به گزارش میهن تجارت، در حالی که هفت هفته از شروع فصل جدید لیگ برتر فوتبال ایران می گذرد، تیم های مدعی عملکرد ثابتی نداشته اند و با روندی سینوسی در زمین ظاهر شده اند. این وضعیت در فصل نقل و انتقالات رخ داده است، زمانی که باشگاه ها مبالغ هنگفتی را برای جذب بازیکنان برتر و ستاره های فوتبال خرج کردند. هر کدام از این نقل و انتقالات میلیون ها دلار هزینه داشت اما تاکنون نتایج تیم ها انتظارات هواداران و مدیران باشگاه ها را برآورده نکرده است.
یکی از چالش های اصلی که تیم ها با آن مواجه هستند کمبود امکانات فنی و زیرساخت های مناسب است. اگرچه هزینه های زیادی برای خرید بازیکن هزینه شده است، اما باشگاه ها نتوانسته اند آنچنان برای بهبود امکانات و زیرساخت های فوتبال خود انجام دهند. نبود زمین های باکیفیت، عدم دسترسی به چمن استاندارد و نبود امکانات مدرن تمرینی از عواملی هستند که عملکرد بازیکنان را تحت تاثیر قرار داده و کیفیت بازی ها را کاهش داده است. این مسائل به ویژه در باشگاه های شهرستانی مشهود است تا جایی که هنوز بسیاری از ورزشگاه ها زیرساخت کافی ندارند و مشکلات فنی زیادی دارند.
نبود چمن با کیفیت در ورزشگاه ها
یکی از مهم ترین مشکلات فنی که تیم های فوتبال در ایران با آن مواجه هستند، کیفیت پایین چمن ورزشگاه ها است. چمن نامناسب نه تنها بر عملکرد بازیکنان تأثیر منفی می گذارد، بلکه خطر آسیب دیدگی را نیز افزایش می دهد. این موضوع به ویژه برای بازیکنانی که عادت به بازی در زمین های باکیفیت دارند مشهود است و این مشکل حتی ورزشگاه های بزرگی مانند آزادی و نقش جهان را نیز درگیر کرده است، در حالی که وضعیت چمن در برخی شهرها بسیار نامناسب و حتی استانداردهای اولیه بود. آنها مهارت برگزاری یک مسابقه حرفه ای را نداشتند.
مشکلات مدیریت و تاثیر آن بر عملکرد تیم
علاوه بر مشکلات فنی و زیرساختی، مسائل مدیریتی نیز یکی از عوامل اصلی افت عملکرد تیم های لیگ برتری است. بسیاری از باشگاه ها با مشکلات داخلی مانند مدیریت ناکارآمد، عدم برنامه ریزی بلندمدت و اختلاف بین اعضای هیئت مدیره و کادر فنی مواجه هستند. این نوع مشکلات باعث شده است که تیم ها نتوانند روندی پایدار و موفق را دنبال کنند و اغلب با چالش های بزرگی در تصمیم گیری های مدیریتی مواجه می شوند. تغییرات پی در پی در کادر فنی و عدم ثبات مدیریتی در برخی تیم ها باعث شده تا بازیکنان نتوانند به خوبی خود را با تاکتیک های مربیان جدید وفق دهند.
عدم برنامه ریزی برای رشد بازیکنان جوان
موضوع دیگری که به نوسان عملکرد تیم ها در این فصل دامن زد، عدم توجه به بازیکنان جوان و پایه است. باشگاه ها اغلب به جای سرمایه گذاری روی استعدادهای جوان، هزینه های زیادی را برای بازیکنان خارجی خرج می کنند، در حالی که بسیاری از موفق ترین تیم های جهان از بازیکنان جوان خود سود می برند. باشگاه های ایرانی همچنان به دنبال بازیکنانی هستند که در کوتاه مدت آماده باشند تا نتایج بهتری برای آنها به ارمغان بیاورند در حالی که نداشتن برنامه برای رشد بازیکنان جوان در آینده آسیب زیادی به فوتبال کشور وارد می کند.
آیا باشگاه ها حرفه ای نیستند؟
یکی از مهم ترین مسائل فوتبال ایران در سال های اخیر عدم اجرای کامل مفهوم حرفه ای گری در باشگاه ها بوده است. علیرغم تاکید فیفا بر خصوصی سازی و جلوگیری از باشگاه های دولتی، فوتبال ایران همچنان با مشکلات ساختاری و مدیریتی مواجه است که باعث شده رشد تیم ها و بازیکنان به طور منظم و مستمر پیشرفت نکند.
در همین راستا کارشناسان فوتبال در گفتگو با خبرنگار ایمنا عوامل مختلفی از جمله ضعف مدیریتی، کمبود امکانات حرفه ای و ورود بازیکنان بی کیفیت خارجی به کشور را تشریح کردند.
حرفه ای بودن در فوتبال ایران معنایی ندارد
حسین چرخابی، کارشناس فوتبال وی درباره وضعیت سینوسی تیم ها به خبرنگار ایمنا گفت: فوتبال در کشور ما حرفه ای نیست. بهتر است دو ساعت تمام حاشیه های فوتبال را کنار بگذاریم و در یک برنامه زنده تلویزیونی بحث کنیم که آیا فوتبال ما واقعا حرفه ای است یا نه. تا زمانی که این موضوع حل نشود، نباید انتظار داشت که باشگاه ها و تیم ها به صورت مستمر و با ثبات فعالیت کنند.
وی می افزاید: باشگاه ها و فوتبال ما با مفهوم فوتبال حرفه ای آشنا نیستند. فیفا تاکید می کند که فوتبال باید حرفه ای باشد و شرط اول آن این است که باشگاه ها دولتی نباشند و دولت مالک باشگاه ها نباشد.
این کارشناس فوتبال با اشاره به باشگاه های دولتی توضیح می دهد: وزارت سکوت (صنعت، معدن و تجارت) به تنهایی پنج یا شش تیم در لیگ برتر دارد که تیم هایی مانند سپاهان، ذوب آهن، گلغر، پیکان، سایپا و مس رفسنجان در آن حضور دارند. این وضعیت مانند پدری است که چند فرزند دارد و ممکن است به یکی بیشتر توجه کند و دیگری را فراموش کند. همین موضوع باعث شده تا برخی باشگاه ها بیش از سایرین با مشکلات مدیریتی مواجه شوند.
چرخابی درباره وضعیت پرسپولیس و استقلال در دوران تصدی وزارت ورزش نیز اظهار می کند: هواداران استقلال معتقد بودند که پرسپولیس بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و بالعکس، به همین دلیل فیفا بر خصوصی سازی فوتبال تاکید دارد تا عدالت رعایت شود و سایر تیم ها هم رعایت کنند. می تواند در شرایط مساوی رقابت کند. برای پرداخت
وی با انتقاد از ساختار مدیریتی فوتبال ایران می گوید: یکی از منابع اصلی درآمد باشگاه های دنیا حق پخش تلویزیونی است اما صدا و سیما برای این حق هزینه نمی کند. از آنجایی که صداوسیما یک سازمان دولتی است و اکثر باشگاه ها نیز دولتی هستند، نیازی به پرداخت مجدد این هزینه نیست. اما برای حرفه ای شدن فوتبال ایران این موضوع باید حل شود.
این کارشناس تاکید می کند: باشگاه های خصوصی مانند هوادر و نساجی برخلاف تیم های دولتی می توانند حق پخش بازی ها را از صدا و سیما مطالبه کنند و باید برای این حقوق قیام کنند تا شرایط به نفع آنها تغییر کند.
خرج از کیف مهمان بود / حاتم تای تبدیل شدن به آن آسان بود
چرخابی با اشاره به ورود بازیکنان خارجی بی کیفیت به ایران می گوید: باشگاه های دولتی از منابع مالی دولتی استفاده می کنند و در نتیجه نسبت به کیفیت بازیکنانی که می آورند پاسخگو نیستند، در حالی که اگر باشگاه خصوصی بود باید می شد. در برابر سرمایه گذاران و مدیران خود پاسخگو باشد. او نمی توانست به راحتی این بازیکنان را بدون بررسی کیفیت آنها بیاورد.
وی در ادامه با بیان اینکه باشگاه ها فقط باید در زمین فوتبال به رقابت بپردازند، تصریح کرد: در فوتبال پیشرفته دنیا اتحادیه باشگاهی وجود دارد اما در ایران چنین نهادی وجود ندارد و باشگاه ها خارج از زمین مسابقه می دهند. اگر این رقابت های خارجی متوقف شود، حکم بازیکنی در فوتبال ایران هم تمام می شود و قراردادهای نجومی بازیکنان بی کیفیت نیز متوقف می شود.
این کارشناس فوتبال تاکید می کند: وجود اتحادیه باشگاه ها می تواند به نظم بخشیدن به قراردادها کمک کند و بازیکنان و مربیان باکیفیت تری به ایران بیایند چرا که در این صورت دیگر باشگاه ها مجبور نخواهند بود با هر بازیکنی قرارداد ببندند و دستمزد بالایی به آنها بدهند. ارقام .
با توجه به تحلیل های ارائه شده درباره وضعیت ساختاری و مدیریتی فوتبال ایران، به نظر می رسد مشکلات اساسی این رشته تنها به عوامل اقتصادی یا جذب بازیکنان بی کیفیت خلاصه نمی شود. مسائل بزرگتر از جمله تحقق نیافتن فوتبال حرفه ای و دخالت دولت در مدیریت باشگاه ها از موانع جدی رشد و توسعه ورزش است.
باید تغییرات اساسی در فوتبال داشته باشیم
حمید درخشان، کارشناس فوتبال وی درباره عملکرد سینوسی تیم ها به خبرنگار ایمنا گفت: برخی از مدیران ورزشی تجربه ای در عرصه ورزش ندارند و اشتباهاتی مرتکب می شوند که فوتبال کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. فوتبال در کشور ما از نظر سخت افزاری بسیار ضعیف است، این موضوع با حضور مدیران قوی قابل حل است. زیرساخت های سخت افزاری برای فوتبال ما بسیار مهم است. بدون پیست خوب نمی توان مسابقه اتومبیل رانی داشت. بدون آموزش و تجربه لازم نمی توانید در مسابقات اتومبیل رانی موفق شوید. در کل باید شرایط لازم برای این کار فراهم شود و در مرحله اول زیرساخت ها درست باشد.
وی با بیان اینکه باشگاه ها هزینه های زیادی دارند، می افزاید: باشگاه ها برای مربیان خود هزینه ای پرداخت نمی کنند تا این مربیان بتوانند در دوره ها شرکت کنند و به تیم های پایه کمک کنند. این هزینه ها می تواند ابتدا برای پیشرفت تیم های پایه باشد و سپس به تدریج به تیم بزرگسالان برسد. این یکی از ضعف های فوتبال ماست که نمی توانیم از دانش روز جهانی فوتبال استفاده کنیم.
سرمربی سابق پرسپولیس با بیان اینکه صرف حضور در دوره ها کافی نیست، می گوید: گرفتن اطلاعات از سایت های فوتبال و یادگیری تئوری مربیگری مانند این است که فرد فقط در کلاس درس حاضر شود. تا زمانی که مربی ما عملا وارد عرصه فوتبال نشود و حضور فعالی در این عرصه نداشته باشد، نمی تواند برای فوتبال ما موثر باشد. بسیاری از مربیان در کلاس درس حرف های زیادی برای گفتن دارند، اما در عمل نمی توانند به نتایج لازم دست یابند.
درخشان تاکید می کند: باشگاه ها از دارایی های خود استفاده می کنند اما این سرمایه ها خودجوش است. آنها تک ستاره هستند، باشگاه ها به تک ستاره ها متکی هستند که گاهی اوقات جواب می دهد و گاهی اوقات کار نمی کند. در برخی بازی ها با مالکیت فردی و حضور تک ستاره ها نتیجه می گیریم اما این مشکل زیرساختی باید حل شود و این راه حل همیشه قابل اجرا نیست. باید در فوتبال پیشرفت تاکتیکی داشته باشیم و با برنامه ریزی درست به روز بازی کنیم.
وی با بیان اینکه برخی از مربیان شاغل در لیگ برتر از دانش کافی برخوردار نیستند، تصریح می کند: متاسفانه مربیان در فوتبال ایران رغبتی برای ارتقای دانش فنی خود ندارند. ما در فضای بسته هستیم و این باعث شده تا پیشرفت فنی چندانی در تیم ها دیده نشود. اگر سرمایه گذاری مناسبی برای مربیان انجام شود و به کلاس های آموزشی معتبر بین المللی اعزام شوند، قطعا می توانند دانش فنی بهتری را به فوتبال کشور وارد کنند و سطح مسابقات را ارتقا دهند.
این کارشناس فوتبال تاکید می کند: چند سالی است که مربیان مطرحی به فوتبال ایران نیامده اند و کلاس های مربیگری باکیفیتی در کشور برگزار نمی شود تا بتوانیم در مسائل فنی به توسعه دست پیدا کنیم.
درخشان با اشاره به مشکلات زیرساختی می گوید: مایه شرمساری است که در فوتبال حرفه ای ایران حتی زمین مناسبی برای تمرین و بازی نداریم. وقتی ابتدایی ترین ابزار و امکانات برای فوتبال در دسترس نباشد، انتظار پیشرفت از این فوتبال کاملاً غیر منطقی است.
وی ادامه می دهد: تیم های بزرگ ایران مانند استقلال، پرسپولیس و سپاهان به دلیل نبود زمین مناسب باید هر روز در شهر دیگری بازی کنند. یک روز در تهران، یک روز در اراک و یک روز در قلعه حسن خان میزبان حریفان هستند. این شرایط نه تنها باعث خستگی و از دست دادن تمرکز تیم ها می شود، بلکه عملکرد بازیکنان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. نتیجه این وضعیت فراز و نشیب های زیادی در عملکرد بازیکنان خواهد بود که باعث می شود نتوان از آنها انتظار نمایش های باثباتی داشت.
این پیشکسوت فوتبال با اشاره به نتایج کسب شده می گوید: نه استقلال و نه پرسپولیس در لیگ قهرمانان آسیا نتایج خوبی کسب نکرده اند. قطعا عملکرد این تیم ها در آینده بدتر خواهد بود. ما در فوتبال پایه رشد کافی نداشتیم در حالی که همه حریفان ما سرمایه گذاری زیادی روی فوتبال پایه کرده اند. با این نتایج، ممکن است در قرعه کشی های بعدی به دانه های پایین تری سقوط کنیم. برد سخت مقابل امارات و تساوی مقابل ازبکستان زنگ خطری برای فوتبال کشورمان است. باید در این فوتبال تکانی ایجاد شود و با ایجاد تغییرات اساسی جلوی این روند گرفته شود.
مشکلات سخت اما قابل حل هستند
با توجه به مشکلاتی که کارشناسان مطرح کردند، می توان نتیجه گرفت که اگر این مشکلات حل نشود، می تواند مشکلات بزرگ تری برای فوتبال کشورمان ایجاد کند. کاهش سهمیه، مشکل در جذب مربی و بازیکنان مطرح و عقب ماندن از سایر تیم های آسیایی نمونه هایی از این مشکلات است.
با این حال، رفع مشکلات دشوار یا پرهزینه نیست. برای رفع این مشکلات باید مدیران و مسئولان غیرورزشی و غیر فوتبالی را کنار گذاشت. ورزش ایران هر جا که به متخصصان همین رشته اعتماد کرده، سود برده و هر جا که کار به افراد غیرمتخصص سپرده شده، ضرر کرده است. با این حال باید دید آیا تلاشی برای رفع این مشکلات در فدراسیون و وزارت ورزش وجود دارد یا خیر.
