از توقیف یک کشتی تا عملیات موشکی در عراق و پاکستان؛ چرا تهران این بار خودش راسا دست به کار شد نه هم‌پیمانانش در منطقه؟ / چرا ایران از سایه بیرون آمد؟

پایگاه خبری تحلیلی میهن تجارت (mihantejarat.com):

بلومبرگ نوشت: درگیری در حال تحول در خاورمیانه باعث شد که ایران برای اولین بار از زمان آغاز جنگ غزه آشکارا دست به حمله تهاجمی بزند.

به گزارش سرویس بین الملل «میهن تجارت»، در ادامه این مقاله آمده است: پس از انجام عملیات نظامی متحدان تهران به ویژه حوثی ها در یمن و حزب الله لبنان برای حمایت از غزه، نقشی که ایران برای خود در مناقشه تعریف کرده بود، از جمله قدرت نمایی در سایه. عوض شد. اقدامات اخیر تهران در واقع پیامی را ارسال کرد که نیابت هایش را به حاشیه برد و نشان داد که ایران مایل است وضعیت بی ثبات کنونی را تغییر دهد و در جایی که صلاح می داند بجنگد.

ایران ابتدا یک نفتکش را در سواحل عمان توقیف کرد و اعلام کرد که این اقدام انتقام «سرقت» نفت خام ایران توسط آمریکا از همان کشتی در سال گذشته است. سپس به تأسیساتی در شمال عراق که تهران مدعی است پایگاه جاسوسی اسرائیل بود، حمله موشکی کرد و مواضع داعش در سوریه از جمله اهداف این حملات موشکی بود. تهران با این کار نشان داد که حاضر است از قدرت نظامی برای دفع نفوذ اسرائیل استفاده کند و در عین حال این حملات فرصتی برای نمایش موشک های جدید و پیشرفته ایران که ظاهراً توانایی هدف قرار دادن اسرائیل را دارند، ایجاد کرد.

حمله بعدی ایران این بار به پاکستان بود. این حملات موشکی یک گروه شبه نظامی در پاکستان را هدف قرار داد که تهران می گوید حملاتی را علیه نیروهای ایرانی در مرز ایران و پاکستان انجام داده است. اگرچه پاکستان روز بعد تلافی کرد، اما هر دو طرف به سرعت برای کاهش تنش ها اقدام کردند و بر روابط “برادری” خود تأکید کردند.

ایران یک روز بعد از برگزاری رزمایش های هوایی و دریایی در اطراف سواحل خلیج فارس خبر داد و اعلام کرد که اجرای این رزمایش ها در اطراف تاسیسات حساس مانند پالایشگاه ها، بنادر و نیروگاه های هسته ای “ایجاد بازدارندگی” خواهد بود.

در واقع، اقدامات تهاجمی اخیر ایران در پاسخ به یک سری حملات استراتژیک به تهران بود. در دسامبر 2023، حمله اسرائیل به سوریه منجر به ترور یکی از فرماندهان ارشد نظامی ایران شد. سپس طی حملات مشابه یکی از فرماندهان حزب الله در جنوب لبنان و یکی از رهبران حماس در بیرو ترور شدند. وجه مشترک همه این حملات هدف قرار دادن فرماندهان «محور مقاومت» به عنوان متحدان منطقه ای ایران بود.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در “گروه بین المللی بحران” مستقر در واشنگتن معتقد است که در تهران، فشار داخلی بر ضرورت بسیج نظامی ایران برای جلوگیری از افزایش ترورهای هدفمند فرماندهان ارشد کشور و همچنین جلوگیری از افزایش حملات علیه متحدان منطقه ای وجود داشت

ایران نیز از ماه دسامبر مورد حملات مرگبار قرار گرفته است [تروریستی]بسیاری از گروه‌های شبه‌نظامی در سرزمین خود با هم روبرو شده‌اند که بیش از 100 نفر را کشته است.

این درگیری ها می تواند تأثیرات قابل توجهی بر بازار انرژی داشته باشد. قیمت نفت خام در لندن تا حد زیادی ثابت بود و با وجود تنش ها در خاورمیانه، زیر 80 دلار در هر بشکه معامله شد، زیرا با وجود اختلال در حمل و نقل، عرضه کاهش پیدا نکرد. اما بازرگانان می‌دانند که حضور فعال‌تر ایران در این بحران خطراتی را برای صادرات انرژی در این منطقه به همراه خواهد داشت.

“سیگنال قوی”
امین سیکل، استادیار دانشکده مطالعات بین‌الملل. راجاراتنام از دانشگاه نانیانگ سنگاپور گفت: «ایرانی ها در حال نشان دادن قدرت خود هستند. او همچنین افزود که این یک سیگنال بسیار قوی به اسرائیل و ایالات متحده می دهد که “ما تسلیم نمی شویم.”

آنچه اکنون مهم است این است که دشمنان و مخالفان تهران در مورد این اتفاقات چه فکری می کنند. آیا آنها فکر می کنند که ایران در حال انتقام گیری از موارد قبلی است یا می خواهد خطر درگیری را افزایش دهد؟

دو مقام غربی در منطقه بر این باورند که تهران در مخمصه ای گرفتار شده است و از آنجا که بسیاری از نیروهای نیابتی آن تلاش می کنند گام های محکم تری بردارند، ایران باید در این زمینه نقش آفرینی کند. یکی از این دو مقام گفت در حالی که ایران احساس می‌کند باید کاری انجام دهد، اما می‌داند که نمی‌تواند با تشدید تنش‌ها کنار بیاید.

یکی دیگر از مقامات غربی نیز می‌گوید که اگرچه ایران مستقیماً حوثی‌ها را برای حمله به کشتی‌ها تحریک نکرد، اما تهران اکنون با ارائه تجهیزات و اطلاعات به شبه‌نظامیان یمنی از آنها حمایت می‌کند.

به گفته منابع آگاه، آمریکا بر این باور است که سیاست خارجی منطقه‌ای ایران نشانه‌هایی از فراتر رفتن را نشان داده است و ممکن است با خطر واکنش شدید مواجه شود. یک مقام آمریکایی به نشست اضطراری اتحادیه عرب در محکومیت حمله ایران به عراق اشاره کرد و گفت: این امر باعث شد تهران که در ابتدا روابط خود را با رقبای عرب سابق خود به دلیل همبستگی مشترک با فلسطینی ها تقویت کرده بود، اکنون در این مناقشه منزوی شود. اظهار نظر

بدر الصیف، استادیار دانشگاه کویت و عضو مؤسسه کشورهای عربی خلیج فارس [فارس]وی در واشنگتن گفت: محاسبات راهبردی ایران دست کم گرفته شده است. این کشور با کمترین هزینه ممکن برای خود اهداف خود را پیش می برد.

بدر السیف گفت: «این کشور خواهان یک جنگ همه جانبه یا تشدید مستقیم تنش نیست، چیزی که اسرائیل تلاش می کند به سمت آن سوق دهد». اما این استاد دانشگاه کویت معتقد است که راهبرد “این به آن در” و اقدامات تلافی جویانه در همان سطح و نه بیشتر، می تواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث ویرانی بیشتر در منطقه شود.

یک روز پس از حملات نظامی تلافی جویانه پاکستان علیه ایران، مقامات دو کشور اقداماتی را برای کاهش تنش انجام دادند. تهران و اسلام آباد گهگاه بر سر حملات شبه نظامیان در امتداد مرز 900 کیلومتری دو کشور اختلاف و درگیری داشته اند، اما هرگز در این ابعاد.

علی واعظ از اعضای گروه بین المللی بحران گفت: حمله ایران به پاکستان هم بی پروا و هم بی فایده بود. او می گوید که اقدام تهران خطر دشمنی با همسایه مسلمانی را به همراه داشت که هم از تشکیل کشور مستقل فلسطین حمایت می کند و هم مقصر شکست های ایران نیست.

پاکستان و ایران پس از حملات موشکی متقابل به سرعت تلاش کردند تنش را کاهش دهند، اما چنین اقدامی در دستور کار مقامات اسرائیلی در مورد فلسطین نیست. در آنجا، مقامات مصمم به “پایان دادن” تهدید حماس هستند، نه فقط متوقف کردن آن.

امیلی هاردینگ، مدیر سابق میز ایران در شورای امنیت ملی ایالات متحده و کارشناس فعلی اندیشکده CSIS، گفت که اسرائیلی‌ها “در موقعیت ریسک پذیرتری نسبت به گذشته قرار دارند.” وی افزود: ایران باید مراقب باشد که اشتباه محاسباتی نکند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *