داشتن تفریح و سرگرمی در دوران سالمندی بیش از هر زمانی اهمیت دارد. در واقع تفریحات گروهی و فردی در دوران کهنسالی به درمان مشکلات روحی سالمندان و حفظ سلامت جسمی آنها کمک می کند. داشتن روحیه بالا و انگیزه به افراد کمک می کند مقاومت بالاتری در برابر بیماری ها داشته باشند و روند درمانی خود را جدی تر دنبال کنند. از طرفی سرگرمی های گروهی سالمندان این امکان را فراهم می کند که احساس بهتری در جامعه داشته باشند و از لحاظ فیزیکی، ذهنی و احساسی در شرایط بهتری نسبت به گذشته قرار بگیرند. در ادامه اهمیت سرگرمی های گروهی سالمندان را بررسی می کنیم.
چرا سرگرمیهای گروهی برای سالمندان مهم است؟
نکته بسیار مهمی که وب سایت تا صد سالگی در برخورد با سالمندان به آن رسیده است، این است که نباید دوران سالمندی را محدود به نشستن در خانه و خوابیدن و استراحت طولانی مدت بدانیم. در نظر داشته باشیم که سالمندان اوقات فراغت زیادی دارند و در نتیجه نیاز به سرگرمی و تفریح در آنها مانند دیگر افراد جامعه بسیار ضروری و مهم است. به طور کلی مواردی از جمله رژیم غذایی سالم و مطابق با نیاز های بدن، سلامت کلی بدن و تحت درمان بودن بیماری های دوران سالمندی، داشتن مکانی راحت و سرشار از آرامش برای زندگی، تمکن مالی کافی و همچنین تفریحات و سرگرمی های فردی و گروهی از نیاز های دوران سالمندی هستند.
چه ویژگیهایی باید در انتخاب سرگرمی گروهی برای سالمندان رعایت شود؟
انتخاب تفریح و سرگرمی های گروهی سالمندان تا حد زیادی باید بر اساس سلیقه و ترجیحات هر فرد انجام شود. برای مثال بازی شطرنج ممکن است برای یک فرد خسته کننده و برای دیگری جذاب باشد. همچنین در سنین بالا ممکن است برخی از سالمندان با مشکلات جسمی و حرکتی مواجه باشند. بنابراین تفریحاتی که نیاز به جنب و جوش و حرکت زیاد دارند برای این گروه از سالمندان مناسب نیست. در ادامه تمامی معیار های مهم در انتخاب فعالیت جمعی سالمندان را بررسی می کنیم.
مناسب بودن با شرایط جسمی و ذهنی
همانطور که گفته شد انتخاب تفریحات و سرگرمی های سالمندان باید متناسب با توانایی های جسمی و روحی آنها باشد. در واقع فعالیت های حرکتی باعث تقویت جسم و روح سالمندان می شود و در وضعیت سلامتی آنها تاثیر مثبت دارد. با توجه به این موضوع شما می توانید فعالیت های گروهی مانند پیاده روی، ورزش های صبحگاهی و رفتن به باشگاه ورزشی را به فرد سالمند پیشنهاد کنید.
البته شرایط جسمی، بیماری ها و مشکلات سالمندان را هم در نظر داشته باشید. برای مثال افرادی که بیماری های مربوط به حرکت و فعالیت مانند بیماری های ریوی و آرتروز شدید دارند قادر به شرکت در گروه های پیاده روی و ورزش سنگین نیستند. همچنین افرادی که معضلات مربوط به حافظه و یا مشکلات زوال عقل دارند باید تفریحات متناسب با شرایط خود را داشته باشند.
ساده، قابل فهم و بدون فشار روحی
تفریحات گروهی باید در ساده ترین حالت ممکن برگزار شوند تا برای تمامی سالمندان قابل فهم باشند. در سنین بالا ممکن است قدرت تشخیص و حل مسئله در سالمندان مانند گذشته در بهترین حالت ممکن نباشد. بنابراین ساده بودن بازی و سرگرمی های گروهی سالمندان موجب حضور فعال تر تمامی افراد حاضر در گروه می شود. بازی هایی که دارای رقابت بالا و استرس و هیجان زیاد هستند هم برای سالمندان توصیه نمی شوند.
تقویت ارتباط و احساس مشارکت
یک مورد دیگر از نکات حائز اهمیت در انتخاب سرگرمی های گروهی سالمندان این است که آن سرگرمی امکان تقویت ارتباطات بین افراد و مشارکت سالمندان را داشته باشد.با توجه به علاقه مندی های فرد سالمند می توانید امکان شرکت در بازی و تفریحی را فراهم کنید که کاملا به آن زمینه علاقه مند است و به این ترتیب تلاش می کند حضور فعالی در آن بازی داشته باشد. از طرفی هر چقدر تعداد اعضای شرکت کننده در آن بازی بیشتر باشد، فرد سالمند می تواند با تعداد افراد بیشتری از اجتماع ارتباط برقرار کرده و روحی اجتماعی خود را تقویت کند.
بیشتر بخوانید : فعالیت های هنری برای سالمندان | فواید هنردرمانی برای سالمندان
انواع سرگرمیهای گروهی سالمندان
تا اینجا چندین مورد از مهمترین معیار های انتخاب سرگرمی های گروهی برای سالمندان را بررسی کردیم. در ادامه بازی ها و سرگرمی ایی را بررسی می کنیم که معیار های معرفی شده را دارند و مورد استقبال اغلب سالمندان قرار می گیرند.
بازیهای فکری و رومیزی
بازی های فکری و رومیزی بهترین بازی گروهی برای سالمندان هستند. حتی افرادی که دارای ناتوانی های جسمی و حرکتی هستند نیز می توانند از این طریق در جامعه و در میان افراد هم سن و سال خود حضور پیدا کنند و در نتیجه روحیه اجتماعی خود را حفظ کنند. از طرفی بازی های فکری موجب تقویت حافظه و سلول های مغزی می شود. بنابراین تاثیرات مثبتی بر سلامت جسمی و روانی فرد دارد. بسیاری از مطالعات نشان داده است ورزش و سرگرمی موجب پیشگیری از آلزایمر در سالمندان می شود. همچنین این تحقیقات نشان داده اند افرادی که بازی های ذهنی انجام می دهند باهوش تر از دیگران هستند و خصوصیاتی مانند توانایی تمرکز، تصمیم گیری، سرعت فکر و تحلیل در این افراد پررنگ تر است.
ورزشهای گروهی سبک
ورزش های سنگین برای بسیاری از سالمندان نامناسب و آزار دهنده هستند. در مقابل گروه های ورزشی که یک ورزش سبک را به صورت دسته جمعی انجام می دهند، بهترین گزینه به عنوان فعالیت جمعی سالمندان محسوب می شوند. این فعالیت ها و بازی ها موجب تحرک سالمندان، جلوگیری از خشکی بدن و سخت بودن فعالیت در سنین بالا، جلوگیری از اضافه وزن و سایر مشکلات حرکتی می شوند. از طرفی حضور در جمع های ورزشی منجر به تقویت روحیه و انگیزه سالمندان می شود. ورزش های مانند پیاده روی، گلف، تنیس، بدمینتون، والیبال و… از جمله ورزش های دو نفره یا گروهی هستند که برای سالمندان مناسب اند.
موسیقیدرمانی و آواز خوانی گروهی
طبق نظر بسیاری از کارشناسان موسیقی ارتباط مستقیمی با روح افراد و ایجاد حس خوب در آنها دارد. بنابراین گروه های موسیقی از جمله نوازندگی و یا آوازخوانی انتخاب بسیار خوبی برای تفریح و سرگرمی سالمندان محسوب می شوند. به خصوص افرادی که در سنین جوانی به یادگیری موسیقی پرداخته اند و یا علاقه زیادی به موسیقی دارند می توانند در این نوع سرگرمی مشارکت زیادی داشته باشند.
فعالیتهای هنری جمعی
هنردرمانی یکی از سرگرمی های عالی برای افراد مسن است. در واقع جلسات هنر درمانی بر تجربه، احساسات و عواطف، ادراک و تخیل سالمندان متمرکز می شود. فعالیت های هنری می تواند روح افراد را سرزنده تر از هر زمانی دیگر نگه دارد و موجب ارتباط صمیمانه سالمند با دیگر افراد گروه شود. عکاسی از طبیعت، طراحی و نقاشی، رنگ آمیزی و مجسمه سازی از جمله فعالیت های هنری مناسب برای یک گروه از سالمندان هستند.
نمایشخوانی یا قصهگویی گروهی
شرکت در نمایش ها و اجرای های هنری برای سالمندان موجب افزایش روحیه و شادی بیشتر می شود. داستان گویی، بازی کردن در نمایش ها در برابر مردم و تعریف کردن قصه ها و خاطرات جالب برای سالمندان کاملا سرگرم کننده است. همچنین این فعالیت ها به سالمندان کمک می کند که احساس ارزشمندی بیشتری در جامعه داشته باشند.
باغبانی
یک فرصت عالی برای ایجاد سرگرمی به صورت گروهی یا انفرادی برای سالمندان، انجام امور باغبانی است. کاشت گلف آبیاری درختان، کندن علف های هرز و بسیاری دیگر از این امور معمولا مورد استقبال سالمندان قرار می گیرند. این فعالیت ها به فرد سالمند کمک می کند به دور از هیاهوی زندگی شهری و روزمره خود، به تفریح و آرامش گرفتن از طبیعت بپردازند.
فعالیت های فرهنگی هنری گروهی
فعالیت های فرهنگی و هنری از جمله کلاس های آموزشی، تماشای فیلم، انجام امور خیریه و… از سرگرمی های مورد علاقه سالمندان هستند. کلاس های آموزشی مجازی و حضوری به سالمندان کمک می کنند علاقه مندی های خود را پیدا کرده و در همان زمینه مهارت های جدیدی بیاموزند. در کنار مهارت آموزی فرصت شرکت در گروه های جدید را پیدا می کنند و می توانند در کنار دوستان جدید خود فعالیت مورد علاقه شان را دنبال کنند.
چگونه برنامه سرگرمی گروهی را برای سالمندان اجرا کنیم؟
ایجاد کردن یک برنامه کلی و جذاب برای تفریح و سرگرمی سالمندان کار چندان سختی نیست. تنها کافی است اطلاعات کلی از تمامی افراد حاضر در گروه داشته باشید. این اطلاعات شامل زمان های اوقات فراغت آنها، تفریحات و سرگرمی های مورد علاقه و تجربیات آنها می شود.
تنظیم زمانبندی مناسب
با در نظر گرفتن زمان های آزاد افراد گروه یک زمان مناسب برای هر تفریح و سرگرمی انتخاب کنید. در برخی از موارد زمان یک فعالیت کاملا مشخص است. برای مثال ورزش های صبحگاهی در گروه باید در ابتدای صبح انجام شود. در این زمان تمامی افراد گروه بالاترین سطح انرژی را دارند و در نتیجه برقراری ارتباط و مشارکت در فعالیت ها به خوبی انجام می شود.
مشارکت دادن همه افراد
تلاش کنید مهارت ها و توانمندی های تمامی افراد گروه را در نظر بگیرید. به این ترتیب تمامی سالمندان حاضر در گروه احساس مهم بودن و مورد توجه بودن را دریافت می کنند. این کار موجب ایجاد تنوع بیشتر در فعالیت های سرگرم کننده گروهی برای سالمندان نیز می شود و از ایجاد یک روند تکراری و خسته کننده در گروه ها شما جلوگیری می کند.
ایجاد محیط شاد و امن
به طور کلی ایجاد کردن یک محیط شاد و سرزنده عاملی است که موجب جذب شدن سالمندان بیشتر به گروه شما می شود. تلاش کنید با تنوع در فعالیت ها، مدیریت صحیح گروه، مشارکت دادن تمامی افراد و استفاده از تجربیات سالمندان یک فضای سرشار از آرامش و به دور از تنش و حاشیه برای سالمندان ایجاد کنید.
