لوریج در نگاه اول شاید فقط یک عدد باشد؛ اما در واقع، این عدد کوچک میتواند به تنهایی مسیر سود یا زیان معاملهگر را تعیین کند. دنیای فارکس بدون لوریج برای بسیاری از تریدرها قابل دسترسی نیست، اما استفاده نادرست از آن میتواند به سرعت یک حساب را نابود کند. اگر میخواهید بدانید چگونه از لوریج بهدرستی استفاده کنید، تفاوت لوریجهای مختلف را بشناسید و ریسک آن را کنترل کنید، این مقاله راهنمایی کامل برای شماست. در ادامه، با نگاهی فنی و کاربردی، لوریج را از پایه تا پیشرفته بررسی میکنیم.
تعریف لوریج و کاربرد آن در بازار فارکس
لوریج (Leverage) ابزاری است که به معاملهگران اجازه میدهد با سرمایهای بسیار کمتر از حجم واقعی معامله، وارد بازار شوند. به زبان ساده، لوریج مثل یک اهرم مالی عمل میکند که با استفاده از آن میتوان قدرت خرید را چند برابر کرد. برای مثال، در لوریج ۱:۱۰۰، معاملهگر با تنها ۱۰۰ دلار میتواند یک موقعیت معاملاتی به ارزش ۱۰ هزار دلار باز کند.
این ویژگی در بازار فارکس بهدلیل ماهیت کمنوسان جفتارزها اهمیت دو چندان پیدا میکند، چراکه تریدر برای کسب سود قابلتوجه باید بتواند حجم بیشتری معامله کند. در غیاب لوریج، بسیاری از کاربران خرد امکان فعالیت مؤثر در بازار را نخواهند داشت. اما استفاده از لوریج اگرچه در ظاهر ساده است، در عمل نیازمند درک دقیق ریسک و مدیریت سرمایه است.
مزایا و معایب استفاده از لوریج
لوریج در فارکس ابزاری قدرتمند است که اگر بهدرستی استفاده شود، میتواند بازدهی معاملات را چند برابر کند. اما همین قابلیت در صورت استفاده نادرست، به سرعت به یک خطر تبدیل میشود.
مزایای استفاده از لوریج:
- افزایش قدرت خرید و توان ورود به معاملات بزرگ با سرمایه اندک
- مناسب برای معاملهگران خرد که سرمایه زیادی ندارند
- سودآورتر شدن استراتژیها در بازارهای کمنوسان
- امکان تنوع بیشتر در معاملات با استفاده از سرمایه محدود
معایب استفاده از لوریج:
- افزایش همزمان ریسک و احتمال زیان شدید
- بالا رفتن احتمال کال مارجین در زمان نوسانات ناگهانی
- آسیبپذیری بیشتر حسابهای کوچک در برابر افتهای مقطعی
- ایجاد حس کاذب قدرت در تریدرهای تازهکار و تشویق به معاملات پرریسک
استفاده از لوریج باید با درک کامل از پیامدهای آن و همراه با مدیریت دقیق ریسک انجام شود. بدون شناخت عمیق، این ابزار میتواند بهجای فرصت، به تهدیدی جدی برای سرمایه تبدیل شود.
تفاوت بین لوریجهای مختلف (۱:۵۰ تا ۱:۵۰۰)
در بازار فارکس لوریجهایی با نسبتهای مختلفی از سوی بروکرها ارائه میشود. رایجترین آنها شامل ۱:۵۰، ۱:۱۰۰، ۱:۲۰۰ و در برخی بروکرها حتی تا ۱:۵۰۰ یا بیشتر است. این نسبتها نشاندهنده چند برابر شدن سرمایه اولیه معاملهگر هستند. مثلا در لوریج ۱:۵۰، فرد میتواند ۵۰ برابر موجودی خود پوزیشن باز کند.
لوریج بالا قدرت معامله بیشتری میدهد اما الزاماً برای همه سبکها مناسب نیست. در لوریج پایین، میزان مارجین مورد نیاز بالاتر است اما ریسک کلی کمتر خواهد بود. انتخاب لوریج مناسب باید با توجه به نوع استراتژی، میزان تحمل ریسک، و هدف معاملاتی صورت گیرد. انتخاب لوریج صرفاً براساس وسوسه حجم بالاتر، تصمیمی خطرناک خواهد بود.
تاثیر لوریج بر مارجین و حجم معامله
هنگام استفاده از لوریج، بروکر تنها درصد کوچکی از حجم معامله را بهعنوان وثیقه (مارجین) از حساب کسر میکند. هرچقدر لوریج بالاتر باشد، مارجین مورد نیاز کمتر میشود و معاملهگر میتواند با موجودی محدود، حجمهای بزرگتری باز کند. بهعنوان نمونه، برای معاملهای به ارزش ۱۰ هزار دلار، با لوریج ۱:۱۰۰ فقط ۱۰۰ دلار مارجین لازم است.
این موضوع باعث میشود که حجم معامله در حسابهای کوچک نیز قابل افزایش باشد، ولی همزمان ریسک کال مارجین نیز بیشتر میشود. هر حرکت کوچک در قیمت میتواند تاثیر بزرگی روی موجودی حساب بگذارد. در نتیجه، لوریج هم ابزار فرصتساز است و هم محرکی برای سقوط، بسته به اینکه چگونه استفاده شود.
نحوه محاسبه مارجین لازم با توجه به لوریج
محاسبه مارجین در فارکس ساده ولی مهم است. فرمول کلی بهصورت زیر است:
مارجین = حجم معامله / لوریج
برای مثال، در معاملهای با حجم ۱ لات استاندارد (۱۰۰،۰۰۰ واحد) و لوریج ۱:۱۰۰، مارجین مورد نیاز برابر با ۱۰۰۰ دلار خواهد بود. در همان معامله با لوریج ۱:۵۰۰، این عدد به ۲۰۰ دلار کاهش مییابد. درصورتیکه معاملهگر چند پوزیشن بهصورت همزمان باز کند، مجموع مارجین مورد نیاز باید محاسبه شود.
بیتوجهی به این محاسبه میتواند باعث بسته شدن اجباری پوزیشنها به دلیل کاهش موجودی قابل استفاده شود. بهویژه در زمانهایی که نوسان بازار بالاست یا حساب در زیان شناور قرار دارد، داشتن شناخت دقیق از مارجین کمک میکند تا از خطر کال مارجین فاصله گرفته شود.
خطرات لوریج بالا برای حسابهای کوچک
در حسابهای با موجودی پایین، استفاده از لوریج بالا شبیه راه رفتن روی لبه تیغ است. یک نوسان ناگهانی یا یک تحلیل اشتباه میتواند بخش عمدهای از موجودی حساب را در یک معامله از بین ببرد. در واقع، هرچه موجودی حساب کمتر باشد، تحمل افت سرمایه (Drawdown) نیز پایینتر خواهد بود و لوریج بالا این ریسک را تشدید میکند.
حسابهای کوچک باید بیش از هر چیز روی پایداری تمرکز کنند، نه سود فوری. بسیاری از تازهواردان با تصور اینکه لوریج بالا راهی سریع برای رشد سرمایه است، بدون رعایت مدیریت سرمایه وارد معاملات پرحجم میشوند و بهسرعت زیان میبینند. برای این دسته از حسابها، استفاده از لوریج محافظهکارانه توصیه میشود تا بقای حساب حفظ شود.
بررسی قوانین بروکرها در ارائه لوریج
بروکرها بسته به سطح رگولاتوری و نوع مشتریان خود، محدودیتهایی در ارائه لوریج دارند. برخی بروکرهای اروپایی که تحت نظارت ESMA هستند، حداکثر لوریج مجاز برای مشتریان خرد را تا ۱:۳۰ کاهش دادهاند. اما در بروکرهای خارج از اتحادیه اروپا یا آفشور، لوریجهای بالا تا ۱:۵۰۰ یا حتی بیشتر قابل استفاده است.
همچنین بسیاری از بروکرها به صورت پویا لوریج را کنترل میکنند. مثلاً در زمان اعلام اخبار اقتصادی یا در روزهای پایانی هفته، لوریج بهصورت خودکار کاهش مییابد تا از نوسانات شدید محافظت شود. آشنایی با سیاستهای لوریج بروکر نهتنها برای برنامهریزی معاملات، بلکه برای جلوگیری از بسته شدن ناگهانی پوزیشنها ضروری است.
انتخاب لوریج مناسب با توجه به سبک معاملاتی
سبک معاملاتی هر فرد، باید تعیینکننده اصلی در انتخاب لوریج باشد. تریدرهای اسکالپر که بهدنبال حرکات کوچک ولی متوالی در بازار هستند، معمولاً از لوریج بالا استفاده میکنند، چون نیاز به باز کردن چند پوزیشن همزمان با حجمهای مختلف دارند. اما معاملهگران سویینگ یا پوزیشنتریدرها که پوزیشنها را برای مدت طولانی نگه میدارند، به لوریج پایینتری نیاز دارند تا از نوسانات گذرا در امان بمانند.
اگر فردی تمرکز خود را روی تحلیل فاندامنتال یا ترید خبری گذاشته، باید بداند که در این موقعیتها نوسانات شدیدتری رخ میدهد و لوریج بالا ممکن است ضررهای آنی ایجاد کند. بنابراین بهتر است انتخاب لوریج یک تصمیم فنی و نه احساسی باشد و متناسب با استراتژی، میزان سرمایه، و ریسکپذیری فرد تنظیم شود.
اشتباهات رایج در استفاده از لوریج
یکی از رایجترین اشتباهات در استفاده از لوریج، تصور اشتباه از آن بهعنوان ابزاری برای ثروتمند شدن سریع است. بسیاری از کاربران بهمحض باز کردن حساب، بیشترین لوریج ممکن را انتخاب میکنند و بدون توجه به مدیریت ریسک، وارد معاملات سنگین میشوند. نتیجه آن اغلب زیان شدید در مدت کوتاه است.
اشتباه دیگر، عدم محاسبه مارجین و نادیده گرفتن تأثیر آن بر امکان باز نگه داشتن پوزیشن است. در برخی موارد، معاملهگر بهخاطر استفاده از حجم بالا، تمام مارجین حساب را مصرف کرده و در مواجهه با یک حرکت معکوس ساده، پوزیشنش بسته میشود. اشتباه سوم، تغییر مداوم لوریج بین معاملات مختلف بدون منطق مشخص است، که منجر به سردرگمی و نبود انسجام در مدیریت ریسک میشود.
جمعبندی:
برای استفاده ایمن از لوریج، قبل از هر چیز باید به مدیریت سرمایه پایبند بود. تعیین حداکثر درصد ریسک برای هر معامله و پایبندی به آن، از مهمترین اصول است. توصیه میشود در حسابهای کوچک، لوریج بالاتر از ۱:۱۰۰ استفاده نشود، مگر با کنترل بسیار دقیق حجم و استاپلاس.
همچنین بهتر است همواره نسبت سود به ضرر (ریسک به ریوارد) را در محاسبات وارد کرد و فقط زمانی از لوریج بالا استفاده نمود که ساختار فنی بازار سیگنالهای قوی و تاییدی ارائه دهد. تمرین در حساب دمو با تنظیمات مشابه حساب واقعی نیز روش مطمئنی برای تست رفتار استراتژی با سطوح مختلف لوریج است. مهمتر از همه، درک این واقعیت است که لوریج یک تیغ دو لبه است و کنترل آن هنر تریدر حرفهای است، نه هیجان کاربر تازهکار.
منبع: آکادمی بروکر ارون گروپس
