آینده علی حرب، تحلیلگر ارشد مسائل بین المللی شبکه الجزیره
به گزارش به گزارش میهن تجارت به نقل از شبکه الجزیره، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، بیش از 30 سال است که درباره تهدید ایران برای اسرائیل و جهان هشدار داده است. در ماه ژوئن، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به این هشدارها توجه کرد و تاسیسات هسته ای تهران را بمباران کرد. اما به نظر می رسد نتانیاهو متقاعد نشده است و زمانی که روز یکشنبه به ایالات متحده بازگردد و در اقامتگاهش در مار لاگو در فلوریدا با ترامپ بازگردد، برای اقدام نظامی بیشتر علیه ایران فشار خواهد آورد. این بار تمرکز بر برنامه موشکی ایران است.
مقامات اسرائیلی و متحدان آمریکایی آنها بار دیگر بر طبل جنگ علیه ایران می کوبند و استدلال می کنند که باید فورا با برنامه موشکی تهران برخورد شود. با این حال، تحلیلگران گفته اند که یک درگیری دیگر با ایران در تضاد کامل با اولویت های سیاست خارجی اعلام شده ترامپ خواهد بود.
سینا طوسی، محقق ارشد مرکز سیاست بینالملل در بیانیهای گفت: در حالی که ترامپ به دنبال تعمیق همکاریهای اقتصادی و ایجاد روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و کشورهای عربی است، نتانیاهو به دنبال تسلط نظامی بر منطقه است. وی تاکید کرد: بنابراین من فکر میکنم ریشه اهداف نتانیاهو و مسیری که میخواهد آمریکا را به سمت حمایتش هدایت کند، همینجاست؛ اما این مسیر به منافع آمریکا ختم میشود که به سمت دیگری حرکت میکند و ثبات بیشتر در منطقه میخواهد؛ ثباتی که نیاز به دخالت مستقیم نظامی آمریکا نداشته باشد، به نقطه برخورد خواهد رسید.
اسرائیل و بازی تهدید در حال تغییر؛ حفظ رویارویی با ایران به هر قیمتی
از زمانی که دونالد ترامپ میانجیگری آتش بس در غزه را امضا کرد، اسرائیل تقریباً هر روز آن را نقض کرده است. دونالد ترامپ که خود را یک «صلحخواه» معرفی میکند، مدعی شده است که برای اولین بار در سه هزار سال گذشته صلح را به خاورمیانه آورده است. در همین راستا، استراتژی امنیت ملی که اخیراً توسط دولت وی منتشر شد، بیان میکند که خاورمیانه به عنوان منطقهای مبتنی بر مشارکت، دوستی و سرمایهگذاری در حال ظهور است و دیگر اولویت سیاست خارجی آمریکا نیست.
از آنجایی که ایالات متحده وعده کاهش حضور نظامی و وزن استراتژیک خود در خاورمیانه را می دهد، به نظر می رسد اسرائیل در حال لابی گری برای جنگی است که می تواند واشنگتن را وارد یک درگیری جدید کند. در دهههای گذشته، اسرائیل برنامه هستهای ایران را مهمترین تهدید برای امنیت خود و جهان معرفی کرده است. اما ترامپ اصرار دارد که حملات آمریکا به سه تاسیسات هسته ای ایران در ماه ژوئن این برنامه را نابود کرد.
تحلیلگران می گویند که صرف نظر از اینکه ارزیابی ترامپ چقدر دقیق است، اعلامیه او اسرائیل را مجبور کرده است که «تهدید» دیگری را جایگزین کند. تا مجبور نباشد علناً با رئیس جمهور آمریکا مخالفت کند. تریتا پارسی، معاون اجرایی موسسه کوئینسی در بیانیه ای تاکید کرد: از آنجایی که ترامپ موضوع هسته ای را “درست یا نادرست” برای حل و فصل اعلام کرده است، اکنون اسرائیل برای حفظ فشار بر تهران تمرکز خود را به موضوع موشک معطوف کرده است. پارسی به الجزیره گفت: نتانیاهو آمریکا را تحت فشار قرار میدهد تا در جنگی دیگر علیه ایران در کنار اسرائیل قرار بگیرد و این بار روی موشک تمرکز کند؛ بخشی از دلیل آن این است که ترامپ از تجدیدنظر در موضوع هستهای خوشش نمیآید؛ زیرا او آن را حل کرده و برنامه را کاملاً نابود کرده است.
ترامپ بین دو فشار؛ رای دهندگان خسته، حامیان جنگ طلب
ایران همواره تاکید کرده است که برنامه هسته ای آن ماهیت صلح آمیز دارد. برخلاف اسراییل که بر اساس باورهای رایج، دارای زرادخانه هسته ای اعلام نشده است. تهران همچنین هرگز موشکی را به صورت خودجوش و بدون تحریک به سمت اسرائیل شلیک نکرده است. در طول جنگ ژوئن، ایران صدها موشک به سمت اسرائیل شلیک کرد که ده ها موشک از سیستم دفاعی چند لایه این کشور عبور کردند. با این حال، این اسرائیل بود که جنگ را بدون تحریک آشکار آغاز کرد.
با این حال، اسرائیل و متحدانش همچنان درباره برنامه موشکی ایران هشدار می دهند و ادعا می کنند که تهران در حال بازیابی قدرت و افزایش ظرفیت تولید خود است. در همین راستا، کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (IPEC) در ایمیلی که در ماه جاری برای حامیان خود ارسال کرد، اعلام کرد: برآورد اسرائیل نشان می دهد که از مجموع حدود 3000 موشکی که قبلا ایران در اختیار داشت، هنوز نزدیک به 1500 موشک باقی مانده است.
برنامه موشکی ایران در دستور کار مذاکرات قرار می گیرد. زمانی که بنیامین نتانیاهو یکشنبه به فلوریدا سفر می کند و روز دوشنبه با دونالد ترامپ در اقامتگاه مارالاگو دیدار خواهد کرد. در همین راستا، لیندسی گراهام، سناتور جمهوری خواه و یک چهره سرسخت ضدایرانی که روابط نزدیک با ترامپ دارد، در این ماه از اسرائیل بازدید کرد و بار دیگر بر «خطر موشک های دوربرد ایران» تاکید کرد. او هشدار داد که ایران این موشک ها را «در تعداد بسیار بالا» تولید می کند. گراهام به جروزالم پست گفت: «ما نمیتوانیم به ایران اجازه دهیم موشکهای بالستیک تولید کند، زیرا این موشکها میتوانند سامانه گنبد آهنین را از کار بیاندازند». این یک تهدید بزرگ است.”
از سوی دیگر، یسرائیل کاتز، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به ظرفیت موشکی ایران اشاره کرد و گفت که دولت نتانیاهو هیچ تهدیدی را در منطقه تحمل نخواهد کرد. وی به نقل از روزنامه تایمز اسرائیل گفت: نهادهای دفاعی به دقت تحولات را رصد می کنند و البته من نمی توانم وارد جزئیات بیشتر شوم. کاتس ادامه داد: «اما در یک اصل اختلاف نظر وجود ندارد: آنچه قبل از 7 اکتبر رخ داد، تکرار نخواهد شد. وی این سخنان را با اشاره به حملات 2023 به رهبری حماس علیه اسرائیل بیان کرد و تاکید کرد: اجازه نخواهیم داد که تهدید نابودی علیه اسرائیل مطرح شود.
با این حال، منتقدان می گویند اسرائیل به دنبال هژمونی منطقه ای است. تریتا پارسی به الجزیره گفت: اسرائیلی ها هر شش ماه یک بار با طرح جدیدی برای بمباران ایران بازمی گردند و این روند ادامه خواهد داشت مگر اینکه ترامپ تصمیم به پایان دادن به آن بگیرد.
اکنون، تا حدی به دلیل شخص ترامپ، بخشهای زیادی از پایگاه اجتماعی جمهوریخواهان با مداخلات نظامی سازگار نیستند و ترجیح میدهند بر مشکلات داخلی آمریکا تمرکز کنند. این گرایش «اول آمریکا» که توسط چهرههای با نفوذ رسانههای راستگرا مانند تاکر کارلسون و استیو بنن ارائه میشود، از ترامپ خواست در ماه ژوئن به ایران حمله نکند.
حتی چارلی کرک که یکی از متحدان نزدیک ترامپ و از حامیان سرسخت اسرائیل است نیز با ورود آمریکا به جنگ مخالفت کرده بود. کارلسون قبلاً به شدت به تلاش جدید اسرائیل برای سوق دادن آمریکا به جنگ حمله کرده است. او در خبرنامه خود در این ماه نوشت: «کمتر از شش ماه از زمانی که ترامپ به خاطر نتانیاهو خطر جنگ با ایران را تهدید کرد می گذرد؛ اما نخست وزیر در حال حاضر اقدامات بیشتری می خواهد. این تعریف رابطه انگلی است.
با این حال، جناح جمهوری خواه در کنگره همچنان با اسرائیل همراه است و مارکو روبیو، مشاور ارشد سیاست خارجی ترامپ نیز شخصیتی ضدایرانی محسوب می شود. همچنین، «افراد اهداکنندگان حامی اسرائیل» که به بودجه کمپین ترامپ کمک کردند، از جمله میریام ادلسون، احتمالاً فشار متقابلی برای مهار صدای جنبش «اول آمریکا» در جنبش ترامپ اعمال خواهند کرد.
تریتا پارسی با اشاره به ملاحظات داخلی درباره جنگ با ایران گفت: اینها عوامل بسیار مهمی هستند اما باید درک کنید که فشارها دو طرفه است. او تاکید کرد: «رای دهندگان این را نمی خواهند. اهداکنندگان، حداقل بسیاری از آنها، آن را می خواهند. و با نزدیک شدن به انتخابات میان دوره ای [نوامبر ۲۰۲۶]این دو گروه دو فشار متضاد را در دو جهت متفاوت اعمال خواهند کرد. از دو گروه است که ترامپ معتقد است به هر دوی آنها نیاز دارد.”
سینا طوسی در ادامه سخنان خود تاکید کرد: محاسبات سیاسی مربوط به جنگ با ایران اکنون نسبت به خرداد اهمیت بیشتری پیدا کرده است زیرا آمریکا به انتخابات 2026 نزدیکتر شده است. انتخاباتی که مشخص می کند کدام جریان کنترل کنگره را در دست خواهد داشت. وی تاکید کرد: محبوبیت ترامپ در حال حاضر بسیار پایین است؛ هم به دلیل بحران قدرت خرید و هم به دلیل انشعاب محافظه کاران بر سر سیاست خارجی، بنابراین فکر می کنم همه این عوامل توانایی ترامپ را برای ورود به یک جنگ بزرگ محدود می کند.
“اولین آمریکا” در یک آزمون سخت. خط قرمز واقعی علیه اسرائیل
پس از حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی در قطر که تلفات انسانی در بین نیروهای آمریکایی در پی نداشت، ترامپ اعلام کرد که پس از 12 روز آتش بس برقرار شد و جنگ پایان یافت.
اما تحلیلگران هشدار می دهند که دور دوم بمباران ایران احتمالا به این راحتی مهار نخواهد شد. تریتا پارسی گفت: خویشتنداری که ایران در خرداد از خود نشان داد احتمالا دیگر تکرار نخواهد شد. او توضیح داد: «پاسخ ایران بسیار قویتر و سریعتر خواهد بود، زیرا ایرانیها یاد گرفتهاند که نباید این تصور را از دست بدهند که ایران کشوری است که میتوان هر شش ماه یک بار بمباران کرد.»
تریتا پارسی هشدار داد که اسرائیل ممکن است حمله یک جانبه به ایران انجام دهد و در عین حال روی سامانههای پدافند هوایی آمریکا در منطقه حساب کند تا به تدریج آمریکا را به درگیری بکشاند. وی تاکید کرد که ترامپ باید از همان ابتدا از انجام چنین حمله ای توسط اسرائیل جلوگیری کند. تریتا پارسی تاکید کرد: اگر نمیخواهند اسرائیل آن جنگ را آغاز کند، باید به صراحت به اسرائیل بگویند: این جنگ را شروع نکنید. و ما به طور کامل از آن خارج می شویم.» این موضع واقعی سیاست «اول آمریکا» است.
وی در پایان به استراتژی امنیت ملی ترامپ اشاره کرد. در این سند آمده است که با حرکت منطقه به سمت همکاری بیشتر و تنش کمتر، تمرکز تاریخی واشنگتن بر خاورمیانه کاهش خواهد یافت. تریتا پارسی در این خصوص تاکید کرد: خب پس کم کنید، دولت های متوالی بارها این را گفته اند و حالا وقت آن رسیده است که عملاً انجام دهند.
