روز پدر و ۱۱ فیلم پدرانه سینمای ایران

پالازا نوشت: فیلم هایی با محوریت نقش پدر در سینمای ایران کم نیستند، اما در این میان فیلم های متعددی وجود دارد که مضمون اصلی آن ها پدر و اتفاقات مربوط به بازی او در نقش یک پدر است. به مناسبت روز پدر نگاهی می اندازیم به 11 فیلم سینمای ایران با محوریت پدر و پدری که با گذشت سال ها از ساختشان همچنان جذاب و دیدنی هستند.

1 – بوی پیراهن یوسف / ابراهیم حاتمی کیا

بازیگران: علی نصیریان، نیکی کریمی، جعفر دهقان، شیرین بینا

ابراهیم حاتمی کیا فیلم بوی پیراهن یوسف را در سال ۱۳۷۴ ساخته است.این فیلم همانطور که از نامش پیداست داستان پدری را روایت می کند که منتظر بازگشت پسرش است. پدری که با وجود مدارک مختلف و با وجود صحبت های اطرافیان، معتقد است پسرش زنده است و روزی دوباره او را ملاقات خواهد کرد.

عمو غفور، پدر منتظر، راننده تاکسی فرودگاه است و یک روز به طور اتفاقی با دختری که از اروپا به ایران بازگشته است، ملاقات می کند تا برادرش را که سرباز جنگ بود، پیدا کند. دختر جوان و عموی غفور همدیگر را همراهی می کنند تا شاید گمشده هایشان را پیدا کنند. بوی پیراهن یوسف یکی از بهترین فیلم های ایرانی با مضمون پدر است که در تک تک شخصیت هایش مفهوم انتظار را می بینیم.

۲- پدر / مجید مجیدی

بازیگران: محمد کاسبی، پریوش تهساری، حسن صادقی

این فیلم درباره پدر و پسری است که با وجود اینکه ارتباط خونی با هم ندارند، اما رابطه پدر و پسری که در طول زمان بین آنها شکل می‌گیرد کمتر از سایر روابط پدر و پسری در سینما نیست. فیلم «پدر» ساخته مجید مجیدی یکی از پرافتخارترین فیلم های این فهرست است که جوایز متعدد داخلی و خارجی را از آن خود کرده است.

این فیلم توانست سه سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین بازیگر مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از جشنواره فیلم فجر دریافت کند. از جوایز خارجی این فیلم می توان به دلفین طلایی جشنواره فیلم فستوریا و تقدیر از جشنواره فیلم سائوپائولو نیز اشاره کرد.

3- به نام پدر / ابراهیم حاتمی کیا

بازیگران: پرویز پرستویی، گلشیفته فراهانی، مهتاب نصیرپور، کامبیز دیرباز، سید مهرداد ضیایی.

یکی دیگر از فیلم های پدرانه سینمای ایران و باز هم نام ابراهیم حاتمی کیا! حاتمی کیا ده سال پس از ساخت بوی پیراهن یوسف، در دوازدهمین فیلم سینمایی خود، رابطه پدر و دختری را به تصویر می کشد که از پیامدهای جنگ متاثر شده اند.

پدر رزمنده ای است که در زمان جنگ در منطقه ای مین گذاری کرده و حالا سال ها پس از جنگ یکی از این مین ها زیر پای دخترش منفجر می شود. حالا این پدر باید برای آینده دخترش تصمیم بگیرد. آیا باید اجازه دهد پایش قطع شود؟ این دختر معتقد است ناخواسته وارد جنگی شده که پدرش در آن حضور داشته و در این حادثه نیز مانند بسیاری از مسائل دیگر زندگی اش حق انتخاب نداشته است. این فیلم یکی از بهترین فیلم های ایرانی درباره پدران است که به رابطه دو نسل مختلف با آرمان ها و دیدگاه های متفاوت می پردازد و یکی از ماندگارترین روابط پدر و دختری در سینما را به نمایش می گذارد.

فیلم پدر دارای 8 نامزدی در جشنواره فیلم فجر و 4 سیمرغ بلورین این جشنواره است. این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد (برای پرویز پرستویی)، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (برای مهتاب نصیرپور) و بهترین گریم شد. این فیلم همچنین موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه برای ابراهیم حاتمی کیا شد.

4 – دستان خالی / ابوالقاسم طالبی

بازیگران: خسرو شکیبایی، مریلا زارعی، فاطمه گودرزی، مسعود رایگان

یکی دیگر از فیلم های ایرانی درباره پدران «دست های خالی» است. در این فیلم داستان پدر و دختری را دنبال می کنیم که سال ها از هم جدا شده اند. امیرحسین، پدر حوریا، اسیر جنگی بود که پس از سال ها آزاد شد و اکنون در بیمارستان بستری است. او که سکته کرده است پس از بازگشت به خانه با مشکلات زیادی مواجه می شود.

شلوغی و سر و صدا حال او را بدتر می کند، بنابراین این خانواده سه نفره تصمیم می گیرند به شمال سفر کنند. اما یکی از دشمنان امیرحسین برای حوریا پوششی درست می کند و او را به خاطر گناهی که مرتکب نشده سرزنش می کند. امیرحسین هم سعی می کند در این شرایط سخت در کنار دخترش باشد و به او کمک کند. در این فیلم شاهد لحظات زیبا و گاهی غم انگیز بین پدر و دختر هستیم.

5 – طلا و مس / همایون اسعدیان

بازیگران: بهروز شعیبی، نگار جواهریان، سحر دولتشاهی، حلیمه سعیدی، جواد عزتی، رضا رادمنش، مهران رجبی

در فیلم طلا و مس دانش آموزی به نام سیدرضا را می بینیم که به همراه همسر و فرزندان کوچکش برای شرکت در کلاس های درس از شهرستان به تهران می آید. اما با ظهور بیماری ام اس زهرا سادات همسرش، مسئولیت و نگرانی او دو چندان می شود.

حالا این دانشجوی جوان باید مخارج بیمارستان همسرش را تامین کند، درسش را بخواند و از همه مهمتر به دو فرزند کوچکش غذا بدهد. در طلا و مس شاهد تلاش سیدرضا برای انجام مسئولیت های پدرانه در قبال خانواده کوچکش هستیم.

6- جدایی نادر از سیمین / اصغر فرهادی

بازیگران: لیلا حاتمی، پیمان معادی، شهاب حسینی، ساره بیات

جدایی نادر از سیمین فیلمی ایرانی درباره پدری غمگین به کارگردانی اصغر فرهادی است. این فیلم در زمان اکران پرفروش بود و یکی از بهترین فیلم های جهان لقب گرفت. داستان این فیلم درباره سیمین زنی است که قصد دارد به همراه همسرش نادر و دخترش ترمه به خارج از کشور به حامده مهاجرت کنند، اما نادر پدری دارد که از بیماری آلزایمر رنج می‌برد و نمی‌خواهد پدرش را تنها بگذارد. این حادثه باعث فروپاشی زندگی این زوج و اتفاقات پس از آن می شود.

سکانس های این فیلم بسیار غم انگیز است. در اینجا با پدری روبرو هستیم که چیزی به یاد نمی آورد و پسری که همه چیز را از پدرش به یاد می آورد و علاقه خاصی به او دارد.

7- آقا یوسف / علی رفیعی

بازیگران: مهدی هاشمی، هانیه توسلی، شاهرخ فورتونیان، پگاه آهنگرانی

آقای یوسف فیلمی درباره یک پدر و دختر ایرانی است که روایتی ساده اما عمیق دارد. مهدی هاشمی در این فیلم برنده بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم فجر شد و نقش خود را بسیار چشمگیر بازی کرد. داستان زندگی پدری به نام آقای یوسف را روایت می کند که پسرش خانه و زندگی را ترک می کند و مهاجرت می کند. حالا باید خرج عروس و دخترش رعنا را بدهد که علاقه خاصی به او دارد. آقا یوسف خانه ها را دور از چشم رعنا تمیز می کند تا اینکه یک روز متوجه چیزی می شود.

این اثر از فیلم های پدرانه ایرانی پدری سخت کوش و نجیب را به شما نشان می دهد که در دام افتاده و بسیار تنهاست.

9 – فرشتگان گرد هم می آیند / حامد محمدی

بازیگران: جواد عزتی، نازنین بیاتی، رضا ناجی، الهام کردا

فرشتگان گرد هم می آیند یکی دیگر از فیلم های پدرانه ایرانی است که در آن شاهد تلاش یک پدر دانشجو برای تامین زندگی خانواده اش هستیم. جواد عزتی با بازی بی نظیرش در نقش پدری بازی می کند که سه دختر دارد و حالا باید مخارج خانواده پنج نفره اش را تامین کند.

به همین دلیل در فیلمی به ایفای نقش می پردازد اما بسیاری از دوستان و اطرافیانش این کار را اشتباه می خوانند. فرشته ها گرد هم می آیند یکی از بهترین فیلم های ایرانی درباره پدر است که دیدن آن را به شما توصیه می کنیم.

10- حوض نقاشی / مازیار میری

بازیگران: شهاب حسینی، نگاه جواهریان، فرشته صدرافایی، سفراد فرزامی، سیامک احسایی، الهام کردا.

پس از معرفی فیلم های پدرانه دهه 70 و 80 به فیلم های دهه 90 می رسیم. همچنین می توان حوض نقاشی را از فیلم های ایرانی با موضوع پدر در نظر گرفت. در این فیلم داستان زندگی رضا و مریم و پسرشان را دنبال می کنیم. زن و شوهری که اگرچه با بقیه افراد متفاوت هستند اما سعی می کنند پدر و مادر خوبی برای فرزندشان باشند. اما تحمل این تفاوت برای فرزندشان سخت است که باعث فرار او از خانه می شود. شهاب حسینی در این فیلم نقش پدری را بازی می کند که با وجود مشکلات مالی تلاش می کند خانواده اش را جمع کند و به وظایف پدری خود عمل کند.

11 – برادران لیلا / سعید راوشیت

بازیگران: سعید پورصمیمی، ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، پیمان معادی، فرهاد اصلانی

برادران لیلا فیلمی با محوریت پدران ایرانی است، اما هیچ سنخیتی با آثاری که تا به اینجا نام بردیم ندارد. این اثر برخلاف فیلم های دیگر نمی خواهد یک پدر خوب و فداکار را نشان دهد! برعکس، برعکس است و خانواده ای از هم پاشیده، آشفته و غمگین را می بینیم که دل خوشی از پدر خانواده ندارند. از سوی دیگر منتقدان ایرانی انتقادات شدیدی به این فیلم و تخریب مقدسات دارند. این اثر در ایران اجازه اکران نداشت!

داستان این فیلم ایرانی پدر و پسر حول محور لیلا، دختری 40 ساله، 4 برادر و پدر و مادرش می گذرد که زندگی سختی را سپری می کنند. لیلا و برادرانش به دنبال راهی برای درخشان کردن آینده خود هستند. اما آیا پدرشان هم مثل این خواهر و برادر دنیا را می بیند؟