تلاش طالبان برای حذف ادبیات و متون «غیر اسلامی» از چرخه توزیع / طالبان: نسخه‌هایی از متون اسلامی را برای جایگزینی کتاب‌های ضبط شده توزیع کرده ایم / کتاب‌هایی را که مغایر با دین، شرع یا حکومت هستند یا عکس موجودات زنده دارند، ممنوع می‌کنیم

یورونیوز: مقامات طالبان با بررسی کتاب های وارداتی، حذف برخی از متون از کتابخانه ها و توزیع فهرستی از عناوین ممنوعه، تلاش می کنند تا آنچه را که به نظر آنها ادبیات و متون «غیر اسلامی» و ضد دولتی است از چرخه توزیع حذف کنند.

این تلاش ها توسط کمیسیونی انجام می شود که بلافاصله پس از روی کار آمدن طالبان در تابستان 2021 تشکیل شد و تفسیر سخت گیرانه آنها از شریعت اسلامی را تحت نظارت وزارت اطلاعات و فرهنگ اجرا کرد.

وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در ماه اکتوبر اعلام کرد که کمیسیون مذکور 400 کتاب “مخالف با ارزش های اسلامی و افغانی” را شناسایی کرده است که اکثر آنها اکنون از بازارها جمع آوری شده اند.

در بیانیه این وزارت آمده است که اداره مسئول نشر نسخه هایی از قرآن و سایر متون اسلامی را برای جایگزینی کتاب های مصادره شده توزیع کرده است.

اگرچه این وزارت تعداد دقیق کتاب های ضبط شده را فاش نکرد، یک ناشر مقیم کابل و یک مقام دولتی گزارش دادند که چنین کتاب هایی یک بار در سال اول حکومت طالبان و بار دیگر در ماه های اخیر مصادره شده است.

یکی از ناشران در کابل به خبرگزاری فرانسه گفت: “سانسور گسترده حاکم است.” کار کردن بسیار سخت شده است و ترس همه جا را فرا گرفته است.»

این ناشر خاطرنشان کرد: در دولت قبلی افغانستان که اتفاقاً مورد حمایت خارجی ها قرار گرفت و در نهایت توسط طالبان سرنگون شد، فروش کتاب نیز محدود بود.

به گفته وی، در زمان حکومت قبلی افغانستان نیز «فساد، فشار و مسائل دیگر» وجود داشت، اما ترسی وجود نداشت، هرکسی هر چه می خواهد بگوید. این ناشر در کابل گفت: در آن زمان «حتی اگر نمی توانستیم تغییری ایجاد کنیم، باز هم آزادی بیان داشتیم».

«تعارض با مبانی دینی»

یکی از مقامات وزارت اطلاعات و فرهنگ دولت طالبان فهرستی از پنج کتاب ممنوعه را در اختیار خبرگزاری فرانسه قرار داد.

از جمله این کتاب های ممنوعه می توان به «عیسی پسر انسان» نوشته خلیل جبران نویسنده مشهور لبنانی-آمریکایی به دلیل «عبارات کفرآمیز» و رمان ضدفرهنگی «گرگ و میش خدایان شرق» اثر اسماعیل قادری اشاره کرد. [کاداره] این نویسنده آلبانیایی خاطرنشان کرد.

کتاب «افغانستان و منطقه: از منظر غرب آسیا» نوشته میرویس بلخی، وزیر معارف دولت پیشین نیز به دلیل «تبلیغات منفی» توقیف شد.

در طول حکومت قبلی طالبان بین سال‌های 1996 و 2001، انتشارات و کتاب‌فروشی‌های نسبتاً کمی در کابل وجود داشت و افغانستان قبلاً توسط دهه‌ها درگیری ویران شده بود.

امروز هفتگی هزاران کتاب فارسی از ایران از طریق گذرگاه مرزی اسلام قلعه در ولایت هرات وارد افغانستان می شود.

هفته گذشته، مقامات طالبان جعبه های یک محموله را در یک انبار گمرک در شهر هرات غارت کردند.

یک نفر کتاب ضخیم انگلیسی زبان را ورق می زد و دیگری با پوششی شبیه استتار و عکس مردی روی شانه به عکس های انسان ها و حیوانات در کتاب ها نگاه می کرد.

محمد صدیق خادمی، یکی از مسوولان اداره تبلیغات و پیشگیری از منکر هرات می گوید: ما کتاب های کشور یا شخص خاصی را تحریم نکرده ایم، بلکه کتاب ها و کتاب های مغایر با دین، شرع و حکومت را مطالعه می کنیم. و یا تصاویر موجودات زنده است، ما آن را ممنوع خواهیم کرد.

این مرد 38 ساله با اشاره به اینکه بررسی کتاب های وارداتی تقریباً از سه ماه پیش آغاز شده است، به خبرگزاری فرانسه گفت: ما به هیچ کتابی که خلاف دین، ایمان، فرقه، شرع و … باشد اجازه نمی دهیم.

بر اساس قانون اخیر «امر به معروف و نهی از منکر» که بر اساس برخی تفاسیر سخت گیرانه طالبان از اسلام تدوین شده است، نمایش تصاویر موجودات زنده ممنوع است، اما این مقررات به طور نابرابر اجرا شده است.

به گفته آقای خادمی، به واردکنندگان اطلاع داده شده است که از کدام کتاب ها خودداری کنند و در صورت نامناسب بودن کتاب ها، امکان بازگرداندن و پس گرفتن پول به آنها داده شده است.

وی تصریح کرد: اما اگر نتوانند کتاب ها را پس دهند چاره ای جز ضبط آن نداریم. این مقام طالبان افزود که «در یک مقطع مجبور شدیم ۲۸ کارتن کتاب را رد کنیم».

رفتن به تمیز کردن انبارها

به گفته یک مقام ریاست اطلاعات ولایت هرات و همچنین یک کتابفروش شهر هرات که هر دو خواست نامشان فاش نشود، مقامات طالبان هنوز یک بازرسی مغازه به مغازه را برای بررسی کتاب های ممنوعه آغاز نکرده اند.

با این حال، یک کتابفروش دیگر که او نیز نامش فاش نشد، به خبرگزاری فرانسه گفت که برخی از کتاب ها مانند «فرایند تدوین مقررات جهادی افغانستان» نوشته یعقوب مشاف، نویسنده افغان، از کتابخانه های هرات و کتابفروشی های کابل جمع آوری شده است.

کتاب هایی با تصاویر موجودات زنده هنوز هم در فروشگاه های هرات یافت می شود.

کتابفروشان در ولایت کابل و ولایت تخار در شمال افغانستان گزارش دادند که فهرستی متشکل از 400 کتاب ممنوعه دریافت کرده اند، اما با وجود این، عناوین ممنوعه هنوز در برخی قفسه ها موجود است.

به گفته یکی از فروشندگان، بسیاری از آثار ممنوعه غیرافغانی هستند. او توضیح داد که مقامات طالبان اغلب به نام نویسنده نگاه می کنند و بیشتر کتاب های خارجی تنها به همین دلیل ممنوع شده اند.

رسانه های تحت کنترل طالبان در برخی ولایات پخش تصاویر موجودات زنده را متوقف کردند

کتابفروشی او هنوز هم ترجمه هایی از رمان روسی قمارباز اثر فئودور داستایوفسکی و رمان فانتزی دختر الهه ماه اثر نویسنده مالزیایی سو لین تان دارد.

با این حال، او می خواهد این کتاب ها را با قیمت پایین بفروشد تا آنها را از موجودی خود پاک کند.