت نه تنها کارکرد حمایتی خود را از دست می دهند، بلکه می توانند منجر به بحران های حقوقی و حتی زندانی شدن مردان شوند. نگاه صحیح به مهریه، انتخاب مقدار و نوع آن است که هم ارزشمند و هم قابل اجرا باشد و این اصل تناسب موجب برقراری عدالت در روابط خانوادگی می شود و از تبدیل شدن مهریه به بار سنگین و غیر معقول جلوگیری می کند.
از دیدگاه روانشناسی خانواده، مهریه می تواند نقش مهمی در ایجاد آرامش روانی برای زن داشته باشد. زمانی که زن احساس کند پشتوانه قانونی برای او وجود دارد، با اعتماد به نفس بیشتری وارد زندگی مشترک می شود و این احساس امنیت روانی، اضطراب های پنهان را کاهش می دهد و این امکان را به زن می دهد که انرژی خود را صرف رشد رابطه و تربیت خانواده کند.
یکی از آسیب های جدی در موضوع مهریه، نگاه مالی و معاملاتی به آن است; وقتی مهریه فقط به صورت یک عدد یا مال تلقی شود، روابط عاطفی زوجین به شدت آسیب می بیند و چنین نگاهی می تواند ازدواج را به یک قرارداد اقتصادی تقلیل دهد و ارزش های انسانی و معنوی آن را کمرنگ کند. یک نگاه منطقی و درست، مهریه را نماد احترام و تعهد می داند که فراتر از پول است و جایگاه زن را در خانواده و جامعه نشان می دهد.
مهریه نشانه احترام و تعهد مرد به زن است / یکی از نکات ضروری در تعیین مهریه رعایت تناسب و معقول بودن آن است.
زهرا علیپور، وکیل، کارشناس و پژوهشگر حوزه حقوق وی با بیان اینکه مهریه یکی از ارکان اصلی عقد نکاح در نظام حقوقی کشور است، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: قانون مدنی مهریه را یک حق مالی برای زن می داند که به محض وقوع عقد مسئولیت شوهر قرار می گیرد و این حق نه تنها جنبه مالی دارد، بلکه نشانه احترام و تعهد مرد نسبت به زن است و در واقع مهریه ضامن استحکام رابطه زناشویی و تامین امنیت اقتصادی زن در صورت اختلاف یا جدایی است.
وی با بیان اینکه یکی از نکات مثبت و ضروری در تعیین مهریه رعایت تناسب و معقول بودن آن است، می افزاید: مهریه های سنگین و غیر واقعی نه تنها کارکرد حمایتی خود را از دست می دهند، بلکه می توانند منشأ اختلاف و معضلات اجتماعی شوند و انتخاب مهریه متناسب با شرایط اقتصادی خانواده و توان مالی مرد به عدالت نزدیکتر است و مانع از شکایت کیفری می شود.
این حقوق دان، کارشناس و پژوهشگر حوزه حقوق با بیان اینکه مهریه را نباید صرفاً بار مالی دانست، بیان می کند: در بسیاری از موارد انتخاب جهیزیه های معنوی یا نمادین مانند آموزش قرآن، سفر زیارتی یا هدیه فرهنگی می تواند ارزش های اخلاقی و معنوی خانواده را تقویت کند و این گونه مهریه ها نشان دهنده نگاه انسانی و فرهنگی به ازدواج است و از تبدیل شدن مهریه به یک معامله مالی جلوگیری می کند.
تعیین مهریه باید به گونه ای باشد که با اصول عدالت اجتماعی سازگار باشد/ انتخاب مهریه های معقول به کاهش آسیب های اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده کمک می کند.
عالی پور با بیان اینکه یکی از نکات مثبت در زمینه مهریه شفافیت و ثبت دقیق آن در سند ازدواج است، ادامه می دهد: تعیین نوع، میزان و شرایط پرداخت مهریه به صورت شفاف و بدون ابهام از بروز اختلافات حقوقی در آینده جلوگیری می کند و این شفافیت نه تنها به نفع زن است، بلکه مرد را از حوادث غیرمترقبه و سنگین مصون می دارد.
وی با بیان اینکه مهریه باید به گونه ای تعیین شود که با اصول عدالت اجتماعی همخوانی داشته باشد، می گوید: در جامعه ای که اختلاف طبقاتی وجود دارد، تعیین مهریه های سنگین می تواند فشار اقتصادی بر خانواده ها وارد کند و حتی منجر به افزایش تعداد زندانیان مهریه شود.
این حقوقدان، کارشناس و پژوهشگر حوزه حقوق می افزاید: به طور کلی یکی از مهم ترین نکات مثبت در موضوع مهریه، فرهنگ سازی و آموزش عمومی است; آگاهی زوجین از جنبه های حقوقی و اجتماعی مهریه باعث می شود تصمیمی آگاهانه و مسئولانه بگیرند و رسانه ها، نهادهای آموزشی و مشاوران حقوقی می توانند نقش مهمی در اصلاح نگاه جامعه به مهریه و تبدیل آن از ابزار فشار به نماد احترام و تعهد داشته باشند.
مهریه فقط یک تعهد مالی نیست/ جهیزیه معنوی یا نمادین می تواند پیوند عاطفی زوجین را تقویت کند.
سامیه طاهری، روانشناس و مشاور خانواده وی با بیان اینکه مهریه از منظر روانشناسی خانواده فقط یک تعهد مالی نیست، به خبرنگار به گزارش میهن تجارت گفت: مهریه در واقع نماد امنیت و احترام در روابط زناشویی است. وقتی زن می بیند که همسرش این حق را مسئولانه می پذیرد، احساس ارزشمندی و آرامش بیشتری می کند و این احساس امنیت روانی، زیربنای مهمی برای شکل گیری اعتماد و صمیمیت در زندگی مشترک است.
وی با بیان اینکه مهریه های سنگین به جای ایجاد آرامش می تواند به عامل اضطراب و تنش تبدیل شود، می افزاید: ممکن است مرد دائماً احساس فشار و نگرانی کند و زن ناخودآگاه رابطه را به یک معامله مالی تقلیل دهد و چنین شرایطی می تواند منجر به کاهش کیفیت ارتباط عاطفی و افزایش احتمال درگیری های خانوادگی شود.
این روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به اینکه مهریه های معنوی یا نمادین می تواند پیوند عاطفی زوجین را تقویت کند، تصریح می کند: این نوع جهیزیه ها نشان می دهد که این رابطه بر اساس ارزش های مشترک و معنوی است نه فقط پول و دارایی و چنین انتخابی به رشد روحی و روانی خانواده کمک می کند.
ضرورت فرهنگ سازی برای نگاه صحیح به مهریه / گفتگوی صادقانه و شفاف بین زوجین قبل از ازدواج در مورد مهریه
طاهری با تاکید بر لزوم شفاف سازی و گفت و گوی صادقانه در مورد مهریه ادامه می دهد: یکی از اصول مثبت در موضوع مهریه، گفتگوی صادقانه و شفاف بین زوجین قبل از ازدواج است. وقتی زن و مرد بدون ترس و پنهان کاری از میزان و نوع مهریه صحبت می کنند، زمینه اعتماد و تفاهم بیشتر فراهم می شود و این گفتگوها از سوءتفاهمات روانی و احساس بی عدالتی در آینده جلوگیری می کند.
وی با اشاره به اینکه مهریه می تواند یک پشتوانه روانی برای زن باشد، می گوید: داشتن این حمایت باعث می شود زن با آرامش بیشتری وارد زندگی مشترک شود و انرژی روحی خود را صرف توسعه رابطه کند و نگران آینده نباشد.
این روانشناس و مشاور خانواده با تاکید بر لزوم فرهنگ سازی برای نگاه سالم به جهیزیه می افزاید: افراد و جامعه باید بیاموزند که مهریه ابزار فشاری نیست و صرفاً عددی برای رقابت اجتماعی نیست و آموزش عمومی و مشاوره قبل از ازدواج می تواند به زوجین کمک کند مهریه را نماد احترام و تعهد بدانند و این نگاه سالم باعث استحکام و استحکام بیشتر روابط عاطفی خانواده می شود.
بحث صریح و صادقانه در مورد مهریه قبل از ازدواج بسیار مهم است و زوجین باید بدون پنهان کاری درباره میزان، نوع و شرایط مهریه صحبت کنند. این گفتگوها نه تنها از سوء تفاهمات حقوقی در آینده جلوگیری می کند، بلکه زمینه ای برای اعتماد متقابل خواهد شد و زمانی که زن و مرد با آگاهی و توافق کامل وارد زندگی مشترک شوند، احتمال اختلاف نظر و احساسات ناخوشایند در آینده به حداقل می رسد.
انتخاب جهیزیه معنوی یا فرهنگی مانند آموزش مهارت، زیارت یا هدیه فرهنگی می تواند کارکردی دوگانه داشته باشد. از طرفی ارزش های معنوی خانواده را تقویت می کند و از طرف دیگر فشار مالی بی مورد را کاهش می دهد و این گونه جهیزیه ها نگاه انسانی و فرهنگی به ازدواج را نشان می دهد و به رشد روحی و روانی زوجین کمک می کند. در این صورت مهریه به جای تبدیل شدن به یک بار مالی، به فرصتی برای رشد و تقویت ارزش های مشترک تبدیل می شود.
مهریه از نظر حقوقی باید با اصول عدالت اجتماعی همخوانی داشته باشد و تعیین مهریه های سنگین می تواند آسیب های اجتماعی را به دنبال داشته باشد و نگاه عقلانی به مهریه به معنای توجه به شرایط اقتصادی جامعه و تلاش برای انتخابی است که هم حقوق زن را حفظ کند و هم فشار غیرواقعی بر مرد وارد نشود.
نگاه صحیح به مهریه نیازمند فرهنگ سازی و آموزش همگانی است و رسانه ها، مشاوران خانواده و نهادهای آموزشی باید به زوجین بیاموزند که مهریه نه وسیله رقابت است و نه وسیله فشار، بلکه نماد احترام و تعهد متقابل است و آموزش همگانی می تواند نگاه جامعه را اصلاح کند و ازدواج های مبتنی بر عقلانیت و عشق را برقرار کند. اگر این فرهنگ سازی به درستی انجام شود، مهریه به جای اینکه منشأ درگیری باشد، عاملی برای تحکیم روابط خانوادگی و اجتماعی می شود.
منبع : به گزارش میهن تجارت
