چرا فاصله دلار نیمایی و آزاد باید به صفر برسد؟

به گزارش میهن تجارت، افزایش نرخ دلار آزاد و سرکوب آن در همه دولت ها بی سابقه بوده است. افزایشی که در سال های اخیر منجر به رشد شکاف بین این دو نرخ شده و چالش های زیادی را به وجود آورده است، به گونه ای که افزایش انگیزه واردات بدون نیاز تشدید شده و در نهایت منجر به کاهش شدید نرخ شده است. تراز تجاری کشور و طبیعتا این موضوع باعث افزایش نرخ دلار آزاد در سال های آینده خواهد شد.

آیا نیم دلار بازار سهام را به حرکت در می آورد؟

در این بین اگرچه بازار غیررسمی ارز در هیچ کشوری به بزرگی ایران شکل نگرفته و به رسمیت شناخته نشده است، اما این واقعیتی است که حداقل در 5 دولت گذشته و فعلی وجود داشته و ادامه داشته است و متأسفانه بازار تحت آن است. تاثیر گذاشت به گونه ای که بسیاری از مواد اولیه خطوط تولید و کارخانه با احتساب ارز آزاد محاسبه می شود و نیم بها جایی در محاسبات ندارد.

در واقع صنایع کشور تمام هزینه های خود را با نرخ دلار آزاد پرداخت کرده اند. اما از سوی دیگر با توجه به سیاست های لغو قرارداد ارزی و بازگشت ارز صادراتی، ناگزیر مجبور به بازگرداندن ارز خود با نرخ نیم درصد می شوند. پس طبیعتا این تفاوت زیاد بین این دو نرخ علاوه بر ایجاد رانت برای افراد خاص به ویژه افرادی که به منبع دلار نیما دسترسی دارند، باعث کاهش سود شرکت ها و صنایع می شود و در صورت ادامه این روند می توان انتظار نابودی برخی شرکت ها را داشته باشیم. از ذهن نیست.

بررسی ها نشان می دهد که اختلاف 20 هزار تومانی دلار آزاد با نیما بر دو صنعت بورسی کشور یعنی صنایع شیمیایی و پتروشیمی و آهن و فولاد تاثیر گذاشته و زیان بالای 500 همتی به اقتصاد کشور وارد می کند.

این برآورد زیان را می توان حتی در صورت های مالی شرکت ها یافت. جایی که در تمامی صنایع حاشیه سود اکثر نمادهای بازار در شیب نزولی قرار دارد و ادامه این روند برای هیچ اقتصادی مساعد نیست.

تاثیر این تفاوت به حدی است که تمامی فعالان صنعت نسبت به تبعات آن ابراز نگرانی کرده اند. به طوری که حتی مهدی پورقاضی، یکی از اعضای سابق اتاق بازرگانی تهران نیز معتقد است که نیرویی فراتر از 3 نیرو مانع از کاهش این اختلاف شده است. البته وقتی سیاست‌های برخی نهادهای دولتی را دنبال می‌کنیم، متوجه می‌شویم که واقعاً انگیزه‌ای برای تک نرخی کردن دلار وجود ندارد. چرا که در برخی روزها و به صورت نمادین قیمت دلار نیما تنها 1 ریال افزایش می یابد.

حال اگر این اختلاف به صفر برسد، ارزش بازار صنایع چه تغییری خواهد داشت؟

اگر تفاوت دلار آزاد و نیما به طور کامل از بین برود، هزینه تحمیل شده به شرکت ها کاهش می یابد، جریان نقدی مناسبی وارد صنایع می شود و بازاریابی و میل به صادرات و فروش افزایش می یابد و دولت می تواند منابع خود را با نظارت دقیق بر کلبه های صادراتی تامین کند. و جیب رانت خواران از این چاقتر نمی شود.

تصویر زیر تخمین تقریبی افزایش ارزش بازار صنایع را در صورت تک نرخی شدن دلار نشان می دهد.

منبع:

اقتصاد آنلاین