محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین کشورمان در میزگرد «دیپلماسی در زمان جنگ و آینده منطقه» در حاشیه نمایشگاه بین المللی کتاب عراق گفت: نتایج هشت دهه تجاوز مستمر رژیم صهیونیستی به منطقه برای همگان کاملاً روشن است. هیچ کس جز این رژیم نمی تواند مسئول همه این مشکلات و بحران ها در منطقه ما باشد.
به گزارش ایرنا، وی افزود: اسرائیلی ها در گذشته وانمود می کردند که مشکل ایران است و با ایران می جنگند اما امروز همچنان در سوریه می جنگند. چرا امروز به سوریه حمله می کنند؟ آیا ایران در سوریه حضور دارد؟ این یک مثال است که دقیقاً به شما می گوید که ریشه های مشکل در منطقه ما چیست.
ظریف با اشاره به اینکه در منطقه دو گزینه و دو راه پیش رو داریم، گفت: راه اول صحبت از گذشته و راه دیگر این است که از آینده صحبت کنیم و از گذشته درس بگیریم تا اشتباهاتی که انجام داده ایم را تکرار نکنیم. اما نباید اسیر گذشته بمانیم زیرا در این صورت نمی توان افق آینده را دید و اگر پتانسیل آینده را نبینیم قطعا اشتباهات گذشته را تکرار خواهیم کرد.
وی در خصوص صحبت درباره آینده گفت: ما می توانیم خیلی کارها انجام دهیم. من پیشنهادی را در مجله اکونومیست ارائه کردم و نام آن را مودت گذاشتم که به معنای سازمان گفتگوی اسلامی برای شرق آسیا است. به جای دشمنی، از دوستی و برادری صحبت می کنیم.
ظریف در خصوص موضوع فناوری هسته ای در منطقه گفت: ما در اینجا فقط یک مشکل هسته ای داریم که آن سلاح هسته ای اسرائیل است اما پتانسیل های زیادی برای آینده داریم. استفاده مشترک از انرژی هسته ای برای همه ما امکان پذیر است. به همین دلیل پیشنهادی به نام مناره ارائه کردم که مخفف شبکه خاورمیانه برای تحقیق و توسعه هسته ای است.
وی افزود: بنابراین می توانیم با هم در برابر سلاح هسته ای و برای انرژی هسته ای کار کنیم. اگر در ایران فناوری غنی سازی داریم، می توانیم آن را با برادران عرب و مسلمان خود به اشتراک بگذاریم. اگر دوستان سعودی ما بتوانند شکافت را توسعه دهند، ما می توانیم این انرژی شکافت را با بقیه برادرانمان در منطقه به اشتراک بگذاریم. آنچه ما داریم را می توان برای یک منطقه بهتر ترکیب کرد. ما همچنین تبلیغات اسرائیل را شکست خواهیم داد، زیرا اسرائیل تنها رژیمی است که سلاح های غیرقانونی در منطقه دارد.
ظریف همچنین با ابراز افتخار از اینکه اولین سفر خارجی خود پس از پایان وظایف رسمی خود به عراق بوده است، بر عمق روابط دو کشور تاکید کرد و گفت: اگر کتاب من را مطالعه کنید، در پایان کتابم فهرستی از کشورهایی را که سفر کرده ام آورده ام و بسیار مفتخرم که اولین سفرم به عراق بوده و بیشتر سفرهایم به این منطقه است. بیش از 70 درصد از سفرهای من به خاورمیانه، آفریقا و شرق آسیا و حتی 30 درصد باقی مانده به اروپا و آمریکا برای شرکت در جلسات سازمان ملل و یا برای مذاکرات هسته ای بوده است.
وی در ادامه با رد اتهام وارده افزود: من را متهم به آمریکایی بودن می کنند. در حالی که تحریم های آمریکا علیه من اعمال شده است، یک آمریکایی را تصور کنید که نمی تواند به آمریکا سفر کند!
وزیر امور خارجه اسبق ایران گفت: کسانی هستند که اعتقاد راسخ به ایران قدرتمند دارند و من نامزدهای انتخاباتی (در عراق) را نیز دیدم که خواهان «عراق قوی» هستند و کسانی هم هستند که خواهان عربستانی قدرتمند هستند. من یک منطقه قوی می خواهم – یک ایران قوی، یک عراق قوی، یک عربستان سعودی قوی و اینکه همه آنها قوی باشند، زیرا همه ما باید تلاش های خود را متحد کنیم تا اینکه با دیکته شدن و بازی توسط دیگران از خودمان محافظت کنیم. ما باید بیدار شویم و بفهمیم که سرنوشت و آینده یکسانی داریم.
وی در خصوص اظهارات غیرمسئولانه برخی افراد و لزوم صراحت در بیان سیاست های خود به گونه ای که جای سوء تفاهم باقی نگذاشته است، گفت: یادی از شهید سلیمانی کنیم. یک بار یکی گفت ما باید چهار پایتخت عربی را کنترل کنیم، شهید سلیمانی خیلی عصبانی شد و گفت این حرف خیلی احمقانه است. وی گفت که ما اینجا هستیم تا از کنترل هر یک از طرفین جلوگیری کنیم و سعی می کنیم به یکدیگر کمک کنیم.
ظریف تاکید کرد: ایران به هیچ منطقه و سرزمین و شخصی نیاز ندارد. ما از سرزمین خود، جغرافیا، تاریخ و همسایگان خود راضی هستیم. ما مجبور نیستیم در این منطقه زندگی کنیم، بلکه دوست داریم در بین دوستان و برادرانمان در این منطقه زندگی کنیم.
وی در خصوص جنگ 12 روزه و ادعاهای دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران تصریح کرد: به واقعیت نگاه کنیم. زمانی که آمریکا می خواست به ایران حمله کند، تمام پایگاه های خود را در منطقه تخلیه کرد. آیا این نشان دهنده ضعف (ایران) است؟ آیا آمریکا در برابر یک کشور ضعیف همه پایگاه های خود را تخلیه خواهد کرد؟ اما این تبلیغات اسرائیل و تبلیغات ترامپ است. ترامپ گفت آمریکا برنامه هسته ای ایران را به طور کامل نابود کرد! برنامه هسته ای ما در ذهن ما، در ذهن ایرانیان است. به همین دلیل است که تلاش می کنند دانشمندان ایرانی را شهید کنند. آنها موفق نخواهند شد و نمی توانند مقاومت ما را از بین ببرند. آنها نمی توانند دانشمندان و دانش ما را از بین ببرند.
وزیر امور خارجه اسبق ایران افزود: آنها می خواهند همه ما باور کنیم که ضعیف هستیم و موفق شده اند ما را حذف کنند و دست ما کوتاه شده و در نتیجه تسلیم آنها می شویم و آنها خواسته های خود را بر ما تحمیل می کنند اما موفق نشده اند اراده خود را بر ما تحمیل کنند.
ظریف تصریح کرد: من یک کتاب شش فصلی و 3200 صفحه ای دارم که نشان می دهد و مستند می کند که در جریان مذاکرات نتوانستند اراده خود را به ما تحمیل کنند و به همین دلیل ترامپ از مذاکرات خارج شد چرا که اگر برای آنها خوب بود چرا رفت؟
وی درباره ریشه تمدنی ایران و عراق گفت: عراق و ایران تاریخی دارند که به گذشته های دور برمی گردد، زمانی که آمریکایی ها همدیگر را می خوردند، ما اینجا تمدن داشتیم، سومر و بابل.
ظریف درباره مقاومت در منطقه نیز خاطرنشان کرد: تا زمانی که اشغال هست، تا آپارتاید هست و تا کشتار هست، مقاومت هم هست. مقاومت سرزمین های عربی را آزاد کرد و اعراب باید به این افتخار کنند. آنها برای سرزمین خود و برای آزادی خود می جنگند.
وی تصریح کرد: در دوره شاه او بمب هسته ای می خواست اما ما بمب نمی خواهیم چون معتقدیم بمب کمکی به ما نمی کند. دو راه برای بررسی این موضوع وجود دارد. شاه با آمریکا و اسرائیل ارتباط داشت و میخواست برنامه هستهای بر منطقه مسلط شود و بتواند این بمب را بسازد، اما ما با آمریکا و اسرائیل مخالفیم.
ظریف افزود: دلیل اینکه ما برنامه هستهای خود را دنبال کردیم افتخارمان بود، زیرا به ما گفتند که نمیتوانید آن را داشته باشید. اما شما کی هستید که به ما بگویید و به ما دیکته کنید که نمی توانیم برنامه هسته ای داشته باشیم؟ آمریکایی ها، اروپایی ها و اسرائیلی ها عادت دارند به مردم بگویند چه کاری می توانند انجام دهند، اما شما عامل مشکلات ما هستید.
وی گفت: من معتقدم به نفع ایران و عراق است که با چین، رابطه با روسیه و غرب رابطه داوطلبانه داشته باشند، اما این رابطه باید متعادل باشد نه رابطه ای که از طریق آن بتوانند سیاست های خود را به ما دیکته کنند. این یکی از مهمترین شعارهای انقلاب اسلامی است: «نه شرقی، نه غربی».
