میهن تجارت- عملکرد بورس در دو نیمه سال جاری نشان می دهد که ابهام همراه با وحشت ناشی از رهنمودهای اعمال شده از سوی سیاست گذار مانع از هجوم نقدینگی سرگردان شده است. این موضوع باعث شکل گیری روند منفی قیمت در برخی شده است. به این ترتیب با ورود به نیمه دوم سال و افزایش ریسک های سیاسی و اقتصادی، جذابیت خرید سهام تا حد زیادی کاهش یافت و عرضه ها تشدید شد. اما با وجود اینکه در اسفندماه شاهد تقویت تورم ارزی بودیم، این موضوع نتوانست سرمایه گذاران را متقاعد به خرید سهام کند.
بررسی های آماری نشان می دهد که شاخص بورس در نیمه اول سال بیش از 8 درصد بازدهی داشته است. این در حالی است که در نیمه دوم سال 1402 بازدهی حدود 1.37 درصد را به ثبت رسانده است. سایر پارامترهای امای در این بازار حاکی از آن است که نیمه دوم سال از هر نظر برای فعالان بورس نامطلوب بوده است. به عنوان مثال در ارزش معاملات خرد شاهد کاهش 50 درصدی این شاخص مهم آماری هستیم. به این ترتیب میانگین ارزش معاملات خرد (سهام و حق تقدم در بورس و فرابورس) که در نیمه نخست سال به سطح 8 هزار و 598 میلیارد تومان رسیده بود، به رقم 4 هزار و 302 میلیارد تومان رسیده است. پس از ورود به ماه مهر
از سوی دیگر فشار سیاست گذار پولی در ماه های پایانی سال جاری برای کنترل نرخ تورم و صدور مجوز صدور گواهی سپرده ویژه با نرخ سود 30 درصدی موجی از بلاتکلیفی را در میان سهام دامن زد. فعالان بازار به دلیل تاثیر این بخشنامه بر روند خروج پول. اثرات قابل توجهی بر جای گذاشت. با بررسی وضعیت ورود و خروج پول واقعی به بازار مذکور به خوبی می توان به تاثیر این بخشنامه بر عملکرد تالار شیشه ای پی برد.
آمارها حاکی از آن است که در نیمه دوم سال، خروج پول سهامداران خرد و حقیقی از بورس با سرعت بیشتری نسبت به شش ماهه نخست سال جاری بوده است. خروج 20 هزار و 278 میلیارد تومانی از گردش معاملات سهام بر این موضوع تاکید دارد. این در حالی است که در نیمه اول سال خروج پول واقعی 17 هزار و 847 میلیارد تومان بوده است. در این مدت افراد بیشتری بازار را ترک کرده اند. اما برخی گمانه زنی ها حاکی از آن بود که شکل گیری انتظارات تورمی می تواند باعث رونق بورس شود. اما با بررسی بسته شدن پرونده بورس 1402 متوجه شدیم که محرک دلار به تنهایی نمی تواند باعث رشد بورس شود. به خصوص شرکت های بزرگ با ابهامات زیادی در زمینه صادرات مواجه هستند. در حالی که معمولا عادت داریم همزمان با رشد بازارهای موازی، رشد قیمت سهام و تلطیف فضای معاملات را تجربه کنیم، اما شرایط امسال کاملا متفاوت بود و بورس نتوانست تحرکات جدی از خود نشان دهد. اما چرا این اتفاق برای بورس افتاد؟
بازنده نیمه دوم
در فوتبال نیمه دوم بازی به نیمه مربیان معروف است. در واقع مربیان با تجزیه و تحلیل عملکرد تیم خود در نیمه اول تصمیمات مهمی برای نیمه دوم می گیرند، از تغییر سیستم تیم گرفته تا بازیکنان تعویضی. این تغییرات با هدف این است که سرمربی تیم بتواند نتیجه بازی را بعد از نود دقیقه به نفع خود مشخص کند. به همین دلیل برنده بازی در نهایت به تفکرات تیم مربی در بین دو نیمه نسبت داده می شود. با ذکر این مثال می توان به شباهت هایی بین بورس و فوتبال پی برد. بازار سهام در دو نیمه سال دو روند متفاوت را پشت سر گذاشته است. عملکرد بورس نشان می دهد که بورس از نیمه دوم سال منصرف شده است.
البته رئیس سازمان بورس هم مانند مربی یک تیم نمی تواند جایگزین و تغییر ترکیب کند تا ضرر نکند اما می تواند در مقابل عوامل مزاحم و بخشنامه های مزاحم واکنش نشان دهد. به عنوان مثال، زمانی که جو ورزشگاه به دلیل هواداران متشنج می شود، مربی از تماشاگران می خواهد که از رفتارهای پرخطر مانند پرتاب اشیا به داخل زمین خودداری کنند تا از تعلیق های احتمالی جلوگیری شود. به ضرر تیم است. در واقع، واکنش به برخی رویدادها می تواند به نفع تیم باشد. همان نکته ای که در ماه های گذشته بارها مورد انتقاد کارشناسان بورسی قرار گرفته بود که چرا فرمان بورس به بخشنامه های ضد بورس واکنش سریعی نشان نداد.
به همین دلیل است که کارشناسان بورس به بخشنامه های ضد بورس از جمله نامه تاخیر در نرخ خوراک 7000 تومانی، تغییر ناگهانی فرمول قیمت بنزین برای پالایشگاه ها و خروج فوری از این رویکرد، واکنش نشان ندادند. حواشی ایجاد شده در خصوص لغو معاملات فولاد و سیمان در بورس کالا و برخی موارد دیگر از مهمترین عوامل افت 15.19 درصدی شاخص از اوج اردیبهشت تا کنون است. در واقع سیاست گذار بورس با توجه به مهم ترین دلیل عقب نشینی بازار سهام در نیمه اول سال (بحث نرخ خوراک) می توانست با «ورود به موقع» از ادامه حاشیه های ایجاد شده در نیمه دوم سال جلوگیری کند. . اما در عمل این اتفاق نیفتاد.
در همین راستا، کارشناسان بازار سهام معتقدند پس از عملکرد بازار در نیمه اول، رئیس سازمان بورس باید به این نتیجه برسد که در مواجهه با «ریسکهای مختلف و تهدیدات احتمالی» از استراتژی جدیدی استفاده کند. نیمه دوم» برای جان سالم به در بردن از طوفان های احتمالی. . بنابراین برخی تحلیلگران معتقدند در جایی که بازار به دلیل تنش های بیرونی توانایی تحلیل خود را از دست می دهد، یک سکان دار حرفه ای در صورت اعتقاد به برنده شدن، با تاکتیک و تلاش مضاعف از ضرر جلوگیری می کند. به عبارت دیگر، حتی در صورت وجود ریسکهای زیاد، اگر سرمایهگذار به این نتیجه برسد که از سوی متولیان سازمان برای «نجات بازار» تلاش خواهد شد. قطعا اگر التهاب فروکش کند، سرمایه گذاران به بازار باز می گردند. اما به دلیل این حفره خالی، بورس با بدبینی و عدم اطمینان روزافزون مواجه شده است. به همین دلیل می توان گفت که فرمان بازار نقش مهمی در برداشت پول سهامداران واقعی و اعتماد بازار داشته است.
منبع: دنیای اقتصاد