در اوج همهگیری کووید-19 – زمانی که بیمارستانها مملو از بیماران بودند، مدارس و دفاتر تعطیل شدند و اقتصادها در حال توقف بودند – بسیاری از مردم متعجب بودند که چه زمانی جهان بهبود مییابد. پنج سال بعد، داده ها نشان می دهد که کاهش استانداردهای زندگی می تواند پایدار باشد.
اکونومیست نوشته است که شاخص توسعه انسانی (HDI) که توسط سازمان ملل تهیه شده است، پیشرفت را در سه زمینه دنبال می کند: امید به زندگی، آموزش و درآمد. این شاخص پس از تولید ناخالص داخلی (GDP) یکی از پرکاربردترین معیارهای توسعه است. امتیاز جهانی آن در سالهای 2020 و 2021 کاهش یافت—اولین کاهش از زمان آغاز به کار این شاخص در سال 1990. این شاخص تا حدودی در سال 2022 بهبود یافت. اما آخرین گزارش که در 6 می منتشر شد، نشان میدهد که سرعت بهبود در سال 2023 کمترین سرعت ثبت شده بود.
کشورهای ثروتمند، جای تعجب نیست که عملکرد بهتری دارند. به گفته آخیم اشتاینر از برنامه توسعه سازمان ملل، 97 درصد به طور کامل به سطح قبل از همه گیری بازگشته اند یا حتی از آن فراتر رفته اند. این در مورد کمتر از 60 درصد کشورهای فقیر صدق می کند.
پس از دو سال در صدر، سوئیس جای خود را (با اختلاف بسیار کم) به ایسلند داد. کشورهای شمال اروپا در اکثر رتبه بندی هایی که کیفیت زندگی را اندازه گیری می کنند رتبه بالایی دارند. انتظار می رود نوزادی که امروز در ایسلند متولد می شود بیش از 82 سال زندگی کند و بیش از 18 سال تحصیلات داشته باشد. میانگین درآمد سرانه نزدیک به 70 هزار دلار است.
امتیاز شاخص، 1 = توسعه یافته ترین / امید به زندگی در بدو تولد (سال) / سال های مورد انتظار تحصیل / درآمد ناخالص ملی سرانه، USD*
1. ایسلند — 0.972 | 82.7 | 18.9 | 69,117,
2 = نروژ — 0.970 | 83.3 | 18.8 | 112710
2 = سوئیس — 0.970 | 84.0 | 16.7 | 81,949،
4. دانمارک — 0.962 | 81.9 | 18.7 | 76,008,
5 = آلمان — 0.959 | 81.4 | 17.3 | 64,053,
5 = سوئد — 0.959 | 83.3 | 19.0 | 66,102،
7. استرالیا — 0.958 | 83.9 | 20.7 | 58,277,
8 = هنگ کنگ — 0.955 | 85.5 | 16.9 | 69,436,
8 = هلند — 0.955 82.2 | 18.6 | 68,344,
10. بلژیک — 0.951 82.1 | 19.0 | 63,582
این شاخص نابرابری در داخل کشورها را در نظر نمی گیرد (سازمان ملل متحد برای این کار شاخص های جداگانه ای منتشر می کند). سطح زندگی شهروندان فقیر و ثروتمند در یک کشور می تواند بسیار متفاوت باشد. آمریکاییهای ثروتمند بیشتر از فقرا عمر میکنند. اما پول همه چیز نیست. یک مطالعه به رهبری محققان دانشگاه براون که در آوریل منتشر شد نشان داد که ثروتمندترین افراد آمریکا (در رتبه هفدهم در شاخص توسعه انسانی) نرخ مرگ و میر مشابهی با فقیرترین افراد در شمال و غرب اروپا و همچنین بیشتر مردم در اروپای شرقی دارند.
انتهای جدول عمدتا متعلق به کشورهای جنوب صحرای آفریقا است. امید به زندگی در بدو تولد در سودان جنوبی – پایینترین کشور – کمتر از 58 سال، میانگین سالهای تحصیل کمتر از شش سال و درآمد ناخالص ملی سرانه فقط 688 دلار است. پس از چندین دهه کاهش فاصله، شکاف بین کشورهای بالا و پایین جدول برای چهار سال متوالی افزایش یافته است. فقیرترین کشورهای جهان در سایر شاخص ها نیز متوقف شده اند. فقر شدید از سال 2015 به سختی کاهش یافته است. شاخص های بهداشت عمومی از زمان کووید کاهش یافته است. و از اواسط دهه 2010، نرخ رشد اقتصادی در اقتصادهای فقیر به طور متوسط کندتر از اقتصادهای ثروتمند بوده است. کاهش بودجه کمک های خارجی توسط دولت های آمریکا و اروپا وضعیت کشورهای فقیر را بدتر خواهد کرد. بر اساس گزارش HDI، کشورهای جهان عرب و آمریکای لاتین و کارائیب کمترین پیشرفت را در استانداردهای زندگی پس از همه گیری داشته اند.
برای دهه ها، به نظر می رسید که جهان به طور متوسط تا قبل از سال 2030 به سطوح بسیار بالایی از توسعه خواهد رسید. اگر روند کند کنونی ادامه یابد، ممکن است دهه ها بیشتر طول بکشد تا به آن نقطه عطف برسد.
