سوپرمیلیاردر مرموز/ چرا بابک زنجانی طلبکار شده است؟

بابک زنجانی پس از محکومیت به فساد و اعدام، نه تنها از این حکم فرار کرده و از زندان آزاد شده است، بلکه این روزها نام او به عنوان سرمایه گذار کلان پروژه های اقتصادی به گوش می رسد. اما همزمان با ظهور چهره مرموز اقتصاد ایران، تردیدهای جدی در مورد تسویه دو میلیارد یورویی وی ایجاد می شود، به گونه ای که اکنون برخی می گویند کمتر از یک درصد بدهی خود را تسویه کرده است، اما برخی مدعی هستند که بدهی خود را به طور کامل پرداخت کرده است و خود او نیز مدعی است مبلغی بالاتر از بدهی خود را رد کرده است و از بدهی هایش نیز بیشتر است! اما در این میان در جامعه ای که پایه اعتماد مردم فرو ریخته، شفاف سازی دقیقی درباره تسویه بدهی یکی از بزرگترین محکومان مالی تاریخ کشور وجود ندارد.

ابر میلیاردر مرموز

به گزارش شرق، بابک زنجانی چهره مرموز اقتصاد ایران است. آیا کسی می داند او از کجا آمده و چگونه یک شبه از گمنامی به یک ابر میلیاردر پر سر و صدا تبدیل شده است؟ نام او تنها زمانی مطرح شد که قرار بود دستگیر شود. آن زمان بود که ماموریت زنجانی برای دور زدن تحریم نفتی پایان یافت و زمزمه آشتی ایران و آمریکا بلند شد. تنها اطلاعات غیررسمی از سوابق زنجانی این است که او سرباز گمنامی بود که در بانک مرکزی منصوب شده بود و سال ها بعد در شرایط تحریم دوران محمود احمدی نژاد، دلالی فروش نفت را بر عهده داشت.

با روی کار آمدن دولت حسن روحانی در سال 1391 و بازگشت بیژن نامدار زنگنه به وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران از وی شکایت کرد و بابک زنجانی در 18 دی ماه 1391 بازداشت شد. دو سال بعد، درست زمانی که دولت معاهده برجام را امضا کرده بود، محسنی جودیسون، سخنگوی وزارت نفت، 18 دی ماه سال 1391 بازداشت شد. 1393 که وی و دو نفر دیگر علاوه بر رد اموال شاکی (شرکت ملی نفت ایران) به اعدام محکوم شدند. حکم اعدام بابک زنجانی در 22 آذرماه 1395 تایید شد اما گفته می شد تا زمانی که بدهی 2.7 میلیارد دلاری او بازپرداخت نشود اعدام وی اجرا نمی شود و البته قوه قضاییه اعلام کرد در صورت پرداخت بدهی وی می تواند مشمول تخفیف مجازات شود.

مرد مرموز اقتصاد ایران بار دیگر ناپدید شد و هیچکس نفهمید بابک زنجانی چه شد و در این بین حتی برخی مدعی شدند که او در زندان نیست و بارها این سوال در افکار عمومی مطرح شد که بابک زنجانی کجاست؟ غیبت بابک زنجانی ادامه داشت تا اینکه اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی در جشن بیست و یکمین سالگرد روزنامه دنیای اختاز در 12 آذر 1402 گفت: «در آن زمان با همه مذاکره کردم که برگرداندن 2.7 میلیارد دلار برای دولت مهم است. چون این پول هر ملت ایران است. باید مشخص شود چه کسانی پشت بابک زنجانی بوده اند، اما هیچکس نفهمید که پشت بابک زنجانی چه کسانی هستند.

از جمله خود من که رئیس ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی بودم.» غیبت بابک زنجانی ادامه داشت تا اینکه در 9 آبان 1402 روزنامه جوان با تیتر «بدهی بابک زنجانی تسویه شد» توضیح داد: «حجت الاسلام محسنی آذهی، رئیس قوه قضائیه در جلسه شورای عالی قضایی اعلام کرد که نتیجه آن در جلسه شورای عالی قضایی است. و با تلاش همه دستگاه های ذیربط، دارایی های بابک زنجانی در خارج از کشور شناسایی و به تهران منتقل شد و بر اساس کارشناسی اولیه در صورت انجام، این اموال کفاف بدهی و خسارات وی را خواهد داد.

شبهات تسویه حساب بابک زنجانی

با اعلام تسویه بدهی بابک زنجانی زمزمه های آزادی او به گوش رسید. هرچند گاهی این موضوع تکذیب می شد، اما پیدایش حساب کاربری منتسب به زنجانی آزادی او را آشکار کرد و خبر سرمایه گذاری کلان وی در زیر مجموعه های وزارت راه و شهرسازی و تاکسی های اینترنتی به گوش رسید.

همزمان با این اتفاقات، تردیدهای جدی در خصوص تسویه بدهی بابک زنجانی مطرح می شود و البته شفاف سازی دقیقی وجود ندارد. اکنون برخی نمایندگان می گویند بابک زنجانی کمتر از یک درصد بدهی خود را تسویه کرده است. از سوی دیگر اخباری مبنی بر رد پای بابک زنجانی در ملک آینده بانک به گوش می رسد و موجودی حساب وی در مالزی بار دیگر خبرساز شده است.

پیش از این قوه قضاییه اعلام کرده بود که بابک زنجانی تمایلی به بازپرداخت بدهی دو میلیارد یورویی خود ندارد و آدرس اشتباهی را به ماموران داده است. محسنی آذهی در بهمن ماه 1402 گفت: «در سال 1391 برای اولین بار گزارشی مبنی بر اینکه فرد نامبرده مقدار زیادی ارز از بانک مرکزی دریافت کرده و به مقداری که باید برای بازار این ارز مصرف می شد تحویل نداده و جدا از آن مقداری از آن ارز را در بازار آزاد فروخته است؛ همچنین نفت را در بخشی دیگر پس داده است، اما آن را دوباره دریافت کرده است. آژه ای همچنین توضیح داد: متهم مدعی است که اموال را پس می دهد؛ به همین دلیل اموالی را در داخل معرفی کرده که البته در زمین نیز با مشکلاتی مواجه شده است، در پروژه ایران لند در شهرک غرب نیز تخلفاتی صورت گرفته و در بررسی ها مشخص شد افرادی از وزارت نفت، ثبت و طرف مقابل و برخی واسطه ها اقدام مجرمانه دیگری مبنی بر واگذاری و واگذاری اموال انجام داده اند. ثبت شد.

پرونده مورد بحث در سال 1392 منجر به دستگیری بابک زنجانی شد و مشخص شد نامبرده قصد سازش و پرداخت مال را ندارد. وی در ادامه با تاکید بر اینکه بارها تلاش برای شناسایی اموال زنجانی بسته شده است، گفت: در این مرحله فرد نامبرده اعلام کرد که من چهار میلیارد دلار در فلان کشور موجودی دارم؛ پنج یا شش کشوری را که در آنها منافعی دارد نام برد و اسنادی را در این زمینه ارائه کرد، اما به این اسناد نمی‌توان اعتماد کرد، زیرا فرد مذکور قبل از دستگیری مطالبی را ارائه کرده بود که متناقض و غیر از دو ملک زنجانی در خارج از کشور است. که البته درگیری هایی نیز داشته است، هیچ ملک دیگری از مشارالیه شناسایی نشده است، بنا بر اظهارات وزارت نفت و بانک مرکزی، اموال شناسایی شده از سوی فرد نامبرده کفاف بدهی بابک زنجانی و زیان های مربوط به آن را نمی دهد.

اما در همان تاریخ اعلام شد که «وجه از متهم کشف و بیش از دو میلیارد و 300 میلیون دلار در دو مرحله به بیت المال بازگردانده شد».

اما با آزادی بابک زنجانی از زندان دوباره زمزمه ها مبنی بر عدم پرداخت بدهی بابک زنجانی آغاز شد. اما اصغر جهانگیر سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که بابک زنجانی بدهی خود را تسویه کرده و منعی برای فعالیت اقتصادی ندارد.

وی تصریح کرد: بابک زنجانی در سال 1402 محموله ای به ارزش 1.8 میلیارد دلار به بانک مرکزی تحویل داده که در صندوق امانات نگهداری می شود. وی همچنین 15 میلیون دلار وجه نقد و 1.6 میلیارد دلار ارز دیجیتال به حساب تراست واریز کرد که بانک مرکزی به دلیل کمبود اعتبار این ارز دیجیتال را تایید نکرد. در این بین وزارت نفت و بانک مرکزی به عنوان بزرگترین طلبکاران زنجانی با ادعای تسویه بدهی بابک زنجانی از تسویه نشدن بدهی خبر داده اند.

بر اساس توضیحات شرکت ملی نفت، بر اساس رای دادگاه اموال بابک زنجانی به نفع شرکت ملی نفت مصادره شده است اما هنوز مطالبات وزارت نفت را پوشش نداده است.

در همان زمان بانک مرکزی افشاگری دیگری کرد و اعلام کرد که پرداخت بابک زنجانی قابل نقد نیست و عملا بی فایده است.

حمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی مبنی بر نحوه تسویه بدهی بابک زنجانی از طریق یک میلیارد و 700 میلیون دلار «نیکل» گفت: ابتدا باید بگویم که نیکل ها در گمرک باقی نمانده و فعلاً در خزانه بانک مرکزی نگهداری می شود و توافق بر این است که بابک زنجانی این قرارداد مرکزی را بخواهد و این بانک مرکزی را بخواهد و خود این زنجانی ها این توافق نامه را بخواهند و خود این زنجانی ها این توافق نامه را بپردازند هنوز سر جای خود است

وی با تاکید بر احتمال وجود نیکل های تقلبی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی هیچ ورودی به ارزش این نیکل ها ندارد و از بابک زنجانی خواسته ایم نیکل ها را بفروشد و طلب ما را پرداخت کند. فرزین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا نیکل زنجانی را برای بدهی قبول کردید، گفت: این سوال را باید از مرجع اصلی پرسید، نیکل آورده و مرجع اصلی در این باره پاسخ دهند.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته می شود بخشی از بدهی ها با ارز رمزنگاری خود زنجانی تسویه می شود، تاکید کرد: قاضی پرونده زنجانی مسائل را نهایی می کند، هر مبلغی که دریافت کنیم به قاضی بابک زنجانی اعلام می کنیم که این مبلغ را از زنجانی دریافت کرده ایم. اما هنوز نگفته که ارز زنجانی را گرفتیم یا قبول کردیم. بانک مرکزی همچنین در خبری دیگر اعلام کرد: بدهی یک میلیارد و 967 میلیون یورویی بابک زنجانی طبق حکم قضایی باید در خرداد 1404 ظرف یک ماه تسویه می شد اما تاکنون فقط معادل 15 میلیون دلار را پرداخت کرده است.

چندی پیش فارس به نقل از میثم ظهوریان، نماینده مجلس نوشت که بابک زنجانی بدهی خود را تسویه نکرده و قوه قضائیه دو ماه دیگر برای تسویه بدهی به وی مهلت داده است.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه توضیح داد: تاکنون تنها ۱۶ میلیون یورو (کمتر از یک درصد) از بدهی وی به شرکت نفت از دو میلیارد یورو تسویه شده است و علیرغم تلاش های متعدد دستگاه قضایی برای تسویه آن، به جای مابقی مبلغ، یک بار فلز و بار دیگر یک ارز رمزنگاری نامعتبر به بانک مرکزی پیشنهاد شد که مورد قبول بانک مرکزی قرار نگرفت. به گفته ظهوریان، ادعای بابک زنجانی مبنی بر ضبط وجه نقد در حساب FIIB نیز از سوی شرکت کرسنت رد شده است.

همچنین ایلنا از ردپای بابک زنجانی در برخی دارایی های بانک آینده خبر داد و نوشت یکی از دارایی های ارزشمند و مبهم بانک آینده؛ برج معروف «جهانکدک» است که باید برای سهامداران و سپرده گذاران این بانک منحل شده شفاف سازی شود.

در حالی که «بابک زنجانی» مدعی مالکیت برج جهانکودک است و نام آن را «نقطه یک» گذاشته است، گفته می شود زنجانی پس از گذشت چندین ماه نتوانسته مبلغ توافق شده برای خرید برج جهانکودک را پرداخت کند و تاکنون تنها حدود یک پنجم قیمت خرید را به «علی انصاری» مالک بانک آینده پرداخت کرده است.

اکنون این بلاتکلیفی برای سهامداران و سپرده گذاران و افکار عمومی ایجاد شده است که اگر بابک زنجانی – که این روزها در نقش کارآفرین بدهکار به حامی رفقای قدیمی در فضای مجازی تبدیل شده است – نتواند مبلغ توافق شده برای خرید برج جهانکودک را در موعد مقرر پرداخت کند، آیا این اموال مصادره و به عنوان دارایی ضمانت آتی بانک به صندوق انتقال داده می شود. متولی رئیس بانک مرکزی است و آیا به فرزین حکم به اخراج زنجانی داده می شود؟ از برج جهانکدک، سابق و نقطه یک امروز؟

اما در این میان در جامعه ای که پایه اعتماد مردم فرو ریخته، شفاف سازی دقیقی درباره تسویه بدهی یکی از بزرگترین محکومان مالی تاریخ کشور وجود ندارد.