قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی در دی امسال چقدر تغییر کرد؟

بررسی قیمت خودروهای مونتاژ شده در بازه زمانی معین حکایت از رشد حدود سه درصدی میانگین قیمت این محصولات دارد.

با توجه به اینکه بازار ارز در این بازه زمانی – یکم تا بیست و ششم آذرماه – روند صعودی قیمت داشت، مشخص است که منحنی قیمت خودروهای داخلی در بازار آزاد در این ماه مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. این در حالی است که مونتاژها مطابق با بازار ارز رفتار کرده و رشد قیمت را تجربه کرده اند. محاسبات «دنیای اقتصاد» نشان می دهد که قیمت ارز – دلار – از 76 هزار و 750 تومان در اولین روز دی ماه به 81 هزار و 170 تومان (تا لحظه نگارش این گزارش) رسیده است. بنابراین قیمت ارز در این مدت 26 روزه 5.8 درصد رشد داشته است.

در واقع منحنی قیمت خودروهای مونتاژی از دو جهت تحریک شده است، یکی ارز و دیگری افزایش قیمت در مبدا. مونتاژکنندگان با آزادی نسبی قیمت گذاری مواجه هستند، بنابراین با تغییر قیمت تمام شده نهاده های تولید، قیمت محصولات خود را تغییر می دهند. اخیرا پس از صدور مجوز افزایش 30 درصدی میانگین قیمت خودروهای داخلی توسط وزارت حراست، برخی مونتاژکنندگان نیز قیمت خودروهای خود را افزایش دادند. علاوه بر این موضوع، رشد ارز در روند صعودی قیمت خودروهای مونتاژی نیز تاثیرگذار بوده است. این در حالی است که چند ماه پیش خودروهای داخلی از بازار ارز جدا شدند. البته این تفکیک نسبی است یعنی نمی توان ادعا کرد که نوسانات قیمتی در بازار ارز تاثیری بر بازار خودرو ندارد.

قبل از این جدایی نسبی، بازار خودرو تاثیر مستقیم و فوری تغییرات قیمت در بازار ارز را می پذیرفت، اما پس از اردیبهشت ماه سال جاری که شاهد افزایش ناگهانی قیمت ارز و سپس خودرو بودیم، شرایط تغییر کرد و خودرو بازار به نوعی راه خود را پیدا کرد. رفته است این بدان معنا نیست که بازار خودرو کاملاً تحت تأثیر ارز قرار نگرفته است، بلکه فقط میزان اثربخشی آن کاهش یافته است.

به عنوان مثال اگر نوسان قیمت در بازار ارز بازار خودرو را بلافاصله و کاملاً متناسب تحت تاثیر قرار داد، این روند از چند ماه پیش تا امروز تغییر کرده است و بازار خودرو بلافاصله و به همان میزان تحت تاثیر بازار ارز قرار نمی گیرد.

اینکه با وجود رشد قیمت ارز در دوره مورد بررسی، میانگین قیمت خودروهای داخلی کاهش یافته است، ریشه در همین موضوع دارد. البته نباید فراموش کرد که اجرای طرح های فروش خودرو در دی ماه نیز به بازار خودرو کمک کرد تا به جدایی نسبی خود از بازار ارز ادامه دهد.

در دی ماه امسال علاوه بر طرح های فروش دو خودروساز بزرگ کشور، پنجمین دور فروش خودروهای وارداتی نیز برگزار شد. این فروش ها بدون شک بر کنترل قیمت خودرو در بازار آزاد به ویژه فروش خودروهای داخلی تاثیر داشته است.

تأثیر طرح‌های فروش بر بازار خودرو این است که این طرح‌ها فشار تقاضا را در بازار آزاد کاهش می‌دهد و طبیعتاً باعث کاهش قیمت – در بازار – یا حداقل کنترل منحنی قیمت‌ها می‌شود.

زمانی که طرح فروش برگزار می شود، حجمی از تقاضا که مستعد رفتن به بازار آزاد است پشت سد این طرح ها باقی می ماند. طبیعتاً با متعادل‌تر شدن نسبت تقاضا و عرضه، منحنی قیمت کنترل‌تر شده و می‌تواند روند نزولی را آغاز کند.

با این حال بازار خودروهای داخلی در دوره مورد بررسی متاثر از جدایی نسبی از بازار ارز و طرح های فروش، با وجود رشد نرخ ارز نه تنها افزایش قیمتی را تجربه نکرد، بلکه روند نزولی را نیز تجربه کرد.

در عین حال با توجه به آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ در هفته آینده، بسیاری از مردم به دنبال پاسخی برای این سوال هستند که با حضور مجدد وی در کاخ سفید در بازارهای مختلف از جمله خودرو چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در واقع مواضع ترامپ علیه ایران تأثیر غیرقابل انکاری بر بازارهای این کشور می گذارد و می تواند باعث صعود یا سقوط آنها شود.

اگر ترامپ سیاست های تهاجمی را در قبال ایران در پیش بگیرد، این امر باعث رشد انتظارات تورمی و افزایش قیمت ارز می شود. در این صورت بازار خودرو تحت تاثیر این دو عامل قرار می گیرد و ممکن است با رشد قیمت مواجه شود. اما با توجه به جدایی نسبی خودرو از ارز، این تاثیرگذاری کمتر از گذشته خواهد بود. از سوی دیگر در صورت توافق ایران و آمریکا شاهد کاهش انتظارات تورمی و کاهش قیمت ارز خواهیم بود که قطعا می تواند باعث کاهش قیمت در بازار خودرو شود. – تحت جو کلی که شکل خواهد گرفت.

علاوه بر موضوع ترامپ، میزان تقاضا در بازار خودرو در عید نیز یکی دیگر از عوامل موثر بر منحنی قیمت است. اگر در آستانه عید تقاضا افزایش پیدا کند و عرضه کنندگان خودرو نتوانند به خوبی پاسخ دهند، احتمال افزایش قیمت در بازار آزاد وجود دارد.