به گزارش خبرگزاری به گزارش میهن تجارت، در سالهایی که جنگهای مدرن بیش از هر زمان دیگری به ابزارهای کمهزینه، عظیم و هوشمند وابسته است، پهپادهای انتحاری به یکی از تعیینکنندهترین اجزای میدان نبرد تبدیل شدهاند. عرصه ای که برخلاف روایات رایج، این بار نام ایران در جایگاه الهام بخش و پیشرو خود می درخشد. به گزارش رسانه های آمریکایی، طراحی و تولید پهپاد شهید 136 نه تنها تعادل پهپادها را تغییر داده است، بلکه آمریکا را مجبور به مهندسی معکوس مستقیم این فناوری ایرانی کرده است.
رونمایی پنتاگون از پهپاد «لوکاس» دقیقاً در همین زمینه قابل درک است. تلاشی برای جبران عقب ماندگی در عرصه ای که ایران علیرغم سال ها تحریم توانسته الگویی موثر، ارزان و تولید انبوه ارائه دهد. اما آنچه این پروژه را به سوژه ای معنادار تبدیل می کند، خود «لوکاس» نیست، بلکه قضاوت رسانه های آمریکایی درباره شکست آن است.
رسانه آمریکایی Jalopnik در ارزیابی صریح خود تاکید می کند که “لوکاس” به هیچ وجه نسخه ای در سطح “شاهد 136” نیست. این رسانه با اشاره به هزینه های بالای تولید در آمریکا می نویسد که پنتاگون برای حفظ قیمت مجبور است برد، قدرت کلاهک و ظرفیت عملیاتی را کاهش دهد. تصمیمی که منجر به تولید پهپادی با «کسری از قابلیت های نمونه ایرانی» شد. جالوپنیک حتی این روند را با «کپی کردن پاسخ های دیگران در امتحان» مقایسه می کند و آن را نشانه عقب ماندگی ساختاری آمریکا در تطبیق با جنگ های مدرن می داند.
مقایسه مشخصات فنی این اعتراف رسانه ای را عینی تر می کند. «شاهد 136» با برد بین 1000 تا 2500 کیلومتر، کلاهک 40 تا 90 کیلوگرمی و موتوری ساده اما کارآمد، برای حملات دوربرد و دسته جمعی طراحی شده است. از سوی دیگر، “لوکاس” آمریکایی به بردی در حدود 650 تا 800 کیلومتر و کلاهک سبک تر محدود می شود. به گفته تحلیلگران غربی، این تفاوت، آن را به یک سلاح مؤثر نزدیکتر می کند تا یک ابزار نمایشی.
حتی در زمینه قیمت هم برتری با نسخه ایرانی است. در حالی که کل هزینه “شاهد 136” حدود 20000 دلار تخمین زده می شود، “لوکاس” بیش از 35000 دلار برای پنتاگون هزینه دارد. اختلافی که به گفته جالوپنیک، نشان می دهد که «تولید ارزان، کارآمد و انبوه» همچنان چالشی حل نشده برای آمریکاست.
نقطه ضعف لوکاس به اعداد محدود نمی شود. فوربس در گزارش اخیر خود حقیقت مهم تری را فاش می کند: این پهپاد هنوز به آمادگی عملیاتی واقعی نرسیده است. فوربس با استناد به بیانیه رسمی ارتش آمریکا اعلام می کند که کلاهک نهایی “لوکاس” هنوز ساخته نشده است و تمام آزمایشات با محموله های ناکارآمد انجام شده است. به عبارت دیگر، پهپادهایی که اخیراً در غرب آسیا مستقر شدهاند، در حال حاضر فاقد قدرت انفجاری واقعی هستند و بیش از آنکه نقش بازدارنده داشته باشند، کارکرد تبلیغاتی دارند.
این رسانه همچنین تاکید می کند که “لوکاس” از نظر ابعاد و قدرت بیشتر به “شاهد 131” شباهت دارد تا “شاهد 136”. اعترافی که تلویحاً فاصله نسخه آمریکایی با نمونه اصیل ایرانی را تایید می کند. محدودیت تولید نیز به این تصویر می افزاید. جایی که فوربس از قرارداد ۸۵۰ پهپاد با بودجه محدود صحبت می کند، رقمی که با منطق تولید انبوه پهپادهای ایرانی فاصله زیادی دارد.
اما نکته استراتژیکتر جایی فراتر از مقایسه «شاهد 136» و «لوکاس» است. آنچه رسانه های آمریکایی کمتر به آن توجه می کنند، پیشرفت چندین ساله ایران پس از نسخه ای است که آمریکا از آن کپی کرده است. شواهد نشان می دهد که پنتاگون خود را بر اساس نمونه های اولیه شاهد مهندسی معکوس کرده است. این در حالی است که ایران در این مدت به نسخه های ارتقا یافته با برد بالاتر، موتورهای پیشرفته تر، سیستم های هدایت مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و حتی مدل های جت مانند «شاهد 238» دست یافته است.
در این زمینه، گمانهزنیها درباره وجود پهپادهای پیشرفتهتر و نامعلومتر ایران – از جمله پروژههایی در سطح «حدید 110» – نشان میدهد که شکاف واقعی نه تنها پر نشده، بلکه احتمالاً عمیقتر هم شده است. این نکته ای است که کپی برداری آمریکایی را به بن بست می رساند. زیرا تقلید از گذشته جوابگوی میدان جنگ آینده نیست.
در نهایت، آنچه از گزارشهای فوربس و جالوپنیک برمیآید یک واقعیت واضح است: تلاش آمریکا برای تقلید از «شاهد 136» بیش از آنکه نشانهای از پیشرفت باشد، تصدیق ناخواسته موفقیت استراتژیک ایران در صنعت هواپیماهای بدون سرنشین است. صنعتی که توانسته قواعد بازی را با منطق جنگ نامتقارن تغییر دهد و قدرتی بسازد که حتی بزرگترین ارتش جهان را هم مجبور به کپی برداری کند; نسخه ای است که به گفته رسانه های خودشان هنوز به اصل آن نرسیده است.
منبع : به گزارش میهن تجارت
