ایرنا: با وجود مخالفت روسیه و چین، شورای امنیت سازمان ملل متحد فردا به درخواست تعدادی از اعضای غربی این شورا درباره قطعنامه 2231 نشستی برگزار می کند. این در حالی است که پیش از این مسکو و پکن به همراه ایران با برگزاری این نشست و همچنین گزارش دبیرکل مخالفت کرده بودند.
بر اساس اعلام مقر سازمان ملل، این نشست شورای امنیت قرار است صبح روز سه شنبه به وقت محلی (نیویورک) برگزار شود و پیش بینی می شود شورای امنیت بار دیگر صحنه اختلاف نظر طرفین از یک سو روسیه و چین و حامیان آنها و از سوی دیگر برخی اعضای غربی شورای امنیت باشد.
پیش بینی می شود نشست فردای شورای امنیت سازمان ملل نیز نتیجه خاصی نداشته باشد.
قطعنامه 2231 شورای امنیت در مورد برجام در 18 اکتبر 2025 (25 اکتبر 1404) منقضی شد و در حالی که ایران، روسیه و چین پایان رسمی این قطعنامه را به معنای خروج پرونده هسته ای ایران از دستور کار شورای امنیت می دانند، سه کشور اروپایی و ایالات متحده با اتکا به مفاد مفاد برجام، مفاد برجام را مجددا تفسیر کردند. تحریمها پس از رای شورای امنیت برای فعالسازی snapback.
پیش از این «ساموئل جالبگار» سفیر و نماینده دائم اسلوونی در سازمان ملل همزمان با ریاست کشورش بر شورای 15 عضوی شورای امنیت در آخرین ماه سال 2025 میلادی در مقر سازمان ملل در نیویورک به خبرنگاران گفته بود: شورای امنیت گزارش قطعنامه 2 سازمان ملل متحد را در خصوص قطعنامه 12 ایران دریافت خواهد کرد.
دبیرخانه سازمان ملل متحد در پی درخواست غربی ها از آنتونیو گوترش دبیرکل این سازمان بین المللی خواست تا از ژوئن تا اکتبر 2025 (خرداد تا مهر) گزارشی از اجرای برجام ارائه کند و قبل از پایان آن، دبیرکل بیستمین گزارش خود را ارائه کرده است.
گوترش در آخرین گزارش خود اظهار داشت: گزارش حاضر آخرین تحولات مربوط به اجرای قطعنامه 2231 (2015) از زمان انتشار نوزدهمین گزارش من (S/2025/397) مورخ 19 ژوئن 2025 را ارائه می دهد. این گزارش همچنین خلاصهای از آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی آن در ایران است.
در این گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد، ادعای سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه در خصوص فرآیند بازگشت سریع (مکانیسم بازگشتی) مطرح شده و آمده است: چین، ایران و روسیه در نامهای مورخ 18 اکتبر تاکید کردهاند که بر اساس بند 8 قطعنامه 2231، کلیه مفاد این قطعنامه در بند 8، 5، 1 و 1 اکتبر بررسی شده است. موضوع هسته ای ایران در شورای امنیت به پایان رسیده است.
رئیس موقت شورای امنیت سازمان ملل متحد پیش از این در جمع خبرنگاران گفته بود: در این خصوص با سفرا مذاکره کردیم، برخی معتقدند قطعنامه 2231 دیگر وجود ندارد و برخی دیگر معتقدند گزارشی در حال تهیه است و بنابراین باید درباره آن گزارش جلسه ای برگزار شود.
سفیر و نماینده دائم اسلوونی در سازمان ملل متحد گفت که بنابراین احتمالاً درخواست بررسی این قطعنامه در ماه دسامبر ارائه خواهد شد و پس از آن درباره این نشست تصمیم گیری خواهد شد.
بر اساس توافق هسته ای ایران موسوم به برجام و بند اجرایی هشت قطعنامه 2231 شورای امنیت، کلیه مفاد آن پس از (روز انتقالی) 18 اکتبر 2025 (26 مهر 1404) پایان یافت و ایران، چین و روسیه پس از انقضای این تاریخ اعلام کردند که تمامی محدودیت های مربوط به قطعنامه هسته ای ایران لغو شده است.
در پی جنگ 12 روزه اسرائیل و آمریکا علیه ایران، تروئیکای اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) به همراه آمریکا در 28 سپتامبر، مصادف با 15 مهرماه، مکانیسم بازپس گیری را فعال کردند و تلاش کردند 6 قطعنامه لغو شده قبلی شورای امنیت را احیا کنند.
اسرائیل در 23 ژوئن، با نقض آشکار قوانین بینالمللی و حاکمیت ملی جمهوری اسلامی ایران، مناطقی در تهران و برخی شهرهای دیگر از جمله تأسیسات هستهای این کشور را هدف حمله نظامی قرار داد و ایالات متحده آمریکا نیز بامداد یکشنبه (اول تیرماه) با حمله مستقیم به سایتهای اتمی فردو، نطنز و اصفهان به جنگ علیه ایران پیوست.
در پی پاسخ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به این حملات، سرانجام در 12 تیرماه، رئیس جمهور آمریکا از توافق آتش بس میان ایران و اسرائیل خبر داد و جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه جنگ را آغاز نکرده است، تصریح کرد که اگر رژیم اسرائیل تجاوز غیرقانونی خود را متوقف کند، ایران قصد ادامه پاسخگویی را ندارد.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا در 6 نوامبر 2025 (15 نوامبر 1404) در مصاحبه با خبرنگاران درباره نقش واشنگتن در این حملات اعتراف کرد: «اولین حمله [رژیم] اسرائیل انجام داد. حمله بسیار بسیار قدرتمند بود. من شخصا دستور دادم چه زمانی [رژیم] اسرائیل اولین حمله را به ایران انجام داد، روز بزرگی برای اسرائیل بود. زیرا آن حمله آسیب بیشتری نسبت به سایر حملات به بار آورد.»
به گفته نماینده جمهوری اسلامی ایران، این اظهارات دلیل روشن و انکارناپذیری بر مشارکت، رهبری و مسئولیت مستقیم فرماندهی آمریکا در طراحی، هدایت و تسهیل تهاجم نظامی غیرقانونی اسرائیل است.
ایران در نامه ای به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد: این تجاوزات جنایتکارانه که نقض فاحش و جدی بند 4 ماده 2 منشور سازمان ملل متحد، اصول منع تهدید یا استفاده از زور علیه دولت های مستقل و حقوق بشردوستانه بین المللی محسوب می شود، منجر به تلفات غیرنظامی متعدد، تخریب زیرساخت های هسته ای و آسیب های جدی به تاسیسات غیرنظامی و غیرنظامی ایران شد.
شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) به همراه آمریکا را در تاریخ 29 نوامبر 1404 منطبق با 20 نوامبر 2025 با 19 رای موافق، 12 رای ممتنع و 3 رای مخالف به برنامه هسته ای ایران تصویب کرد و در این قطعنامه از ایران خواسته شده است تا در مورد وضعیت برنامه هسته ای ایران اطلاعات کامل را ارائه کند و به آن اضافه کند. ذخایر اورانیوم غنی شده و تأسیسات حفاظت شده به آژانس.
